Senin, 24 Mei 2010

BAHAN SERMON PARHALADO, MINGGU TRINITATIS, 30 MEI 2010

MANGHATINDANGHON DEBATA SITOLUSADA
Ev. : Lukas 12 : 1 – 12 Ep. : Psalmen 57: 1 – 4
I. Patujolo
Di surat si Lukas do buku on dunghonsa manaek Jesus tu banuaginjang. Sian sude pamaritahon ni si Lukas di bukuna i, sada na arga situtu na boi putihonta i ma: Ia haluaon pinatupa ni Debata si bagasan Jesus Kristus, ndada holan turiturian boti, alai
tung na sintong masa do. Hakristenon i ndada holan marbona sian turiturian sambing, alai tung tangkas do marbona di haporseaon tu Jesus Kristus na ro sinuru ni Debata tu portibi on (Luk. 2: 1-2;3: 1; Ul.Ap. 24: 27; 25: 1). Dibahen i ia buku sinurat ni si Lukas on, i ma barita nauli napahothon haporseaon tu Jesus Kristus asa tongtong mahatopothon haluaon holan di bagasan Jesus sambing do.
Tung hasonangan ni si Lukas do perikop on, lapatanna hombar tu teori sumber ni sinopsis, sumber khusus do dipangke si Lukas di napatomutomu perikop on (sondergüt). Ala ni i molo tajaha dijolo ni turpuk on dipaborhat Tuhan Jesus do siseanna pitupulu halak (Luk.10:4), ingkon porlu sahat hata ni Debata asa ditangihon portibi on (Luk.10:16). Molo marhasil pe nasida (sukses) di ulaon i, unang sanga puas (ginjang rohana) Luk.10: 17-20. Hape kebutuhan nasida laho pasauthon ulaon pamaritahonon diparhatopot nasida tung tangiang do (Luk. 11: 1-3). Dipaingot Jesus do asa unang holan di duru ias, hape dibagasan gok pandoboon dohot hajahaton do: unang munafik, unang ma naeng dihormati halak songon Parise i. Jala molo tung ditogihon pe angka sisean i tu jolo ni induk dohot panggomgomi, unang holsoan nasida alani angka i, ai ajarhonon ni Tondi Parbadia i do tu nasida di na sangombas i na patut dohononmuna (Luk.12:12, 1 Pet.3:15)

