Selasa, 21 Mei 2013

Bahan Jamita Epistel Minggu Trinitatis, 26 Mei 2013

Ndang Murak Pangkirimon
Roma 5 : 1 – 5
           A.      Patujolo
Apostel Paulus manurathon surat on ima di taon 58 Masehi, tingki di Korintus do pe ibana. Jala tung mansai marungkil do ibana asa boi bongot ibana tu Rom manang sadihari pe, hape saleleng ngoluna nadada hea ibana tolhas tu huria na di Rom. Adong do na tangkas parasingan di surat Rom on sian nasa suratna. Didok angka napistar di theologia ia surat Rom on ima Magnum Opus (karya terbesar) ni Ap.paulus ala marisihon Theologiana na mansai bagas. Jala surat on dipasahat tu angka na so hea nijumpanganna dohot niidana. Ido umbahen godang angka ahli mandok surat na on risalah Theologi, hira so adong hadomuanna tu na masa di luat i. Alai boasa ma ingkon bahenon ni ap.Paulus surat on tu halak Rom hape so tangkas ditanda ibana ruas ni huria i ? Alusna ima: ala ap.Paulus ima sahalak ahli di strategi jala pintor sigop do ibana marnida situasi di angka luat na dibongotanna. Marbarita Nauli do ibana sian Asia kecil sahat tu Junani sangkap ni rohana, ala ni i boi ma saluhut luat na di luat Barat na so manjalo Barita Nauli i do pe taruli Barita Nauli i marhitehite ibana. Alai asa mardalan ulaon i tusi ingkon adong ma inganan operasional ni ulaon i. Marsangkap ma ibana mambahen Huta Rom gabe inganan operasionalna i. Ala ni ima ringkot ni huria Rom umbege taringot tu ibana. Jala turpukta on ma manaringkoti taringot tu pamintorion ni Debata di hajolmaon asa marparbuehon dame dibagasan Debata jala tung boi manghamonanghon ngolu na marsitanonon.
           B.      Hatorangan
   1.       Ayat 1 – 2: Dipangantusion ni Apostel Paulus, hita jolma pardosa, dipintori Debata do ala ni haporseaonta di Jesus Kristus, jala i pe tong do rajumanta “Asi ni roha ni Debata” di hita. I do umbahen diondolhon di ayat parjolo on, “Asa dung dipintori hita dalan haporseaon, mardame ma hita dohot Debata marhitehite Tuhanta Jesus Kristus”. Marhite i boi ma antusanta, paboa ngolu ni angka na mangihuthon Jesus Kristus haporseaon do, jala haporseaon i di Jesus Kristus do antong. Didok si Paulus do i di Rom 10: 12: “Asa sian na tumangihon do ro haporseaon; ia panangihon i, sian hata ni Kristus do”. Boi ma dohononta marhite i, sude pangajarion, pamodaion, parjamitaon dohot isi ni angka surat kiriman ni Apostel Paulus i na asing i, tung “Kristussentris” do. I do na naeng sipasahathonon ni si Paulus tu hita angka siihuthon Jesus Kristus sian najolo sahat tu tingkinta on. Haporseaon i do muse mamboan hita tu “ asi ni roha” ni Debata, jala martua do hita disi, ai boi hita pasangaphon Debata di ngolunta.
   2.       Ayat 3 – 5: didok muse umbagas, molo nunga dibagasan haporseaon na tutu hita di Kristus, boi ma hita manghalashon nang haporsuhon, tung sura songgop tu hita, ai dihorhon haporsuhon i do “Habengeton ni roha”, jala dihorhon habengeton i do “hatauon”, jala hatauon i  manghorhon  “panghirimon”. Tung mansai torang do pandohan ni Apostel Paulus on di hita, molo tingkostingkos tarimangrimangi. Dilehon Apostel Paulus dope muse hatorangan na mura antusan ni rohanta. Di na nidokna, “ ai ndang na murak hita bahenon ni panghirimon i” (Ayat 5). Manang ise naung marpanghirimon, nunga dijalo be Tondi Parbadia, ai nunga diusehon Debata be TondiNa i tu portibi on (Joel 3:1; Ulaon.Ap.2:1-13). Alai tong do ondolhononhon, paboa goar-Na pe “Tondi Parbadia”, jala maringanan do Tondi Parbadia i holan di angka inganan na badia, dohot di roha ni jolma na ias jala na badia (jaha: Pangungkapon 3: 20).
