Rabu, 26 Oktober 2022

Jamita Epistel Minggu XX Dung Trinitatis 2022

Guruhon Na Denggan, Pasohot Na Jat

Belajar Berbuat Baik, Berhenti Berbuat Jahat  

 

& Ev. Rom 6: 15 - 23                         & Ep. Jesaya 1: 16 – 20                       

 

  1. Patujolo

Sude angka parsikkola uju mangadopi ujian pasti diparade do tingkina marsitutu marisajar dohot denggan asa dapotna alus na sintong jala parbuena kelulusan jala marhasil naik kelas. Suang songon i angka naung lulus sarjana nang  strata na asing, hot dope nasida marsitutu marsiajar ? Laos songon i do taringot tu asi ni roha ni Debata manobus dosanta. Malua sian dosa ido parbue ni panobusion ni Jesus Kristus tu nasa hajolmaon. Gabe dihorhhon i ma jumpang di halak na porsea i perubahan radikal jala na fundamental manghagigihon dosa. Hot dope hita maniop tanggung jawabta laho mangulahon na sintong ?

 

B. Hatorangan

  1. Di bindu 6 on dipaandar jala ditulak AP.paulus do konsep na sala, mandok: “Boi halak na porsea i tongtong mangulahon dosa, jala na so siuhumon ibana di dosa na niulana. Ala asi ni roha ni Debata di bagasan Kristus. Penyimpangan na serius do pingkiran on di halak Kristen. Poda na lilu do on na margoar antinomianis sian poda asi ni roha-kasih karunia, ai gabe dipansuasaehon asi ni roha i holan laho paihutihut hagiot ni dagingna. Molo taparrohahon ayat 1 dohot ayat 15 bindu 6 on sai hira na mandok na sarupa alai nyatana adong do parasinganna. Molo ay.15 lapatanna ima mangajarhon taringot tu motivasi na asa unang mangolu dibagasan gomgoman ni dosa ima marhite na mandinghon parngoluan na robi. Alai molo di ayat 1 ima na mangajarhon taringot tu motivasi di ngolu dibagasan hasintongan di Debata marhite parange ni ngolu na imbaru. Ala godang do halak merasa ndang be mangolu dibagasan dosa be alai ndang diula nsida agia manang aha ima gabe halak Kristen na biasa sambing na penting nunga adong jaminan masuk surgo. Ido alana AP.Paulus paingothon hita ia motivasini ngolunta ndada holan asa ndang mardosa alai mangolu dibagasan hasintongan tu debata.
  2. Ay.16- 17;  Diabagsan portibi ona adong do dua induk somang ima induk ni  dosa manang induk ni hatigoran jala ndang adong na netral. Laos songon i do parsombaonta molo tu Tuhan i do marsomba ndang adong be parsombaon tu na asing. Hata “hatoban ni dosa” sian hata “douloi tes hamartias” (slave of sin, hamba dosa). Hata “hamartias” lapatanna ndao sian sasaran. Umpana molo naeng dangguron sada sidangguron alai ndang hona ima meleset, ima lapatan hamartia i. Laos songon i do halak Kristen asa marnampunahon sada standard ni habadiaon songon Ama na badia jala na songkal. Jadi parngoluonta molo so songon ni hirim Jesus manang so songon ni hirim ni Debata lapatanna ndang hombar dope tu lomo ni rohaNa. Jala molo sai ndang songon Ama i, umbahen na patoranghon “hamartia” i. Hata benda na mar gender feminine, jadi dosa i marisihon feminine. Dosa na adong sisi hataboonna, lambok, tonggi, bagak berengon, halomoan ni roha, jala mansai godang dope tudosanna. Ido alana bahat halak Kristen i na terjebak di dosa, boasa? Ala ni angka na tabo i ma umbahen terjebak halak Kristen i mangulahon dosa. Dung talpe hita tu hatonggion ni dosa i na mangihot hita jala mamparhatoban hita. Sai dituntun dosa i do hita tu inganan na so nihalomohon roha, alai ala tarihot hita, ingkon gararon ma argana na so olo hian siagraronta (Joh.8:34).
