Kamis, 04 April 2013

Bahan Epistel Minggu Misericordias Domini, 14 April 2013

Gabe Parmahan na Denggan
Hesekiel 34 : 11 -16
      A.      Patujolo
Digombarhon do di turpuk on hadirion ni Debata Jahowa songon Parmahan na denggan, na gok asi dohot holong ni rohana di angka na pinarmahanna. Songon Parmahan na denggan Ibana, diparmahan do bangsona i marhite na manarihon, marmudumudu, manogunogu, mangaramoti, mangondihon, mandaoni sahat ro di na mangarahon tu inganan parmianan na sonang.  Alai ulaon parmahanion  i dipasahat Debata Jahowa do tu angka pamimpin ni bangso i, ima tu angka raja manang panggomgomi, tu angka malim ro di angka panurirang. Tu nasida ma dipasahat Debata Jahowa tanggungjawab marmahani bangsona. Alai jotjot do ndang diulahon nasida ulaon i dibagasan tanggung-jawab, ai gabe holan dirinasida di parmahani, ndada birubiru na sahat tu nasida. Ala ni gabe mampar ma bangso i songon na masa tu Israel Utara (10 marga) na ditaban halak Assur taon taon 722 sM, dungi harajaon Juda (Israel selatan si 2 marga) ditaban harajaon Babel taon 597 sM.
Mamereng partinaonan ni bangso i, ro ma panurirang disuru Debata laho manorui angka pemimpin i songon angka parmahan pangansi manang pamangus na so bertanggungjawab. Mansai posi do hata ni angka panurirang tu nasida, songon na dapot di Jeremia 23 : 1 d.u. Didok disi: “Marjea ma angka parmahan na mangago dohot paserakhon angka birubiru na pinasahat ni Jahowa tu nasida, jala ingkon luluhonon ni Jahowa do tu nasida hinajahat ni pambahenannasida i. Saut do i masa, ai gabe do sude angka raja ni bangso i, paima disuru Debata muse sada raja na tigor, sada tumbur sian pinompar ni si Daud na pajongjonghon uhum dohot hatigoran di sandok tano on (Jer.23:5).
Umposi do pe muse lumbalumba ni panurirang Hesekiel. Sahalak malim do ibana na dohot tartaban tu huta Babel dung malekse huta Jerusalem dohot bagas joro na disi. Dungi di pabangkit Debata ma ibana di habuangan i gabe panurirang sipatolhas hata ni Debata tu bangso i. Mansai koras situtu do hatana tu angka pamimpin ni bangso i, ai alana nasida do umbahen susa jala manaon na porsuk bangso i. Hajahaton ni angka parmahan, ndada holan ala so diparmahan bangso i, baliksa tahe diseati nasida do angka birubiru ibahen panganonna, dipuputi imbuluna bahen pahean nasida. Sandok tahe mokmohan nasida jala mamora. Hape dipasombu do nasida songon i, ndang disarihon panjampalan nasida, angka na gale ndang dipargogoi, na marsahit ndang didaoni, na mabugang ndang dililiti, na tardempar ndang diboan mulak, jala na mago ndang dilului. Sandok mansai koras jala podsi tahe pangarajai nasida di bangso i. Ala ni i ingkon marjea ma nasida manjalo uhum sian Debata (Hes.34:1-10). Alai ala gok asi ni roha do Jahowa ni bangsona, dipasahat do hata apulapul tu bangso i marhite panurirang Hesekiel. Dilehon do tu nasida panghirimon asa unang mandele nasida di habuangan i, ai paluaon ni Jahowa do nasida sian tano na leban i tu tano bagabaga ni Debata. Debata sandiri ma na gabe parmahan di nasida, patuduhon parmahanion ni Jahowa songon parmahan na tutu na gok asi dohot holong ni roha di na pinarmahanna.
       B.      Hatorangan
     1)      Ayat 11; Jahowa sandiri ma na turun manangani punguan ni birubiru i, ima bangsona. Ndang adong be figur ni jolma na tau gabe sipadomu Jahowa tu bangsona. Ibana ma gabe parmahan na sintong paujunghon nasa parmahanion na sala. Ibana ma na mangaradoti sandok parngoluon ni bangsona marhite uhum hasintongan dohot hatigoran. Debata sandiri ma na “usouso” di bangsona naung marserak i, jala “lulululu” di bangsona naung  mago i. Hata “usousoi” dohot “lulululu” ima manggombarhon ulaon ni parmahan na sasintongna. Ingkon sai tongtong do usouso sahalak parmahan di na pinarmahanna. Usouso marlapatan do i manangkasi na pinarmahanna ganup marsadasada, manang na sonang jala tongtong do disi nasida saluhutna, betak tung adong na lilu asa dilului, manang na tardempar asa diusahahon mamboan mulak.