II. Hatorangan
a) Sai maralo do hasintongan dohot pangansion (ay.1). Isarana na niasoman (ragi), pangansion ima sada pangalaho namansai buni alai manasak laho mangasomi sude panganan ditingkina. Mangadopi pangalaho pangansion na manosak i, ro do Tuhan Jesus laho mangajari angka siseanNa taringot tu parange na ingkon siparrohahoan nasida, ia hasintongan ndang adong na buni, na ingkon ungkap doi ditingkina. Hape pangansion i sai manabunihon jala pasidingkon hatigoran, jala mangalo angka hasintongan na patupa pandoboon (persekongkolan) dirohana. Tuhanta Jesus ndang dihalomohon na marpangansi (berpura-pura). Tajom do Tuhanta Jesus pasingothon angka siseanNa asa unang terpengaruh tu cara hidup ni halak Parise. Didok: Jaga ma hamu pasiding na niasoman na di angka Parise, ima pangansion i (ay. 1). Pangalo na marpangansi (Hata Gorik: hipokrisi) ima permainan merangkai angka hata laho manungkun dohot mangalusi di sada permainan do di mulana. Alai ujungna gabe marpardomuan tu ulaon akting. Manang marpangansi sarupa ma lapatanna marsandiwara. Dasor ni ulaon na marpangansi manang marsandiwara ima pangalaho na so polin jala ndang sian nasa bulus ni roha. Parugamaon ni halak Parise disibukkan angka ritual dohot mangkobasi angka hal na tetek bengek. Alai anggo impola ni haporseaon i ditadingkon.
b) Sai marusaha do Parise asa ias jala badia dirina (Ay.2-3). Asa Kesan di loloan na torop tung uli, alai di parbagasan ndang binoto. Parugamaon si songon on tongtong do masa sahat tu tingki on. Burju do marminggu, mangulahon angka patik, badia berengon, Hape angka topeng do. Religius idaon. Hape di balik ni i, angka koruptor, penindas, penipu, Parugamaon si songon i do na di kritik Jesus. Jotjot do hakristenonta gabe holan mangurusi masalah tetek bengek. Isarana, olo do angka punguan di huria repot jala ribut bahkan sega holan mamutushon baju dinas ni punguan i. Ido hakristenon i? Jotjot do tarimpu ndang adong na mamboto angka pangansionta. Angka hatanta nang ulaonta na tapandok manang na taulahon di nabuni. Hape, nangpe malo jolma manabunihon angka na busukna, jala samalomalona hita marpangansi, di sada tingki patar do luhutna. Ndang adong na hungkup, na so ungkap muse (ay.2). Lomoan do roha ni Jesus mida pardosa na jujur mangoku dosana sian halak na pura-pura mangulahon na denggan.
c) Umbiaran Ma Tu Tuhan Sian Tu Portibion (Ay.4-7). Godang do ancaman dohot tantangan laho manghatindangkon Jesus Kristus Tuhanta i. Boi do agoan jabatan, arta, ulaon, bahkan sahat tu na tarbunu angka na mangatindangkon manang gabe saksi Kristus. Alani borat dohot godang ni ancaman i, sipata nangpe taboto na sintong jala ingkon hatindangkononta Tuhan, gabe taparsoada Tuhan . Diarahon Tuhanta Jesus do asa unang mabiar hita mangatindangkon Ibana na sintong i. Ai surat ni Kristus do hamu, ninna si Paulus. Lapatanna ingkon patuduhononta do hita paboa si ihuthon Kristus. Ingkon Barani do hita mangatindangkon Jesus Krsistus si palua i di ngolunta on, nangpe borat resikona. Habiari hamu ma Ibana, na marhuaso mabunu huhut mandabuhon tu api na roko, Ibana ma habiari hamu (ay.5). Molo margogope portibion mangago hita, alai holan mangago di pardagingon do i. Anggo Tondinta di Debata do. Jala tu hangoluan salelenglelengna do hita molo satia manghatindanghon Jesus si Palua i. Tutu, marragam ancaman tangtangan dohot rintangan molo naeng sitindangi Kristus, manang molo naeng tigor ngolunta. Alai di lehon Tuhan do bagabagana tu hita, disarihon Tuhan i do hita di ragam ni hamaolon na taadopi. Gari amporik na so mararga i ndang hea lupa sian adopan ni Debata (ay.6). Hape, ummangat do hita sian amporik i. Asa ndang hea lupa Debata manarihon hita di angka hamaolon na taadopi. Manang ise na mangatindangkon Jesus i laos ido hatindangkononNa di adopan ni ni Debata. Alani tarjou do hita gabe halak Kristen tulen na tongtong gabe sitindangi Kristus nangpe ragam hamaolon taadopi.
d) Manghatindanghon Kristus (ay.8-10). Angka jolma na porsea sai hatindanghononna do Kristus marhite holong dohot hasintongan, saguru dipangajarion ni Tondi Parbadia i. Tondi Parbadia i do mangajari na porsea laho marbisuk manghatai dohot marpangalaho. Alai diangka na manulak pangajarion ni Tondi i, sai hata ni sibolis ma tangihononna (laho manjehehon, laho manggunturi, tahitahi parjahat; tudos ma i tu parbue ni daging na di Gal. 5: 19-21). Sai adong halak na marpangalaho naeng gabe songon Jesus jala ndang olo gabe sisean, ala ni i gabe tubu ma sangkap paraloan, mangalo pimpinanna pola sahat tu na mansoadahon Jesus. Sesa do nian dosa na mansoadahon Jesus alai bohama halak na mansoadahon/mangaleai Tondi Parbadia ? Hape Dosa Na So tarsesa ima : Mangaleai Tondi Parbadia, Pandohan ni Tuhanta Jesus taringot tu dosa na so tarsesa on dihatahon berhubungan do tu tingki na dipatupa Jesus ulaon hahomion marhite hagogoon ni Tondi ni Debata, ima pabali sibolis. Marhite pangarupion ni Tondi Parbadia do Jesus patupahon tanda halongangan i, hape halak Parise mandok hagogoon ni si Beelzebul do dipangke Jesus pabali sibolis i. Diida halak Parise do nian na marhite huaso Tondi ni Debata do Jesus patupahon hahomion i, alai pangurupion ni sibolis do didok. Ido na ginoaran na mangaleai Tondi parbadia. Tondi ni Debata do hape didok sibolis. Molo porsea hita di Tuhanta Jesus Kristus, jala dapot hita haluoan, ala ulaon ni Tondi Porbadia do na mamuhai rohanta. Alani molo taalo manang taleai Tondi Parbadia, marlapatan ndang olo hita muba (bertobat). Gabe tatulak haluaon i, ai ingkon na tarjalo hita Tondi i asa dapot hita haluaon. Ido umbahen na didok dosa na so tarsesa. Manang dohot hatorangan na asing, Mangaleai Tondi Parbadia ima angka naung mananda Kristus dohot haluaon, alai paleahon Tondi Parbadia , ido dosa na so tarsesa. Boasa ndang tarsesa? Tontu molo halak na manulak Tondi Parbadia pasti do ndang mungkin olo martobat. Ai ndang mangula be angka na denggan di dirina. Alani ndang na Debata na so olo manesa, alai dirina do na sai manulak.
e) Urupan ni Tondi Parbadia do Hita di Angka Ragam ni Hamaolon i (ay.11-12). Manontong do Tondi Parbadia mangurupi hita ganup tingki. Tondi Parbadia (Ht. Gorik: parakletos; sosok yang senantiasa siap sedia untuk menolong ) Tondi Parbadia satia mambela nasa parsoalan ni ngolunta. Tingki ro hasusaan, hamaolon, unang tahutan hita, urupan ni Tondi parbadia do hita. Ragam do dalan ni Debata laho mangurupi hita, jala margogo situtu do Debata pamonang hita sian ragam ni hamaolon i (Rom. 8: 15-16; 2 Tim.1:7). Sipata nunga taetong buntu jalan keluar ala ni maol ni parsoalan na taadopi. Hape na so panagaman sai dilehon Tuhan ido bisuk di hita laho mangalusi angka na maol I (ay. 12).

