Minggu, 28 April 2013

Bahan Jamita Epistel Minggu Rogate, 5 Mei 2013

Mananda Debata Marhitehite Tangiang
Matius 7 : 7 – 10
      A.      Patujolo
Ia turpuk on ima bahagian ni jamita dolok (Bindu 5-7), napinasahat ni Jesus tu angka siseanNa dohot na torop, marrumanghon poda dohot pangajaran na mendasar jala marsaor tu tuntutan etis (ruhut ni parange) na ingkon sibotoon, siingoton dohot sihangoluhononhon halak Kristen. Mansai hona jala ampit do turpuk on di ganup ombas, sepanjang zaman. Hinorhon  ni isina na mansai uli jala  bagas, mansai torop do halak Kristen manang so Kristen manguhal huhut mambahen poda jamita dolok i gabe poda jala ojahan di ngoluna. Tontu sahali ala ni ulina dohot argana ma i dihilala, na mansai marguna tu dirina, tu masyarakat dohot bangsona. I do umbahen digoari angka pande bisuk dohot sidiori hata ni Debata Jamita Dolok i pangibulan (pangarimpunan) ni poda taringot tu Harajaon Banuaginjang. Manang “gombaran” bolon ni Harajaon Banuaginjang. Ala ni i do molo tauji manangkasi taringot tu isi ni turpuk on, idaonta ma songon dia Tuhanta Jesus patorangkon taringot tu ngolu ni halak Kristen na sintong di banuatonga on hombar tu rumang ni Harajaon Banuaginjang.
Impola ni turpuk on ima : Martangiang. Didok Apostel Jakobus “Na martangiang do hamu nian, alai ndang manjalo, ala sala tangiangmuna, ai naeng pansuasaehonmuna do i dibagasan hahisaponmuna” (Jak.4:3). Jala sintong do Hata ni Tuhan Jesus mandok: “Manang aha pe dipangido hamu di tangiangmuna marhite GoarHu, asal porsea hamu, ingkon jaloonmuna do” (Mat.11:24; Joh.14:14; 16:23). Ala ni i do dijolo ni turpuk on dipatorang Tuhan Jesus lapatan ni  na martangiang manang ngolu ni partangiangon i, asa unang holan songon na pajojorhon nasida di hata ni tangiang i, alai asa tutu dihangoluhon partangiangon i dibagasan sude aktivitas kehidupan. Diajari Tuhan Jesus do hita mangido na ringkot tu harajaon ni Debata, asa ro harajaonNa manggomgomi hita dohot huriaNa di portibi on. Asa lomo ni roha ni Debata ma na manggomgomi rohanta dohot ngolunta. Jala diajari do hita mangido nasa na hasea di ngolu siganup ari on, jala nunga dihamham pangidoan na pitu di “Tangiang Ale Amanami” i sude nasa na ringkot di hita di pardagingon nang dohot di partondion pe. Jala i ma sipapataron ni turpuk on tu hita di Minggu Rogate on.
      B.      Hatorangan
     1)      Molo tajaha ayat 7 on, adong do tabereng tolu dalan na niajarhon ni  Tuhan Jesus laho martangiang, i ma marhitehite pandohan “pangido hamu ma”, “lului hamu ma”, dohot “tuktukhi hamu ma”. Molo tadapothon Debata huhut mangido pangurupion, tangiang do i. Molo talului pangurupion sian nasa roha tu Debata, tangiang do i. Molo tatuktuk pintu ni banuaginjang i asa dialusi Debata hita, tangiang do i. Saluhutna i joujou manang kunci rahasia dohot hasintongan ni pangajarion/parenta ni Tuhan Jesus (imperativus Dei), asa martangiang. Disosoi si partangiang i asa bersemangat sian nasa roha, ndang holan menunjuk aspek emosional semata, alai sikap dohot roha na marsitutu. Tung sura pe adong sabatsabat manang ambatambat dohot kesulitan-kesulitan ingkon berusaha do ibana manaluhonsa. Ndang marguna halosohon, ndang marguna halembaon, ndang denggan na marsanggasangga. Partangiangon na manongtong ndang sahalisahali, i ma suruhan manang dasdas na wajar ingkon ulahonon ni angka na mangihuthon Tuhan Jesus. Angka sisean, sude halak Kristen ingkon do  mangido manongtong, mangalului manongtong, manuktuhi manongtong, ala jotjot do hita sai manghaporluhon, jala porlu do hita mangido pangurupion sian Amanta na di banuaginjang i. Jadi naeng ma gabe identitas manang jatidiri ni halak Kristen i, jala sian nasa roha, ndang asalasalan (mampar roha), manang unang ma holan mode sambing (songon halak Parise) dohot Sibotosurat, Luk.18:11) partangiangon i. Debata Ama na di banuaginjang i do hasahatan dohot tujuan ni tangiang, Ibana do na tuk mangalusi dohot mangungkap pintu ni harajaonNa.
