Minggu, 14 Maret 2010

BAHAN SERMON PARHALADO, MINGGU LETARE, 14 MARET 2010

Na So Tupa Munsat Asi ni Roha ni Debata
Yesaya 54 : 7 – 10

I. PATUJOLO
Nunga nania lelengna bangso Israel (Juda) tertaban jala tunduk tu panggomgomion ni raja Babel. Mansai andul do gumogo harajaon Babel uju i, molo pinartudoshon tu harajaon na humaliangsa, Isarana harajaon Assur. Tarlumobi ma i uju harajaon ni raja Nebukadnezar (605 – 560). Alai dung marujung ngolu raja Nebukadnezar lam sumurut ma huaso ni harajaon Babel i. Mardomu muse, masa ma parsalisian di tongatonga ni bangso i. Torop halak manghilala na so tingkos angka haputusan na pinatupa ni raja. Isarana, di tingki raja Nabonid (555 – 538). Patandihu do ibana paulihon inganan pamelean tu sombaon Sin-Dewa bulan- di kota Haran. Hape parsombaonon tu dewa Marduk na di Ibukota Babel sandiri laos dihalupahon. Torop ma jolma na so manghalomohon raja Nabonid. Dihilala ibana do i, gabe ujungna dipasahat ma harjaonna i tu anakna Belsyazar (Pat. Dan 5:1).
Dipangalaho na lam gale, harajaon Babel i, bangkit ma harajaon Persia, na lam balga huasona lumobi dung raja Sirus (Cyrus manang Koresy), 558 – 529 Seb.M. Dipatunduk raja Sirus ma Babel di taon 538. Sude harajaon Babel dohot bangso pangisina, padohot Israel, gabe msuk ma tu gomgoman ni raja Sirus. Ndang sadia leleng, diharuarhon raja Sirus ma dekrit manang maklumat, na marsuru asa sude bangso Israel na tartaban i mulak ma tu Jerusalem. Jala sude ulaula na badia sian bagas joro na di Jerusalem na binuat ni raja Nebukadnezar na jolo, ingkon dipaulak jala dipasuang tu ingananna hian. Tumangkas isi ni dekrit i boi taida di Ezra 1 : 1 – 11; 6: 3-5.

Ima partingkian na masa di tingki panurirangon Jesaya paduahon on (Deutro-Yesaya 40-55). Asa hira ujung ni partingkian habuangan Babel, manang di na laho mulak ne na ma bangso Israel tu Jerusalem, disurirangkon Jesaya 40-55. Jala dibagasa partingkian i ma ingkon idaon jala antusan jamita on (Jes. 54: 7-10).
II. HATORANGAN
a. Panurirangon Taringot tu haluaon
Sian bona bindu parjolo buku Jesaya paduahon sahat tu bindu parpudi, boi do taida isi ni buku on, na hira boaboa manang sosososo patubegehon barita haluaon ni bangso Israel.
“Apuliapuli hamu ma bangsongKi, ninna Debatamuna. Hata apulapul ima dok hamu tu nasida: Nunga marujung parungkilonna, ai nunga salese dosana i, ai nunga dijalo sian tangan ni Jahoewa silompit dua singkat ni saluhut dosana” (Jes. 2 : 1-2).
Tangkas do diondolhon di Buku Jesaya paduahon on, na Debata sandiri do na patupahon haluaon i. Atik pe idaon hira raja Sirus do na mamboan nasida mulak tu Jerusalem, i ma na mamarentahon marhite dekrit na hunaruarhonna. Alai ndada raja Sirus, songon ulaula, patupa lomo ni rohaNA. Debata do na mamangke raja Sirus laho manaluhon raja Babel (45: 21), huhut mangalehon gogo tu ibana (41: 1-2). Ai na boi do Debata mamangke saluhut na tinompaNa, isarana pardalanan ni angka na masa, pangalaho na masa, nang harajaon laho pasauthon lomo ni rohaNA. Jala laos ibana do na pasauthon sangkap ni jolma i. I do umbahen na didok di hata ni Debata, “roha ni jolma marsangkap dalanna, alai Jahowa do patontu langkana” (Poda 16: 9). NA boi do sangkap ni jolma i dipangke Debata laho patulushon sangkapNa. Alai sabalikna muse, na boi do sangkap ni jolma i diambati Debata molo maralo tu sangkap ni Debata.
Asa barita nauli do na pinatubegehon ni panurirang Jesaya paduahon on tu bangso Israel. Ai nunga marpulu taon nasida tarbuang jala tartaban. Pola do songon na peam panghilalaan nasida manghilalahon na hansit i. Pola do songon halak na mandele nasida. Ai tingki dipasahat barita haluaon i, didok nasida do: “Nunga ditadingkon Jahowa ahu, jala nunga dihalupahon Tuhan i ahu” (Jes. 49: 14). I ma bagas ni pandelean nasida. I ma ala naung peam mandosdos panghilalaan nasida di habuangan i, gabe ndang tangi jala ndang ditangkup sipareonnasida haluaon na binaritahon i. Laho patoguhon haporseaon nasida, huhut patuduhon na sintong do barita na uli taringot tu haluaon na binege nasida, diondolhon panurirang Jesaya paduahon ma muse tu nasida: “Tung tarhalupahon inaina ma posoposo na, so asi rohana mida anak na tinubuhonna i. Tung sura pe tarhalupahon nasida, ianggo ahu laos so halupahononhu do ho. Ida ma, nunga pola ahu manguhirhon tu bagasan tanganhu duansa, tongtong do angka parikmu di jolongku” Jes. 49: 14-15.
b. Pemulihan Parbangsoon
Mansai bidang do na hinamham ni barita pemulihan parbangsoon dohot parugamaon ni Israel i. Ndada holan pembebasan politis, ekonomi, sosial, alai dohot do pembebasan harkat dan martabat hajolmaon dohot pabangsoon. Ai marhite bagabaga i, gabe boi ma nasida mian jala mangolu di tano nasida sandiri. Mangolu jala mangalului pandaraman di luat nasida sandiri. Boi muse nasida martangiang dohot mamuji Debata di bagas joro naung pinauloi ni ompunasida jala na hinalomohon ni Debata sandiri. Angka i ma na manghorhon pasupasu tu bangso na tartaban i dohot angka pinomparna. Debata muruk tu bangso i ala ni hatangkangon nasida umbahen na pola tarbuang nasida, Alai ndada leleng murukNa, holan “satangkirisap” (terj.Ind. Sesaat) do ditadingkon Debata nasida. Manggombarhon tingki na holan satongkin, nang pe naung leleng dihilala bangso i tingki dihabuangan. Asi ni rohani Debata ndang dibatasi partingkian ni jolma. Ndada na ditulak nasida, jala ndang gabe marsirang Debata maradophon bangsoNa i (Jes. 50:1). Jahowa mangulahi Padan na imbaru tu Israel, ai papunguonNA do muse marhitehite asi ni roha godang (ay.7). Padan laho memulihkan jala manjou nasida muse mulak Debata. Nang pe diparpiarni murukNa, ditabunihon do bohiNa alai satongkin do i, ala ndang olo Debata patuduhon rimasNa dompak bangso i. Marhite denggan basa do paluaonNa bangso i (pat. Jes.8:17; 30:20; 45:15).