    2)      Ayat 12-13. Ndang lomo roha ni Jahowa adong na sian tongatonga ni bangsoNa i na mago manang tardempar. Jadi songon pangalului ni sahalak parmahan na denggan na so manghalomohon sada pe sian birubiruna mago, songon i do pangalului ni Jahowa di bangsoNa. Ala ni i, di na tarbuang bangso i tu huta Babel, didapothon Jahowa do nasida tusi, jala dijanjihon do ingkon paluaonna nasida sian habuangan i. Tingki parserahan ni bnangso i tu habuangan digoari do i di turpuk  on, “uju di ari ombun dohot haholomon marimpotimpot”. Di Hes.30:3, digoari do nang ari ni Jahowa “Ari na habot” (hari dengan awan gelap), na hira dos lapatanna dohot na nidokna di turpukta on. Jala dio bindu 13:5, digoari do ari ni Jahowa, ima ari helelekse ni huta Jerusalem dohot hadadabu ni harajaon Juda, sahat ro di na marserak bangso i siala naung agoan angka parmahanna.
Dibagasan parmahanionna i, laos Jahowa sandiri do na manogihon jala papunguhon nasida ruar sian angka inganan parserahanna i, ima sian tongatonga ni angka bangso, sian angka luat, tu sada inganan haluaon na imbaru manang eksodus na imbaru, marhitehite hagogoon ni tanganna. Pandohan na songon i jotjot do dihatahon Jahowa tu bangso i marhite panurirang Hesekiel songon na tarida di bindu 20:34 dohot 41. Na marlapatan doi holan ala ni hagogoon manang huaso ni Jahowa sambing na ma asa tarbahen nasida malua, ndada ala ni hagogoon nasida sandiri. Mulak ma nasida manjampal di jampalan na pnarade ni Jahowa, ima di angka dolok ni Israel jala minum di angka batang aek na adong disi, jala mian di bagasan huta angka na diparade di luat i.
     3)      Ayat 14-15. Dung dipapungu Jahowa nasida sian desa na ualu, diparmahani ma nasida di jampalan na lomak, jala diondihon maradophon angka musu. Di si ma nasida muse mamungka parngoluon na imbaru jala berkembang . Diparade do nang pangulonan nasida di ‘parudaman’ na denggan.Parudaman ima inganan parbornginan di ladang na pinarade ni parmahan tu angka na pinarmahanna. Sandok singkop do disarihon jala diparade Jahowa na ringkot di parngoluon ni bangsona. Jadi tung suharsuhar ni na binahen ni angka parmahan pangansi (songon na tarida di ay.1-10). Ido na binahen ni Jahowa tu bangso i. Molo tu angka parmahan pangansi i dilumbahon do uhuman na posi, alai ianggo saonnari dilumbahon do tu bangsona i haluaon.
     4)      Ayat 16. Diulahon panurirang i do muse manghatahon ulaon parmahanion ni Jahowa, ima suharsuhar ni na binahen angka parmahan pangansi na holan marmahan dirina sandiri, jala na holan mangalului na tabo dohot paruntungan tu diri sian bangso i, songon naung dihatahon di ayat 1 – 10, lumobi na diayat 4. Molo di ayat i, dipataridahon hageduhon ni parmahan pangansi i, alai anggo na di ayat 16 denggan do digombarhon ulaon ni parmahan i. Unsurunsur ni siulaon i tutu hira dos do, holan i, di ayat 14 dipajolo sikap maradophon angka na gale dohot na marsahit, alai di ayat 16 dipajolo ulaon mangalului angka na mago dohot na tardempar. Jadi ulaon parmahanion ni parmahan na denggan ima; mangalului na mago, mamboan mulak na tardempar, mangaliliti na mabugang, mampargogoi manang mandaoni na marsahit. Taringot tu sikap maradophon na mokmok dohot na gogo adong parasingan ni terjemahan hata Batak dohot terjemahan ni hata Indonesia, na manghorhon pangantusion na marasing. Dihata Batak didok (siaphononku), alai ianggo dihata Indonesia didok “akan kulindungi”. Disura roha, diterjemahan hata Batak i, hata “mokmok dohot na gogo” i martudutudu tu angka parmahan pangansi i do na sai pamokmokhon dirina marhite na mangasahon gogo manggosagosa dohot mangonsop mudar ni angka na pinarmahanna. Alai anggo terjemahan hata Indonesia i, martudutudu tu sude angka birubiru na [inarmahan i do, na rap sarupa saluhutna dapotan pangondianon (perlindungan) sian parmahan na denggan i. Jadi saluhutna do bangso i, na lilu, na tardempar, na gale, na marsahit, na mokmok, na gogo, rap dibagasan pangondianon ni Debata marhite uhum na sintong.
