Sabtu, 13 Juli 2013

Bahan Jamita Evangelium Minggu VII Dung Trinitatis, 14 Juli 2013

Roha Na Marbisuk
1 Rajaraja 3 : 4 – 14
      A.      Patujolo
Udut ni buku Samuel do buku Rajaraja on na manaringoti harajaon dohot Rajaraja Israel.  Disurat do buku on hirahira 550 SM. Sangkap ni surat on ima pasunggulhon bangso ni Debata asa mangoloi tona (poda) ni Debata, parsoambaon na polin holan tu Debata. Marhite i do dapotan pasupasu nasida. Molo so i, hona uhuman ni Debata. Dalan tusi dipatuduhon do sian turpuk on  pangalaho ni angka raja songon na mewakili  bangso i. Sasintongna marhite penilaian tu sahalak raja i, na sekaligus menilai  bangso do ianggo tinujuna. Mansai ringkot botoonta, ai ndada ukuran politis dibahen dasor ni penilaian, alai sian sudut keagamaan do; ima manghaporseai Jahowa marhite parulaonna.
Na daulat do raja na imbaru bangkit raja, i ma Raja Salomo. Ai pola didok “Alai holong do roha ni si Salomo mida Jahowa, marparange do ibana di angka aturan ni  amana si David, asal mamele dope ibana di atas ni angka tambak jala manutung daupa disi (ay.3). Sada inganan na somal pamelean tu Jahowa hatiha i, ima di Gibeon hirahira 10km daona dompak manabia (barat laut) ni Jerusalem. Dison adong undungundung parluhutan ni Debata, pinauli ni si Musa hian ninna tradisi ( 2 Kronika 1: 2-6). Disi ma Salomo mamele, jala disada tingki dipelehon Raja Salomo ma saribu pelean (ndada mandok bilangan matematis i, alai mandok mansai godang), laos disi ibana bornginna i. Di borngin i ma na masa di turpukta on.
      B.      Hatorangan
     1.       Ayat 4 – 5 : Di borngin i dipapatar Jahowa do diriNa tu Raja Salomo marhite nipi. Ndang pola godang taringotanta soal  “nipi” saulahon, ala taboto do godang nipi na so dipangke manang na so sian Debata, bahkan didok Parjamita “Ai marharoroan sian godang ni hinamago do nipi,......” (5:2), alai tutu adong do nipi na pinangke ni Debata patuduhon sangkapna (ptds. 1 Musa 20: 3-7; Mat. 1: 20-24; Ul.Ap. 18: 9-10). Denggan do molo adong poda na tangkas taringot tu nipi, alai mansai godang do na manghaporseai nipi sebagai media ni kekutan tertentu laho pasahathon tona, bilangan, rupa tu na marnipi i. Geb godang do lilu jolma dibahen nipina. Jala di ayat on tangkas di paboa marhite nipi patar Debata tu Raja Salomo. Debata na berprakarsa laho patubegehon soaraNa tu ibana. Jala Debata sandiri mandok asa pangidoonna manang aha silehononNa tu ibana. Pandohan ni Tuhan i mansai torang, jadi nunga adong hian na naeng lehononNa sian na naeng pasahatononNa. Tudos do i tu sahalak naung paradehon angka naung pinapulikna hian. Jadi pangidoan i ingkon hombar do tu na naeng lehonon ni Debata, ndada hombar tu roharohanta.
2.       Ayat 6 – 8; Nang pe so boi pandohan “bajar dope ahu” laho manontuhon marumur  sadia ma ibana hatiha i, alai tardok poso dope ibana, ala didok muse na so berpengalaman dope. Alai laos sekaligus do i laho patuduhon toruk ni rohana. Jala memang saurdot do pandohan “na bajar i” songon pangokuon ni rohana. Paboa bangkit pe ibana raja, holan ala asi ni roha ni Debata do tu Raja Daud, amana i. Ndada ala naung adong silehonlehon di ibana taringot tu na manggomgomi. Ala parange ni amana i naung dibagasna hasintongan, hatigoran dohot habonaron maradophon Debata Jahowa, gabe dipahot harajaon i tu anakna, i ma Raja Salomo. Asa hape mampanghorhon na uli do tu ianankhon pangalaho ni amana na denggan. Dung i muse, adong do kesadaran di ibana paboa di tongatonga ni bangso na bolon do ibana. “NA so taretong jala na so habilangan dibahen deakna”. Na boi do nian anggap remeh ibana, marondingonding manang mangasahon huaso manang keberhasilan ni amana si Daud. Alai ndang dipangasahaon gogona dohot sangap ni amana si Daud di na laho manguluhon bangso i. Ndnag keangkuhan na tubu di rohana dung gabe raja ibana, songon toropan jolma na bangkit raja di portibi on. Hape molo taingot nunga nian adong deba usahana asa hot ibana di harajaonna i, i ma na maralo tu si Adonia. Alai ndnag dietong i usahana sandiri, alai ninna ibana “ ala asi ni roha ni Debata do i”.
