Selasa, 23 Desember 2014

Bahan Jamita Evangelium Natal Parpunguan Bodari, 24 Desember 2014

Kristus Raja Ni Hadameon
Mika 5: 1-4
     a.       Namangula do Panurirang Mika ditongatonga ni bangso Juda na tongon dibagasan situasi na mansi maol (Krisis). Mangihuthon paretongan ni angka ahli, na manurirangi do Ibana hirahira di taon 725-701 sM, ima ditingki panggomgomion ni Raja Ahas dohot Raja Hiskia di harajaon Juda. Hira satingki do ibana dohot panurirang Hosea, na manurirangi di harajaon Israel Utara. Mansai porsuk do parniahapan ni bangso Juda di hatiha i. Tarsosak do nasida sian Utara marhite serangan ni halak Assur, na tongon maralo dohot halak Misir di sabola Selatan. Sai diuji halak Juda do nian mandopang harajaon Assur i, marhite na patupahon manang piga hali pemberontakan, alai ndang tolap nasida mangalo. Ujungna gabe hona kepung ma huta Jerusalem, ibukota ni harajaon Juda, lumobi di huta Jerusalem na manghorhon tu hasesega ni ngolu parugamaon dohot kemerosotan di bidang moral. Dibagasan konteks na songon i ma ro hata ni Debata tu bangso o marhite panurirang Mika, i ma na manogunogu nasida asa sai tongtong mangasahon hagogoon ni Debata, jala asa tongtong marpanghihrimon di haluaon na marharoroan sian Tuhan i. Di turpukta on disurirangkon si Mika do hatutubu ni sahalak Raja na miniahan  (Mesias), na mamboan haluaon dohot hadameon ditongatonga ni bangso i, dohot di saluhut bangso na di portibi on.
     b.      Disurirangkon Panurirang Mika do haroro ni Mesias na pinarbagabaga i sian Huta Betlehem na di luat Efrata. Huta na metmet do huta i, alai laos huta na tarbarita do muse ala sian huta i do haroro ni raja nasida na tarbarita, ima raja Daud, laos tarbarita do lapatan ni huta i, Betlehem Efrata: kota roti, lumbung roti (hause of Bread). Na metmet do huta Betlehem martimbangkon sian angka huta na asing na mansai torop di tano Juda. Alai huta na metmet i do dipangke Debata gabe haroro ni Raja ni Israel, jala haroroan ni Mesias dohot Sipalua hajolmaon. Laos digombarhon i do perhatian ni Debata na mansai baga tu angka halak na metmet, manang angka halak na so marhagogoon, manang angka halak na so mararga di pamerengan ni portibi on. Dipatuduhon do hadirion ni Raja na pinarbaga i, naung gabe raja “sian na hinan, sian angka na robi salelengnielengna”. Sian i boi antusanta, paboa Mesias na pinarbaga i, ima songon parhitean sian ari na robi tu ari parpudi, manang sian tingki panompaon tu ari haluaon ni jolma. Ala ni i, Mesias na naeng tubu i, i ma Mesias na paluahon sude jolma, sian mulana sahat ro di ujungna.
     c.       Ala naung madabu raja ni halak Israel/Juda di hatiha i, jadi pasahathon ni Debata ma jolo bangso i untuk sementara tu tangan ni musunasida, paima dapot tingki ni hatutubu ni Raja na pinarbaga ni Debata. Martudutudu do on tu habuangan na pinamasa ni Debata tu bangso i. Nunga ditaban halak Assur halak Israel Utara mulai taon 722 SM, jala halak Juda hona buang ma muse tu huta Babel mulai taon 597 SM. Jala torus ma muse keberadaan ni bangso i dibagasan gomgoman ni bangso na leban, paima hababangkit ni Mesias i. Lapatanna, ingkon mangae sitaonon dohot haporsuhon do bangso i. Alai na marujung do muse sitaonon  dohot haporsuhon i, ai paluaon ni Mesias i do nasida muse sian tangan ni musunasida. Paluaon ni Debata do nasida muse sian habuangan dohot sian gomgoman ni angka bangso na leban. Pasipasi ni bangso i ingkon papunguonna do muse, asa boi marsada dohot angka hahaanggina, gabe pungu ma nasida sada bangso, jala sada punguan na niuluhon ni sahalak Parmahan.
   d.      Ala hatangkangon nasaida na saleleng on nunga marserak nasida, alai ala holong ni Debata dipataridahon ma muse hasatiaonNa tu padan naung binahenNa i na pajongjong nasida gabe sada bangso ditongatonga ni portibi on. Roma sada tingki naeng pasadaonNa muse nasida saluhut naung marserak i ala bangso ni Debata. Pasipasi (sisasisa), na secara umum, marlapatan ndang marguna be jala ingkon ambolongkonon nuaeng dipaulak muse gabe marguna jala margogo. Dison tarida keunikan ni pambahenan ni Debata. Nunga leleng nasida songon birubiru na so marparmahan, ganup nasida masitondong dalanna be. Alai ndang dipasombu Debata nasida lilu. Ro ma muse parmahan i manogihon angka birubiruna mulak tu barana hian, jala ndang paloasonna nanggo sada pe mampar sian punguan i (ptds. Hes.34:16, 23). Songon parmahan na denggan na bersedia mangalehon dirina manghophop angka birubiru molo ro ancaman, songon i ma digombarhon tanggungjawab ni panggomgomi na naeng ro i. Mansai bagas do pandohan syalom(hadameon) i, na secara sederhana boi antusanta: parngoluon na sempurna, materi nang dohot ngolu partondion. Dihamham hata syalom on do hatonggion, haulion, keamanan, las