III. Sipahusorhusoron
a) Boi do kecewa situtu hita molo marpangansi dongan tu hita. Adong do hata ni ende mandok: “Dunia ini panggung sandiwara ceritanya mudah berubah…setiap insan dapat satu peranan yang harus dimainkan, ada peran wajar, ada peran berpura-pura, mengapa kita bersandiwara”. Sian syair ni ende on boi antusan na jotjot marsandiwara (marpangansi) do hita di ngolunta. Jala sasintongna tung so lomo do rohanta molo marpangansi (marsandiwara) dongan tu dirinta sandiri. Ndang hea tahalomohon angka jolma na marpangansi. Maol do adopan jolma si songon i. Alai sai jumpangta do jolma na marpangansi, jala hita sandiri pe jotjot do mangulahon i. Ngolu na sipaulaula (hidup berpura-pura) sai masa do i. Pura-pura badia hape ramun, pura-pura parhaporseaon na togu hape na mura magopu. Pura-pura na pistar hape na oto, pura-pura na mora hape na pogos, sebalikna pura-pura pogos hape na mora, pura-pura dongan hape alo, dohot angka na asing dope kepurapuraan. (Poda 13:7; 26:24; Rom. 12: 9; Kol. 2: 18). Sada pandohan mandok: Sepandai-pandai tupai melompat akhirnya jatuh juga. Jotjot do tarimpu ndang adong na mamboto angka pangansionta. Angka hatanta nang ulaonta na tapandok manang na taulahon di nabuni. Hape, nangpe malo jolma manabunihon angka na busukna, jala samalomalona hita marpangansi, di sada tingki patar do luhutna. Ndang adong na hungkup, na so ungkap muse. Lomoan do roha ni Jesus mida pardosa na jujur mangoku dosana sian halak na pura-pura mangulahon na denggan. (I Sam. 16: 7; I Tess. 2 : 5; Ibr. 4: 13)
b) Trinitatis (1 Yoh. 5: 7) . Minggu on sahat ma hita tu Minggu Trinitatis : Hasitolusadaon ni Debata. Sada do Debatanta alai tolu hataridaanNa. Na somal taboto Debata si tolu sada ima: Debata Ama, ima panompa nasa na adong di portibion. Debata Anak, ima Jesus Kristus Sipalua angka pardosa. Dohot Debata Tondi Parbadia, ima na mangajari, margogoihon angka na porsea. Asa sada do Tuhanta, alai tolu hataridaanna manang fungsiNa. Di Minggu Trinitatis on dipaingot do hita asa tahatindangkon Tuhanta i, ima Debata si Tolu Sada i, marhite angka parange na tama jala marhaporseaon na togu di adopan ni Debata. Tangkas do taboto sian turpuk on, ulaon ni Debata sitolu sada i. Nunga mardosa hita tu Debata ama na sailaon, gabe ditongos ma AnakNa na sasada i, ima Jesus i laho paluahon hita sian pardoasaonta dalan laho padamehon hita dohot Ama i. Laos diajarajari huhut dipargogi Tondi Parbadia hita mangadopi hamaolon i (Luk. 11:13; Gal. 5: 22-23; 1 Yoh. 4: 18). Asa ingkon patar do panghatindangkononta di Jesus si Palua i, asa dihatindangkon Jesus i muse hita di adopan ni Debata Ama. Jala hamaolon di na manghatindangkon Jesus i donganan ni Tondi Parbadia do asa margogo hita. Sandok ingkon polin jala satia do hita Manghatindangkon Debata sitolu sada i. Amen (EM).

Jamita Epistel Minggu ROGATE – 5 Mei 2024

Sai Na Manjalo DO Nasa Na Mangido     (Setiap Orang Yang Meminta Akan Menerima) Psalmen 28: 1  – 2   a)       Huria na hinaholongan ...