      3.       Ayat 9. Somalna, angka raja na taboto pintor hasangapon dohot hamoraon do dihalaputi. Nang pe naung adong hian janjina laho manarihon rakyat andorang so bongot dope tu harajaon i, alai dung dihunduli harajaonna i, manigor lupo do di janjina i. Ndang manarihon rakyatna be, alai huasona na ma dipatuduhon. Pola so diboto be sambanna sipata. Ia so i, marsisambanan pe taho, ala hisapna tu arta i marhite na mangasahon jabatan (huaso) na be. Alai Raja Salomo, ndang i dipangido atik pe terbuka kemungkinan tusi. Alai ndang ‘tabo’ manang ‘tonggi’ pintor harongkosan ibana laho manjalo. Manat do ibana, ndada na ringkot tu kebutuhan sandiri manang holan na ringkot di dirina dohot tu keluargana sambing. Dibereng ibana do hajongjonganna songon raja na manuhuk sada tanggung-jawab na mansai balga. Tontu tataponna do angka na ringkot ditonga bangsona; ima hatigoran ni uhum, hasintongan, dohot kesejahteraan ni rakyatna. Ala ni i sian saluhutna i di pangido ma “Hapantason ni roha”/ habisuhon, (bhs,. Indonesia; Hikmat), laho manimbangi angka na sala dohot na sintong. Roha na pantas (bhs. Indonesia; hati yang paham). Laos taida do muse, ndnag ditengahon dirina maradophon bangso i. Tarmiduk do jolma molo dung adong jabatanna otik, alai Raja Salomo ndang songon i maradophon rakyatna, alai tung arga do diida ibana bangso i, ai tangkas didok ibana “ditongatonga ni bangsoMon’, manguhum bangsoMi” dohot ‘Ai tung ise ma na tuk manguhum bangsoM na marhamuliaon’. Bangso ni Debata do ginomgomanna i, ndada anak buah, jala ndang objek jabatan alai namarmulia do. Dipatuduhon Raja Salomo do holan huaso ni Debata sambing do na ingkon sahat tu bangso i.
     4.       Ayat 10 – 14; Molo manguluhon bangso i, ndada na malo Raja salomo. Alai dipangasahon do Debata laho manggomgomi bangsona i asa malo ibana mangarajai. Jala dipatuduhon do i sian sikapna namangidohon sian Debata hapantason i. Sian pangidoan na i do gabe lomo roha ni Debata tu ibana, ala tarida do disi motivasi na denggan, ndada motivasi na laho mangahut tu dirina, ndada asa mamora, manang ganjang umurna, manang marhagogoan, manang marhapistaran. Alai sandok dipangido do hapantason ni roha laho asa mampu manguluhon bangso ni Debata ima Bangso Israel i. Jala pangidoan sisongon i do na mamboan halongangan dibagasan ngolu siganup ari. Ai ndang adong na mangatasi ibana be di habisuhon. Alai ndada holan na so adong tudoshon ibana, laos ditambai Tuhan i dope na asing, na so pinangidon alai marguna di ibana; ima hamoraon, dohot hasangapon. Laos didok di barita i do; na so adong raja na ummora jala sumangap sian ibana saleleng ibana gabe raja. Jala molo torus marparange na denggan ibana, tumpahon ni Debata do ibana sahat tu na matua (ay.14). Nda halongangan na bolon do i ?, dihorhon pangidoan na tepat tu Tuhan, ndang na porlu tu dirina sandiri dipangido, alai na ringkot tu bangso ni Tuhan i do. Manang boi do dohonon i na ringkot di Tuhan i do i, ala bangso ni Tuhan i do na sinarihonna, na marpardomuan tu Tuhan i, ujungna gabe ditambai mansai godang di ibana. Gabe taingot do pandohan ni  Tuhan Jesus na di Mateus 6 : 33, ‘Sai jumolo ma lului hamu harajaon ni Debata dohot hatigoranna, dung i tambahononna do sude angka ondeng tu hamuna!’. Lapatanna tapatuduhon ma sikap ni ngolunta na sai tongtong manghalomohon sangkap ni Debata tubagasan portibi on ima laho mamboan haluaon do. Saluhutna nionjar ni holong ni Debata tu sandok na tinompaNa. Alani i ringkot tapatuduhon parrohaonta manang beha. Tarmasuk do i di pangidoanta; asa hombar tu lomo ni roha ni Debata na bersifat holistik, manang universal songon jati diri ni Kristus na gabe haluao tu sandok portibi on. Filipi  2:5 Songon parrohaon ni Kristus Jesus ma parrohaonmuna!
