Senin, 18 Oktober 2010

BAHAN SERMON PARHALADO, MINGGUXXI DUNG TRINITATIS, 24 OKTOBER 2010

            Hobas Tu Ulaon Nadenggan

      2 Timoteus 3:1-7                                                               
 I.        Patujolo
Hombar tu kondisi hakristenon na parjolo i, adong hamaolon na niadopan ni si Timotius dohot sude halak Kristen na parjolo sian masyarakat na humaliang. Deba sian angka hamaolon i ima: parjolo, Hehe ma angka parpoda haliluon ( 1 Tim. 4 : 1 – 5), i ma na mamodahon asa unang pola be mardongan saripe  angka jolma, alasan nasida mandok, manang ise na naeng parsidohot tu Surgo i, tumagon do so pola mardongan saripe di ari haroro ni Kristus paduahalion i. Pingkiran si songon i tubu ala sala mangantusi taringot tu na tarsurat di Mateus 24 : 19.
Angkup ni i, marragam angka turiturian na so gabeak, na manegai pikiran ni masyarakat, i ma angka dongeng dohot mitos na marojahan tu animisme, angka na mangaliluhon haporseaon ( 1 Tim. 4 : 7). Marhite angka dongeng i, gabe maol nasida mangantusi haheheon ni angka naung mate. Paduahon : Masa do pengaleleon, penyiksaan nang kekerasan tu angka halak Kristen na parjolo i. Panghorhon ni i gabe tarhurung si Paulus ( 2 Tim. 2 : 9), hona lele sandok halak Kristen  ( 2 Tim.3:12). Na masa do pangaleleon i songon usaha ni angka penguasa manggotapi hakristennon, manutupi barita haheheon. Patoluhon : Ndang adong dope angka perlengkapan peralatan sipangkeon ni si Timoteus tingki i laho manguluhon huria i, ai so adong dope tingki i Bibel songon   na adong  nuaeng, jala ndang adong dope aturan ni Huria na tarsurat tingki i songon pedoman sipangkeon manguluhon huria, songon i nang buku RPP dohot angka perlengkapan na asing, ndang adong. Hape si Timoteus mansai poso dope, ndang adong pedoman kerja siihuthononna. Hape mansai torop angka parpoda haliluon. Ala ni i ingkon mambahen surat Apostel Paulus tu si Timotius, asa marhite sian surat i adong pedoman siihuthonon ni si Timoteus laho manguluhon Huria i.
II.      Hatorangan
Ala ni kondisi i ma dipasahat Apostel Paulus sipaingot songon pedoman siihuthonon ni si Timoteus laho manguluhon Huria i. Hombar tu turpuk on di na marsangkap laho pararathon Hata ni Debata si Timoteus, ringkot do parrohahononna, ima:
a)    Ayat 1- 4; Pangalaho di Tingki Parpudi.  Hata Patut ma botoonmu: Naeng do patangkason ni Apostel Paulus tu si Timoteus taringot tu pangontak ni parpoda haliluon ndada ro sandiri, alai bagian ni angka tingki parpudi manang ari parpudi. Pandok ni Debata nang marhite pangajarion ni angka Apostel, Ari parpudi i nunga dibuhai marhite Haroro ni Jesus dohot marhite hasasaor Tondi Parbadia (jaha Luk. 4 : 21; Ul.Ap.2 : 17; Gal. 4:4; Heb.1:1; II Ptrs. 3:3) jala na mangihut ujungna di haroro ni Kristus na paduahalihon. Na ro ma angka ari hasusaan; ndang boi lapatonta holan marhite angka bencana alam, alai dohot do nang angka halumlamon, kemerosotan moral, mangihut ma angka pangaleleion tu angka halak na porsea di Jesus Kristus (Mat.24 : 9 – 12; Mark. 13 : 7 – 13; II Tess.2 : 3 -12). Dipatorang do angka pangalaho i sian ayat 2 sahat tu ayat 4. Angka dosa nang pangalaho na pinajojor i dibuhai marhite dua pangalaho dosa. Naparjolo ima manghaholongi dirina. Disi ma jolma patuduhon hadirionna, na tinamboran ni egoisme, jala ndang mamparrohahon ugasan nihalak, disima tubu angka dosa. Napaduahon ima; impolan di perak. Pangalaho on patuduhon ngolu na materialistis. Nunga