    2)      Angka tangiang na marpardomuan laho pasangaphon Debata dohot pahothon haporseaon, na so marsanggasangga manang di tingki na tarsosak sambing hita martangiang, angka pangidoan sisongon i do dioloi Debata. Tangiang i do dalan mambuka pintu parsaoran na imbaru dohot Debata, mangido sipangidonta, panghubung di hita tu Debata. Martangiang i ma pasahathon petisi (petition padanan kata “prayer”: himbauan, usul atau permohonan), dohot aspirasinta i ma dambaan, pandapot dohot sude panghilalaanta na denggan manang na so denggan dohot sude unekunek ni rohanta. Aha pe isi ni aspirasi dohot petisi na tadok, ditangihon Debata do. Dilehon do jaminan/kepastian taringot tu hasil ni tangiangta, i ma sai na lehononaNa, sai na jumpangan, sai na ungkaponNa do. Ala ni i do umbahen na didok angka ama ni Huria na parjolo i : Na margogo situtu do tangiang ni si partangiang (partigor), molo dihaburjuhon. Dihorhon tangiang i do satonga ni ulaon. Tangiang i do songon pelean uapna hushus di adopan ni Debata. Tangiang i do dimensi keempat ni angka na porsea, noi manghatai dohot Debata na badia i.
    3)      Dipatudos Tuhan Jesus do hajongjongan ni na mangido tu hasahatan ni pangidoanta, i ma songon ama maradophon anakna. Songon  i ma gombaran hasolhoton ni parsaoranta tu Debata paboahaon na Amanta situtu Ibana, jala anakna sistutu hita. Songon pos ni roha ni dakdanak tu amana songon i ma pos ni rohanta mangido tu Ibana. Didok Tuhan Jesus: “Ise sian hamu jolma, na mangalehon batu tu anakna, molo indahan dipangido, jala mangalehon ulok molo dengke dipangido?”. Ndang hea ama na di portibi on mangalehon na sala tu ianakhonna, na jorbut/berbahaya, na mematikan. Alai mangalehon sipanganon na pangoluhon do, i ma na mangalehon indahan singkat ni batu dohot dengke singkat ni ulok. Dipatangkas Tuhan Jesus marhite pandohan : “Gari hamu angka parjahat umboto mangalehon basabasa na denggan tu anakhonmuna” (Parjahat di hata Gorik: “paneros” lapatanna : sibolis manang na sibolison), boi do pangantusion on songon na alo, suhar tu rohanta. Alai na naeng dohononna molo gari hamu angka jolma manang angka ama na di portibi on (pardosa), na olo sibolison, na so boi manongtong mangarajai dirina, terbatas do gogona, sipatupaonna, jala na marpangansi manang marpangea pambahenanna, mangalehon angka na uli tu anakhonna, jala angka nauli do dijalo anakna i sian amana.
    4)      Marhite tudosan na mansai torang i, naeng patuduhon keakraban dohot hajojonok ni pardomuan ni Debata na songon Ama tu hita angka AnakNa. Naung gabe anak ni Debata do saluhut angka na porsea di Tuhan Jesus Kristus, jala ndang dibagasan hubungan biologis. Ndang pe di pangke pandohan hata “teknos” dohot “pater” boi marpardomuan tu kekeluargaan manang hubungan anak dohot ama dalam garis keturunan. Lapatanna, naung gabe anak ni Debata do hita ndang ala garis keturuna Israel , alai ala panobusionNa do. Dung ditobus gabe masuk ma na porsea i tu sada parsaoran keluarga rap dohot Tuhanta Jesus na manjou Ama. Alai manang ise na barani mangokui naung gabe anak ibana di adopan ni Debata ingkon martanggungjawab ma ibana di angka pangalaho dohot ulaonna, i ma mangulahon lomo ni roha ni Amana. Asa molo dung tadok Amang tu Debata, adong ma garis manang hatontuan ni Ama i na ingkon dihangoluhon, i ma tangkas umboto dohot manghatindanghon naung gabe tajalo tondi haanahon. Andul sumurung do Ama Debata na di banuaginjang i sian ama na di portibi on. Ndang adong hasusaan di Ibana molo martangiang hita tu Ibana. Gok asi dohot holong ni roha do Amanta na di banuaginjang i maradophon hita, jala dibagabagahon do na tangihonon jala alusanNa do tangiangta i. Ai Debata na jonok do Ibana na boi jouon jala jumpangan di sude gerak kehidupan. Ala ni i ingkon pos situtu do rohanta di Ama i, na mangalehon na dumenggan di ngolunta di portibi on, nang na marpardomuan tu ngolu sogot sisalelengnilelengna. Tarida do i marhite pandohan di ujung ni ayat 11, didok: “lam Amamuna na dibanuaginjang i ma so lehononna arta na denggan....”. Lehononna arta na denggan, lehononNa tu hita Tondi Parbadia, i ma silehonlehon partondion na tumimbo jala na umbalga. Marhite Tondi Parbadia i nunga di hita saluhut angka silehonlehon na binagabagahon ni Tuhan Jesus tu hita dohot angka na naeng lehonon ni Ama i tu hita.