  3. Ala ni dosa i lam bagas ma hasesega ni jolma, manghebat keruskan mroal, sange mangalo Debata. Dihorhon dosa i lam lomo rohanta pasiaksiakhon halak, tahalomohon kekerasan, sadisme, hajahaton, jala diparhatoban dosa i hita manegai, pasudahon dohot maniaphon. Lam dipahehe muse hisaphisap haotoon di hita. Molo songon i, patut di gugat hita: “Antong dia do parbuemuna disi ? Angka na hinahilahononmuna anggo nuaeng, ai hamatean do hapateanna (6: 21). Molo so taparbuehon na denggan na tongtong dope manggompang dosa i di bagasan hita, jala hatoban ni dosa dope hita. Nuaeng, nunga milik ni Kristus hita, jala patut ma mamparbuehon ulaon hatigoran na sian Tuhanta Jesus. Nian na masuk do dosa i tu hajolmaon marhitehite Adam mangaramuni luhut jolma (5:12), gabe jumpang di  jolmaa i uhuman sian Debata-Hukuman ilahi (1:18), secara otomatis diparo dosa ima tu hita hamatean ni jasmani dohot rohani (ay.23; Kej.2:17). Holan sada do na boi pamatehon-melenyapkan huaso ni dosa, ima hagogoon ni haporseaon tu Jesus Kristus dohot ulaon panobusion na pinatupa Jesus tu hita (5:8-11; Gal.3:13; Efe.4:20-24).
  4. Dibagasan panobusion ni Kristus i, ndang adong be titik temuna tu angka ulaon hailaon. Ala nunga sangkambona hita dohot Jesus dibagasan hamamate  dohot haheheonNa (Rom 6:5). Nunga rap mate hita dohot Jesus di silang na badia i, laos rap dipangolu ma dibagasan haheheonNa. Jala naung mate do hita maradophon dosa uju ditubuhin paduahalihon-dilahirkan kembali dibagasan Tondi Parbadia. Jal anunga mate do hita maradophon dosa dibagasan pandidion i. Disi dipabagas Debata pangantusion naung tatulak huaso ni Dosa, gabe mangolu dibagasan Kristus, gabe milik ni Jesus hita.
  5. Ay.22. Marhite n dung malua sian dosa jala dung gabe pangoloi di Debata adong ma parbue na pasti, ima parbue di habadiaon, jala marhapatean tu hangoluan na salelengnilelengna. Gabe ndang mungkin be adong komunikasinta tu si bolis, tu dosa i, ai nunga milik ni Jesus hita jala marparange habadiaon, parange na saurdot tu makna dohot hakekat ni haluaon sian dosa dohot pangoloion tu Debata. Disi ma jumpang hita haluaon ni tondinta (1 Ptr.1:9). Akibat langsungna, taparsilanghon ma hadirion na buruk-manusia lama, ima hadirion na so dipaimbaru dope, ima hadirion ni sasahalak dibagasan dosa. Hadirion na buruk on ma na dipamate jala dipasohot rap dohot Kristus di Silang i. Ido nidok ni si Paulus di Galatia 2: 20 “Ndada ahu be na mangolu i nuaeng; Kristus do na mangolu di bagasan ahu. Ia mangolu pe ahu nuaeng di bagasan daging, mangolu marhitehite haporseaon di Anak ni Debata, na manghaholongi ahu jala na mangalehon dirina humophop ahu”. Ndang hajolmaon na buruk ibe tapausungusung, nunga Kristus di si. Pamatang na nmiinganan ni Jesus i ma na tau mamparbuehon parbue habadiaon.
  6. Ay.23. Ala  dosa i ndang boi so ingkon mate pamatang na olo buruk on. Alai ndang pola beha i, ai so pamatang na olo buruk on be pamngkeonta tu banuaginnjang, pamatang banuaginjang nama manang badan partondi (1 Kor.15:44,46). Patut do mate pamatang hamatean on (Rom.7:24), pamatang parsatongkinan (Rom.8:11), badan parbanuatonga on ( 1 Kor. 15: 40) ala upa tinuhor ni dosa i, jala na manudu dompak pamatang hajolmaon na nirajaan, naung pinarhatoban, naung nikendalihon ni sangkapsangkap pardosaon do citra hamatean i; “Alai paubaonNa do dagingta na lea on, gabe doshon dagingNa na sangap i, hombar tu haggoonNa i, ai tarpatunduksa do saluhutna tu Ibana (Pil.3:21).