     C.      Sipahusorhusoron
    1.       Molo dipasahat tu hita angka ulaon marhite jabatan manang kedudukan di parkarejoan manang di organisasi, sai unang ma tubu jumolo motivasi laho mangahut tu diriniba sandiri; asa lam mamora, marhasangapon dohot angka motivasi na asing na so hombar tu lomo ni roha ni Debata. Ali tatiru songon parrohaon ni Raja Salomo na mangasahon Debata marhite habisuhon i laho mangula ulao na pinasahat ni Debata tu Ibana. Dison ma dipatuduhon sikap na sai tongtong marsigantung tu Debata, laos songon i ma sikapta angka na porsea ima siihuthon Jesus Kristus. Asa molo didok siihuthon Jesus Kristus naeng do sipatuduhon dibagasan ngoluna parsitutuonna laho mangihuthon Tuhan Jesus Kristus i marhite na olo mangulahon pangidoan ni Tuhan i dibagasan ngoluna. Asa gabe pasupasu na mabaor i tu humaliangna hinorhon ni boni ni sangkap na uli jala na denggan tubu dibagasan rohana.
     2.       Sikap na tahilala sian pangalaho ni Raja Salomo on ; ima na sai manjaga parsaoranna dohot Debata asa tongtong denggan manang parsaoran na rosu (intim/erat). Laos songon i do ngolu ni angka na porsea dibagasan Jesus Kristus. Sai lehononna do dirina hibul tu adopan ni Debata, ndang marsanggasangga, ndang satongasatonga, alai bulus dipasahat dirina. Salauhutna dipasahat ngoluna manang dirina jala manjaga parsaoranna i dohot Debata marhite tangiang. Tangiang do sada dalan ni angka na porsea i asa tau manjalo petunjuk sian Tuhan i. Jala ringkot do hita marsiajar sian pangidoan ni si Agur bin Jake na mandok di Poda 30 : 7 – 9 “Dua ragam do na hupangido sian ho, sai unang ma ontohi sian ahu, tagan so mate dope ahu: Sai padao ma sian ahu neang ni roha dohot hata gabus; hapogoson manang hamoraon unang lehon tu ahu; sai loas ma panganonku * bohal tinurpukkonmi tu ahu. Asa unang tung * huporso Ho, dung butong ahu, gabe dohononku maon: Ise do Jahowa? Manang unang tung manangko ahu ala dung pogos, gabe huparoaroa maon Goar ni Debatangku”. Jala laos dipaingot dohita sian Hata ni Debata na tarsurat di Jakobus 4 : 3 na mandok “Na martangiang do hamu nian; alai ndang manjalo, ala sala tangiangmuna, ai naeng pansuasaehononmuna do i di bagasan hahisaponmuna.” Ia singotsingot do i laho manungguli hita ganup, ala di ngolunta on olo do hita tarela nionjar hisaphisap angka pangidoan, hape so hombar tu lomo ni roha ni Debata i. Jala tujuanna pe naeng pansuasaehononhon do i, na so mambahen sangap Debata. Dung i muse marhite pangajarion ni si Agur i, so tung gabe adong ginjang ni roha manang na pailahon Debata dibagasan ngolunta marsadasada. Asa naeng ngolunta nang sangkapta holan laho pasangaphon Debata sambingma asa taruli hasangapoNa hita jala gok las ni roha. Amen!

Jamita Epistel Minggu ROGATE – 5 Mei 2024

Sai Na Manjalo DO Nasa Na Mangido     (Setiap Orang Yang Meminta Akan Menerima) Psalmen 28: 1  – 2   a)       Huria na hinaholongan ...