di patorang Ap. Paulus di I Tim 6 : 10, ai urat ni nasa hajahaton do roha na holongan di hepeng. Siala ni hepeng dohot arta, sai marsigulut do angka jolma mangilahon na jat. Angka pangalaho ni dosa ari parpudi nunga masa hape di tongatonga parngoluon ni Ap. Paulus (jala dipatorang do sabahagian di Rom 1 : 29-31; 1 Tim. 1 : 9 – 10) . Lam di patangkas ma muse diparpudi angka pangalaho dosa i; holongan di hisap ni daging asa di Debata. Ndang dihaholongi jolma be Debata, alai lumobi manghaholongi hasonangan (Hedonisme), sai lomoan do rohana mangulahon na so tama laho pasombu tagasna di portibi on.
b)   Ayat 5: Pangalaho egoisme dohot materialis  (ay.2), dohot pangalaho pasombu tagas (ay.4) ndada holan masa di angka jolma na di portibion umumna, alai ihut do angka halak Kristen. Angka pangalaho i bolas do laho manegai parugamoon nasida jala marhusari dibagasan, ala ni i ma Ap. Paulus mandok; Parrumang hadaulaton do nasida. Ndada sintong diulahon nasida haporseaonna. Ai holan hasomalan ni ugamo i do natiniop roha nasida, alai ndang bagas laho manghangoluhon haporseaonna, alai hagogoon(haporseaon) ndang dapot dinasida. Ala ni i ma Sai dipaingot Ap.Paulus marulakulak dibagasan surat parmahanion i, ia na manghangoluhon haporseaon dohot Barita Jesus Kristus, ndada holan  hata; alai sada hagogoon laho paubahon, mangharhari jala paluahon angka jolma. Pasiding ma angka sisongon i! Dipaingot do tu si Timoteus asa padaohon dirina sian angka halak Kristen na dibagasan halumlamon, siala panghorhon na  salpu i ( I Kor. 15: 33, 34). Pandok ni Ap. Paulus, mansai ringkot do manjonohi angka halak na so Kristen,na mangulahon angka dosa, mansai denggan pinajonok asa paboahon barita nauli, alai angka ruas na mangulahon angka dosa na somal ingkon sipadaohon do i jala sipasidingon, asa unang terpengaruh nasida di pangalaho halumlamon na so marhamubaon ( I Kor. 5 : 9 – 11). Tarlumobi ma angka parpoda haliluon.
c)         Ayat 6 - 7 : Gombaran ni angka Parpoda haliluon;  Angka sisongon i do na olo manisipi tu jabu ni halak; pandohan on na patuduhon tu angka parpoda haliluon ditongatonga ni angka na mangulahon dosa (ay.2-5). Parulaon nasida songon sahit na manegai pamatang ni Kristus. Na ro do nasida mandormai roha ni angka boruboru, siala dibagasan partangiangan i huria, ndang boi nasida manghatai tu angka boruboru i (bnd. 1 Kor. 14 : 35). Kemungkinan godang do angka na mora sian tongatonga ni  boruboru i, jala godang tingkina laho manghatahatai. Jala gabe sasaran ni angka parpoda haliluon do nasida laho mangahut angka artanasida ( 1 Tim.6 : 5) jala adong pengaruh nasida. Hape didok do naung sorat binahen ni dosa, angka na nielaela ni ragam ni hahisapon, na marlapatan; dipangalaho nasida uju i na so denggan, tarlumobi di na margombang, pangalaho na so ture, emosional jala impulsip. Madabu do na sida tu hagiothagiot ni pamatang. Angka nasida ma na mura dijonohi angka parpoda haliluon i.  Marhite angka pengalaman na buruk, sifat-sifat na so togu, godang ma tingki laho mambege angka podapoda na lipe.  Angka boruboru i sai tongtong do naeng marguru, alai siala pangalaho na girgir, jogal ni roha, jala ndang togu marhaporseaon nasida na mambahen so sahat nasida mananda hasintongan. Molo nunga dibege nasida pangajarion dohot poda na sada, dungi munsat laho manimbil tu pangajarion nang poda na asing. Mansai toru do pangalaho ni angka parpoda haliluon i dibereng Apostel Paulus, na  holan mangalului angka boruboru sisongon i na gabe tinujuna.