      C.      Sipahusorhusoron
Ø  Nunga dipadame Tuhan Jesus hita tu Debata marhite mudar-Na i; Na ingkon sai ongotonta tongtong di ngolu on, i ma balga ni holong ni roha ni Debata di portibi on dohot di hita jolma manisia (Johannes 3 : 16). Ai anggo sian na tatean sian ompunta si Adam sasintongna dohot sian  na umpompar hita, ala dosanasida, jaloonta ma uhum sian Debata  nian. Andorang so ditanda halak Batak dope haluaon na pinatupa ni Tuhan Jesus, tung digosagosa sibolis i do ompunta na parjolo i saleleng mangolu nasida. Marhaposan tu begu, tu ulpuhan ni hadatuon, jala sai mamele ma nasida tu angka inganan na dianggap “Parbeguan”, songon angka tuktuk (Tuktuk Siadong, Tuktuk Tarabunga, dolok Pusuk Buhit dohot na asing). Molo adong artanasida mago rupani, laho ma nasida manungkun tu datu, tu pangarunding manang tu “parbotoboto”, jala dioloi ma na tinonahon ni datu/pangarundingon, isara ni angka “pelean” na marragam i. Alai molo so jumpang na “niulpukhon” ni angka datu i, sai adong do alasan, isara: tarallang subang, manuruk pansinaran, hona dege manang aha ma i dohot lan na asing). Tung maoto do halak Batak di tingki hasipelebeguon i, jala digohi biar dohot hatahuton. Tuani ma ro Tuhan Jesus mandapothon hita tu Tano Batak, dipalua jala dipadamema hita dohot Debata, gabe boi ma hita mulak mar-Ama tu Debata, jala hita gabe “anak-Na”, songon na tangkas dihatindanghon Apostel Paulus di Rom 8: 15 “Ai ndang dijalo hamu tondi hatoban asa mangulahi mabiar, Tondi haanahon do dijalo hamu, mangasahon i do panjouonta: “Abba”, mandok “Ale Amang!” Ala ni i tahatindanghon ma haanahon ni Debata di hita, marhite angka ulaon na denggan dohot sikap tingkah-laku na denggan maradophon Debat dohot donganta jolma.
Ø  Marbenget ni roha so angka naung hinophop ni Tuhan Jesus; Molo naung gabe siihuthon Kristus hita, marlapatan ma i, na marsitutu ma hita maniru songon Tuhanta i; ringgas mangula, ringgas mangurupi, ringgas manopoti (berkomunikasi); ringgas masilehonlehon, ai nunga dipargogoi Tuhanta hita mangulahon i, marhite na dilehon tu hita Tondi Parbadia (bnd.Joh.20:21-22). Ingkon tahaporseai do i, paboa naung mian di hita Tondi Parbadia, Tondi ni Debata, jala Tondi ni Jesus. Laai taingot, Tondi Parbadia, goarna ma daina, maringanan do Tondi {Parbadia holan diinganan na badia. Jadi Tondi Parbadia mian dibagasan roha ni jolma naung dipaias rohana sian ragam ni dosa dohot hajahaton, mian ma Ibana di hita, mangan ma Ibana rap dohot hita (bnd. Pangk.3:20). Molo dung taantusi jala tahaporseai songon i, nang diparungkilon nang disitaonon pe, tatiru ma Tuhanta i, jala marbenget ni roha ma hita disi, jala tapasahat manang tapaboa ma i sude tu Tuhanta i (bnd. Jer.15:15) asa pinargogoanNa hita marhite Tondi Parbadia, na mangurupi hita diangka siulaonta siganup ari.
Ø  Domu goar ni minggunta ima Trinitatis; Hasitolusadaon ni Debata. Taparhatopot ma hasadaonNa i  marhite nanaung pintaoranNa hita asa mardame hita dohot Debata marhite hite Anak-Na Jesus Kristus, jala tapatuduhon roha na sangkambona dohot Ibana di angka ulaonta siganup ari marhite naolo hita nirajaan ni Tondi  Parbadia i asa ndang murak hita bahenon ni pangkirimon i. Amen.

Jamita Minggu Kantate (Endehon hamu ma di Jahowa ende na imbaru) – 28 April 2024

Ingkon Mamujimuji Jahowa do Angka na Usouso Di Ibana  ( Orang Yang Mencari Tuhan Akan Memuji NamaNya) Psalmen 22: 26 – 32     a)  ...