     C.      Sipahusorhusoron
Ø  Rogate lapatanna martangiang. Tangiang do ngolu ni halak Kristen manang na porsea. Ulaon na manongtong do tangiang i dingolu ni na porsea. Ulaon na so marpansandian i di ngolu ni jolma dohot Debata. Marhite tangiang i do jolma manjou Debata na hinaposan ni rohana. Jala Debata na manangihon tangiang i, lehononna do alus tu angka na manghaburjuhon i di tingki haheheonna be. Ala ni i do ndang  pola diaturhon tingki dohot inganan sadihari/ didia hita martangiang. Zamanta nuaeng digoari zaman informasi komunikasi na tarida sian kecanggihan alat komunikasi dohot informasi, na mambahen potibi on hira sada kota na balga nama, ai sude informasi sian sandok portibi on dapot hita holan marhite internet. Alai satingkosna, jumago dope alat komunikasi ni halak Kristen. Nunga sian najolo adong alat on, tanpa operator, ndang marbayar, tanpa pulsa, terbuka 24 jam, tanpa veronica, tanpa tulalit, tanpa diluar jangkauan. Jala jarakna, ndang tanggungtanggung. Sian banuatonga ssahat tu banuaginjang. Aha ma i? I ma TANGIANG, ima alat komunikasi dua arah (timbal – balik) ni jolma dohot Debata.
Ø  Martangiang i ma pos ni rohanta di Debata na songon Ama di hita, ai ndang di bagasan pangantusion paramaon na di portibi on sambing parsaoranta tu Debata, alai tung sumurung sian i do. Na dumenggan, na umuli, na mauliutus do dilehon Debata alus ni angka na rade sai mangido, mangulului, manuktuhi, di angka na martangiang dibagasan tondi dohot hasintongan (Joh.4:24). Molo di dok dibagasan Tondi dohot hasintongan na marlapatan doi; tangiang i diuduti marhite pangalaho na sai mangoloi jala mangulahon parsuruon ni Debata dibagasan ngoluna siganup ari, unang marpangalensem, mangulahon hatigoran. Lukas 6 : 46 “Boasa antong goaronmu Ahu Tuhan, Tuhan, hape ndang diula hamu na Hudok ? Di na martangiang i naeng patuduhononta ngolu na so holan mangido tu Debata alai huhut do niulahon pangidoanNa marhite na mangolu dibagasan hasintongan ni Debata marhite HataNa nan patikNa. Songon Raja Hiskia na barani do ibana manjalo hahipason ala ni parsahitonna sian Debata. Dipaingot Ibana do Debata diangka parulaonna nang ngoluna dibagasan hasintongan do. Dungi dilehon Debata ma hahipason nang ganjang ni umur sahat tu 15 taon. Songoni nang ap.Paulus dohot si Silas nang dihurungan pe nasida sai diingot do martangiang huhut mamuji Debata; nasida mandapot haluaon sian hurungan i, na sotinagam hian (Ul.Ap.16: 19-34). Jak.5:16b “Na margogo situtu do tangiang ni angka partigor, molo dihaburjuhon”. Taingot ma angka naposo ni Debata nang songon si Jona, si Daniel, Elia dna. Ala ni i hita dina laho  martangiang i ndada holan na mangido sian Debata alai ingkon huhut do niulahon aha na pinangido Debata dibagasan  ngolunta. Horas mar-Rogate ma dihita saluhtna. Amen.
Ø  Ende BE. No. 487;  BE.536; BE.632:2 ; BE.636; BE.814; 

Jamita Minggu Kantate (Endehon hamu ma di Jahowa ende na imbaru) – 28 April 2024

Ingkon Mamujimuji Jahowa do Angka na Usouso Di Ibana  ( Orang Yang Mencari Tuhan Akan Memuji NamaNya) Psalmen 22: 26 – 32     a)  ...