ni roha dohot angka na asing dope na marpardomuan tu ngolu ni jolma. Marasing situtu do hape ulaon ni panggomgomi na naeng ro i sian angka raja na asing di Israel na di hatiha i. Bangso Assur, harajaon na gogo, songon na mewakili angka harajaon na leban na adong di sekitar nasida i sai tongtong do berusaha manaluhon dohot menguasai bangso ni Debata. Alai nuaeng ndang margogo be angka bangso na leban, ai nunga adong hagogoon na so boi tartaluhon. Bilangan pitu parmahan dohot ualu induk ni jolma i, ima pandohan na bersifat apokalyptis. Bilangan pitu marlapatan cukup jala ualu marlapatan lebih dari cukup. Na nidokna disi, molo ro Assur naeng manungkum nasida, panggomgomi na aneng ro i memiliki hagogoon melebihi sian hagogoon na niantusan nasida. Asa maringan ma nasida di situasi na aman situtu. Rahasia hagogoon ni panggomgomi na naeng ro i, ima ala ndang sian dirina ibana mangula, ala Debata Jahowa do na manonggopi dohot membungkus ibana. Marhite ulaon dohot hagogoonNa i gabe dapotan tua dohot las ni roha bangso ni Debata. Ditongatonga krisis na nialaman ni halak Juda, lumobi pangisi ni Jerusalem, gabe sada apulapul do panurirangon ni si Mika on tu nasida, jala na boi paheheon semangat dohot pangkirimon di nasida.
    e.      Jesus Kristus do Raja ni Huria, na laos Raja ni angka raja na adong di portibi on. Asa dapot hadameon dohot kesejahteraan ni angka bangso, ingkon marojahan tu kepemimpinan ni Jesus do kepemimpinan ni angka panggomgomi, i ma kepemimpinan na marojahan  tu huaso dohot hamuliaon ni Debata. Molo madabu angka pemimpin ni portibi on tu pangalaho na manonjolhon huaso, jala manggulut hasangapon dohot hamuliaon ni dirina, ingkon sai susa do bangso na pinimpinna. Dipaojak Debata do huria i dohot sude angka na porsea gabe pasupasu tu angka bangso manang masyarakat na humaliangsa. Tontu sipataridahononta do on marhite angka tiruan na denggan di pangalaho, di sikap, di parsaoran, di pangulaon, lumobi di angka ulaon holong ni roha. Huria na sintong mangolu ndang holan tu dirina, alai na ingkon sai marpardomuan do ibana tu saluhut angka donganna. Na sada do huria i slauhutna niihotan ni haporseaon dohot holong ni roha ni Jesus Kristus. Ala ni ingkon sai marpanarihon do huria i tu angka na pogos, na tertindas, na gale, na marsahit, na tarhurung, dohot saluhut angka na dangol di portibi on.
    f.        Di ari pesta Natal umum bodari on; ndang tagamon so mansai las rohanta manjangkon barita taringot tu holong ni roha ni Debata di hita. Nang pe jotjot madabu hita tu dosa, alai umbalga do holong ni roha ni Debata di hita manogunogu hita. Tajangkon do i di ngolunta na saleleng on, nang pe secara individu, di keluarga, huria, masyarakat nang dohot bangsonta di Indonesia. Panosak ni krisis demi krisis, nang di ekonomi, politik, sosial nang budaya, dohot mental rakyat Indonesia, boi patubu hagangguon di ganup jolma na merajalela angka kejahatan nang kekerasan laos songon i angka bencana alam. Naeng ma lam bisuk hita laho menyikapi angka na masa ditonga ni bangsonta nang negaranta. Tahalungunhon do hadameon dohot kesejahteraan ni bangsonta on, na dibagasan proses do bangsonta, dibagasan pergumulan asa lam ture jala denggan mardalan institusi nang pemerintahan negaranta. Sadalan dohot i, dihirim do ditonga nu hiranta HKBP terlayani angka panghobasion na lam ampit, jala ndang dao i sian p angulaon nang panghobasion naposo ni Debata ima angka pandita di huriana. Namarhajongjongan do angka pandita di huria HKBP gabe uluan, na mamboan ruas ni huria tu panandaon nang panogunoguon ni asi ni roha ni Debata. Naeng ma jumolo hita mamereng sian ‘dapurna’ ima singkola pandita manang STT-HKBP. Singkola i do na gabe center of Theology, sian i ma diramu Hata ni Debata gabe aplikatif tu pelayanan manang panghobasion di huria. Sai ro do nian angka suara sumbang hinorhon ni oknum pelayan pendeta na pola hurang mangalehon dirina laho marhobas; hurang ditanggung jawab nang hurang dikemampuan pe. Hape mamereng tantangan jaman na lam maju dohot canggih dihirim do lam malo angka pelayan fulltimer nang pandita laho mewaspadai perkembangan jaman on ditonga ni ruas ni huhria. Ala ni i porlu do hita songon ruas ni huria mendukung, manangiangkon, huhut manumpahi parsingkolaan ni teologia HKBP asa gabe dapur na meramu, membina, dohot membangun teolog-teolog na tarjou melayani bukan untuk dilayani maniru Tuhanta Jesus na ro tu portibi on laho melayani jala manogunogu jolma sahat tu hasonangan na salelengnilelengna. Amen.

Jamita Minggu Kantate (Endehon hamu ma di Jahowa ende na imbaru) – 28 April 2024

Ingkon Mamujimuji Jahowa do Angka na Usouso Di Ibana  ( Orang Yang Mencari Tuhan Akan Memuji NamaNya) Psalmen 22: 26 – 32     a)  ...