C. Sipahusorhusoron

1)     Dingolu parhuriaonta nuaeng; saihira adong dope toleransi ni halak Kristen tu dosa. Molo tarsor mardosa, diampini do dirina, didok: Boha bahenon nda di portibi on dope hita, ndang sai tarbahen dope lias sian dosa, ninna laos huhut dipangeahon parbue ni dosana. Pasti halak na songon i sundat marparbuehon ulaon na denggan dohot habadiaon.

2)     Manang molo tarsor sahalak mardosa, diampini ma dirina didok: “Girgir do nian tondi, alai gale do ia daging. Didok rohana, ala hagaleon ni dagingna i gabe loason ni Debata ma ibana mardosai. On ma poda na lilu na sai mambahen hita marlaok dosa. Dipaingot si Petrus hita: “Ai na tarsurat do; badia ma hamu, ai na badia do Ahu! (A Ptr.1:16). Na hebatna, dihilala do gabe parsintong ibana ala gejala umum, didok: AI ise hita na so mardosa, unang pabadiabadiahon. Unang gabe halak Parise hita, didok do di endenta i: “:On pe holan asi ni roha sipangasahononhon i. Sipujionku do Jahowa dung ro na pamanathon i. Unduk huhut las rohangki mamuji asiniroha i “ (Be.no.183:3). Mansai toho do holan asi ni roha sipangasahononhon-didok uju marulaon na badia: unang pangasahon burjum! Alai ndang dung ditoleransi asi ni roha ii gabe boi hita mandatdati mangulahon dosa. Deba berlindung do di ende huria nno 174: 3 na mandok : “Pardosa ho didok roham na so tama be dohot? Ndang pola ala ni dosam umbahen na sundat bongot. Ai nunga sae, do dosami digarar Tuhan Jesus i. Naung sae, naung sae do dosami”. Tutu situtu do ende on, alai unang berakhir disi, ingkon diuduti do di ayat 4: “Haporseai ma Hata i, ai i do hangoluan, haposi Tuhan Jesus i, mudarNa i ma golom. Dihaporsean na mangolu dohot di panghaposion tu Jesus dohot di panggolom tu mudar ni Jesus, disi do jumpang haporseaon na eksistensial, na mambahen hita tongtong sadar manghangoluhon asi ni roha jala namau tidak mau marlapatan: manghagigihon dosa.

3)     Tutu, porlu do jaloonta gogo sian Debata, asa asi ni rohaNa i patauhon hita tongtong satia tu Jesus Kristus. Asa marhite i saut taparbuehon habadiaon, ima parbue di ngolu na imbaru. Ala naung sangkambona hita dohot Jesus, jala ala naung dibasabasahon Debata hangoluam na salelenglelengna, marhitehite Jesus Kristus tu hita be. Mangulahon na denggan, mamparbuehon na tama, mamparangehon habadiaon, angka i ma tanda ni pasupasu dohot holong ni roha ni Debata di hita. Ima nang hatuaonta. Amen.

Jamita Evangelium Minggu EXAUDI (Sai tangihon ma soarangku, Ale jahowa- Pslm.27:7)– 12 Mei 2024

Hatuaon ni Halak Partigor     (Kebahagiaan Orang Benar) Psalmen 1 : 1  – 6   1)       Ia turpukta on ima patujolo ni sude psalmen (1...