     C.      Sipahusorhusoron
      v  Ia goar ni minggunta ima Minggu Misericordias Domini, na marlapatan : “Gok asi ni roha ni Jahowa do tano on”, na marojahan tu Psalm 33: 5b. Asi ni roha ni Jahowa patar do i dibagasan parmahanionna di bangsona, namanarihon, marmudumudu, paluahon, manogunogu, mangondihon di sandok parngoluonna. Ulaon na songon i patar do tarida di sejarah ni bangso i. Alai usaha niJahowa laho pajongjonghon sada bangso na bolon, jotjot do tarambat marhite kegagalan ni jolma, lumobi angka pamimpin na pinabangkit ni Debata manguluhon nasida. Alai songon na tarida di turpuk on, ndang sude bangso i hona uhum manang ditulak, holan angka pemimpin na so bertanggungjawab na mambahen hasesega ni bangso i do. Ala ni i ndang boi sundat manang gagal sangkap hatuaon ni Debata. Aha naung sinangkapanna sian mulana ingkon mardalan doi jala marhasil. Gariada penghianatan ni jolma laho manundati sangkap i, lam papatarhon kesetiaan dohot asi ni rohaNa do tu bangso i dohot tu sude hajolmaon. Ala ni i do umbahen na Ibana sandiri turun tangan laho papunguhon angka pasipasi na mangae ala ni penindasan ni angka pamimpin na mangasahon gogo dohot huasona, dohot paluahon angka naung marserak ala ni pungkulan na koras dohot linsinglinsing na posi.
    v   Pangaramotion ni Debata laho marmahani bangso dohot sude hajolmaon patar ma i marhitehite Jesus Kristus AnakNa i. Ibana do Parmahan na Denggan, songon na hinatindanghonna di Johannes 10 i. Jala ndang holan hatahata panindangionna i, ai tangkas do i dipatuduhon dipangulaonna di portibi on na mangalului angka na mago, mangurupi angka na susa, mangalehon manang angka na male, mangalehon minum angka na mauas, mangapuli  angka na marsak, mandaoni angka na marsahit, pangoluhon na mate, paluahon angka na hona rante ni sibolis, ro diangka na hona gosagosa ni hagogoon portibi on. Jala laho mangulahon i saluhutna rade do Ibana manaon, sahat ro di na maneahon hosana.
      v  Alai songon ipe dipatupa Debata, diigil do sian haradeon mangihuthon parmahanionna. Saluhut do angka na tarjou gabe bangso ni Debata naung gabe sada parsaoran di huria i, angka na porsea di Jesus Kristus, laos tarjou gabe angka parmahan maradophon sandok birubiru ni Debata. Adong do i na tarjou secara khusus gabe angka parmahan, isara ni angka pimpinan ni huria, pimpinan ni masyarakat, pimpinan ni bangso manang negara. Ala ni i ingkon pangkeon nasida nasa potensi na asong di nasida, dihuaso, hapistrana, sinadongan, dohot angka na asing laho marmahani angka na sahat tu nasida na gabe tanggungjawabna. Ala nang pe so sude hita pemimpin secara formal ditongatonga ni huria dohot ditongatonga ni masyarakat, songon halak Kristen hita, na porsea jala mangihuthon Jesus Kristus, ingkon hangoluhononta parmahanion ni Jesus Kristus, marhite na adong kepdulian tu angka na lilu di dalanna, na so dapot mangan, angka na pogos, angka na gale, angka na marsahit, ro di saluhut tahe angka na dibagasan hasusaan, marhitehite angka potensi manang silehonlehon na adong di hita. Sada ancaman nuaeng tu ngolu parsaoran, ditongatonga huria nang ditongatonga ni masyarakat, ima naung lam manipis jala lam mago panghilalaan na parduli tu angka donganna na humaliang, ala naung dirajai roha laho mamingkirhon dirina sandiri. Domu tusi lam torop halak na mangalului pangomoan manang paruntungan tu dirina sian dalan na so sintong, atik parulaonna i gabe manegai parsaoran nang donganna jolma. Tarlumobi angka na targoar pimpinan secara formal. Ala ni i unang ma madabu hita angka halak Kristen i tu hahisapon ni huaso, Alai tatiru ma songon Jesus Siparmahan na dengan i.Amen.

Jamita Jumat Agung - 29 Maret 2024

Dibungka Jesus Do DI Hita Dalan na Imbaru    (Yesus Membuka Jalan Yang Baru Dan Yang Hidup) Heber 10: 16 – 25     a)       Dihita na...