c. Padan Hadameon
Ndang hea dihalupahon Debata angka na dung salpu dohot na masa tu Bangso na i tarlumobi dipadanNa tu angka Ompunasida, marningot na masa aek na sumar di ngolu ni si Noak, naung maruari Debata, na so tupa be rimasanNa, manang asupanNa. Songon tudosan naung hea masa mara bolon naung disiaphon Debata sandok portibion. Ai nunga hot Padan ni Debata tu sandok tano on. (pat. 1 Musa 8: 21-22). Nunga tung togu Padan ni Debata, nang pe munsat angka dolok dohot robean alai anggo asi ni rohaNA na so tupa munsat be, ala Padan Hadameon do naung dipatupa Debata tu BangsoNa i (Psalm 46: 1-3; Hes.34: 25). Patuduhon alus ni Debata tu bangso i tanda naung diparade Debata panghirimon na imbaru, dibagasan padan hadameon i. Ibana papunguhon bangsoNa dibagasan holong na marpamuati. NA hot do holong ni rohaNa tu sandok portibi on nang pe sai didatdati jolma i mangulahon dosa dohot pangalaosion tu Debata. Ala ni i asa boi tongtong mangolu dibagasan Padan ni Debata, ringkot marhaporseaon na togu, marhabengeton, dohot marpanghirimon na mangolu dibagasan asi dohot holong ni rohaNa.
III. Sipahusorhusoron
1. Debata do na mangondihon angka nahinaholonganNa sian ragam ni parmaraan. Ibana do na marmahani asa unang lalu gogo ni halak na na naeng magosagosa dohoht na naeng mangarupa angka na hinaholongan ni rohaNa. Ibana sandiri do tahe na patigor uhum, unang adong na pajolo gogo papudi uhum. Sandok sude sangkap ni parjahat, tung so tulus do i, ala Debata na mangondihon angka na hinaholongan ni rohaNa. Di angka na marhaposan tu Debata, na Debata dibahen ibana pangondianna, sai na ondihonon ni Debata do ibana asa unang madabu tu parmaraan, unang madabu tu pandelean, jala asa manaon sahat na marhamonangan di ujung ni ngoluna.
2. Ndang dipasombu Debata natinompaNa i, alai dohot do diparmudumudu, diramoti jala dipalua (Debata sipalua: Redeemer-Providentia Dei). Marhite pambahenan ni Debata, mambahen lam pos rohanta mangihuthon jala manghaposi Ibana. Unang be hita mabiar jala ganggu rohanta di asi dohot holong ni rohani Debata. Nang pe parrimas Debata alai umbalga do Holong dohot asi ni rohaNa. Sai marpangulahi do rohaNa mida hita nang pe satangkirisap ditadinghon hita. Tapangke ma asi ni rohaNa i laho mangulahon na denggan, unang be tadatdati mangulahon dosa dohot na so dihalomohon ni rohaNa (Rom.6:1-14) alai tapareahi angka na denggan maradophon dongan jolma tarlumobi maradophon Debata.
3. Goar ni Minggunta ima Minggu Letare na marlapatan: “Marlas ni roha ma hamu” Jesaya 66: 10. Digohi do las ni rohanta di parngoluan on marhite Padan HadameonNa i tu hita jolma pardosa marhitehite AnakNa Jesus Kristus, laho manobus hita sian angka hadosaonta. Asa gabe parsidohot hita manjalo jambar naung boho i, naung dibuhul Debata tu hita, jala na ingkon sijaloonta, hot ma hita marpos ni roha jala marhaporseaon tu Ibana saleleng hita mangolu di tano on. Amen.


Jamita Evangelium Minggu ROGATE (Martangiang) – 5 Mei 2024

Sai Na Manjalo DO Nasa Na Mangido      (Setiap Orang Yang Meminta Akan Menerima) Matius 7: 1 - 11   a)       Huria ni Tuhanta ia Matiu...