III.    Aplikasi
1)        Pangasahon Haporseaon tu Debata. Dipartingkian sinuaeng on lam jorbut do pangalaho ni jolma, isarana di negaranta Republik Indonesia on, termasuk do negara na marugamo, alai mangihut do targoar negara terkorup. Termasuk do negara na berpendidikan alai lam maoto do jolma binahen ni angka pengaruh-pengaruh sasahalak na laho manegai sada parpunguan. Lam jorbut pangalaho ni jolma i,ndang diboto be hasintongan, holan hasintonganna sandiri do dipatujolo, ndang marpanatap tu humaliang nang tu naringkot di hatopan. Rom 11: 25 “Asa unang hapistaranmuna pangasahononmuna ale angka dongan...” Rom 12: 3  “......unang ma torbang rajumi  hamu dirimu lobi sian na patut; alai intap ni na tama ma parrohaonmuna: ganup margguru tu godang ni haporseaon na tinurpukhon ni Debata tu ibana”. Marhite haporseaon tu Debata do hita patut marroha na denggan jala nauli tu angka dongan jolma.
2)        Pangasahon Hata ni Debata. Unang ma hita pinarhatoban  ni daging dohot hisap ni portibi on. Asa angka na porsea dibagasan Jesus Kristus, pamanatonna do langkana, parulaonna, nang pangalahona maradophon dongan jolma, asa unang patubuhon pargasipan nang partuktuhan. Jala songon topik di minggu na salpu; sahalak na porsea boi gabe tiruan na denggan hombar tu lomo ni roha ni Debata (Rom.12 : 2 “Jala unang gabe sarombang hamu dohot portibi on’; alai gabe imbaru ma hamu, dung muba pingkiran muna, asa tau hamu manimbangi lomo ni roha ni Debata, i ma na uli, na hinahalashonNa dohot na sun denggan”). Angka na porsea pasidingkon ngoluna sian halumlamon ni portibion, marhite sai na ringgas tumangihon Hata ni Debata dohot na pamanat langkana. Hata ni Debata do na pangoluhon langka na marguna di tonga ni portibi on. (2 Tim 3 : 16-17 “Ai nasa Surat i sinihathon ni Debata do; jala hasea mamodai, maminsang, pauliulihon, manogunogu dibagasan hatigoran, asa rimpas halak ni Debata, hobas tu nasa ulaon na denggan”)
3)        Tangiang Dohot Panindangiaon. Ndang tarsolsolan be angka pangalaho na jorbut di humaliangta. Tapatuduhon ma haporseaonta i marhite parulaonta na marpanindangion. Songon na pinatuduhon ni Jesus maradophon siseanNa nang dongan jolma na dihumaliangNa. Ndada marhosom ni roha Ibana, alai diasii Ibana do angka pardosa dohot na manjehehon Ibana laos huht ditangianghon do asa malua sian gomgoman ni sibolis mulak tu gomgoman asi ni roha ni Debata. Ai ditangianghon Jesus na mamparsilangkon Ibana “Ale Amang! Marpamuati ma roham mida nasida, ai ndang diboto nasida na binahen nasida i” (Luk.23 : 34). Marhite i angka na porsea tongtong ma manangiangkon angka dongan jolma na manjehehon ibana. Ihut ni i ma asa angka na porsea martangiang tu dirina asa jaga di angka pangalahona maradophon humaliang jala hobas tu ulaon na denggan, gabe panghorhon na denggan ma muse laho pauliulihon parsaoran di tonga tonga  ni parngoluan siganup ari. Ganup na porsea unang ma mura terpengaruh di angka pangalaho  ni Portibi on, jala unang lemba di haporseaonna. Tongtong ma tahatindanghon hasatiaonta tu Debata marhite Kristus  ( Pangk.2 : 10b “Sai burju ma ho rasirasa mate; dung i lehononHu ma tu ho tumpal hangoluan i”).

Jamita Minggu Kantate (Endehon hamu ma di Jahowa ende na imbaru) – 28 April 2024

Ingkon Mamujimuji Jahowa do Angka na Usouso Di Ibana  ( Orang Yang Mencari Tuhan Akan Memuji NamaNya) Psalmen 22: 26 – 32     a)  ...