Selasa, 29 Agustus 2023

Bahan Sermon Epistel tu Minggu XIII Dung Trinitatis 03 September 2023

Epistel: 2 Kronika 9: 1-8

“Mangurupi Dibagasan Haholongan”

                  ========================================================

I.           Patujolo

Parange ni halak na porsea tu Debata ima na sai tongtong jonok marsaor dohot Debata marhite na martangiang dohot biar mida Debata Jahowa. Halak na porsea i pe ingkon botoona do laho martangiang laho mangantusi lomo ni roha ni Debata. Pangalaho i ma na pinatuduhon ni si Salomo; dung monding raja David di todo ma si Salomo na manggantihon posisina gabe panggomgomi di bangso Israel. Na parjolo di ulahon si Salomo dung hundul di harajaonna dang jumolo dipature ibana angka aturan suman tu dipangido rohana, alai jumolo do ibana laho manangkok tu sada dolok ima dolok Gibeon laho asa mamelehon pelean situtungon dompak Debata jala lomo roha ni Debata laos didok tu raja Salomo “Pangido ma manang aha silehononku tu ho” (1 Raja-raja 3:5)

Tarida ma disi na jongjong si Salomo gabe panggomgomi di bangso Israel, dang na naeng roha hadagingon dibaenna laho manggomgomi di bangso Isarael, disadari ibana do na pajongjong ibana gabe raja dang jolma alai Debata sambing do. Jala na dipangido si Salomo dang ginjang ni umur, hamoraon, hosa ni angka musuna, alai na dipangido si Salomo tu Debata ima roha na tumimbang uhum manang bisuk na sian Debata do (1 Raja-raja 3: 11-13). Jala on ma na gabe sada kelebihan si Salomo marimbangkon angka raja na asing. Dibaheni ala pangidoan ni Salomo i, dilehon Debata do naso pinangidona jala on do na naing pinaandar di turpuk sadarion. 

 

II.        Hatorangan

Dung simpul patupahon pelean situtungan dompak Debata si Salomo di dolok Gibeon, pittor adong ma dua borua naso suman pangalahona marsoal alani ianakhon nasida. Jala di situasi on dipangke si Salomo do bisuk na sian Debata laos dibaen raja i ma sada haputuson na mansai denggan jala mambaen longang angka jolma na umbege haputusan i (1 Raja-raja 3: 28). Dungi tarbarita ma habisukon ni raja Salomo sahat tu bangso Saba alani i, ro do raja boruboru ni bangso i mandapothon luat Israel laho mamastihon barita naung binege na i.

Ayat 1-2; di na ro raja boruboru ni bangso Saba mandapothon Jerusalem naeng masiujian huhut do diboan parangan na mansai tongam, unto, hushus na marragam, sere dohot mata intan.

Dalam Sejarah Ethiopia, adalah penguasa Syeba, sebuah kerajaan kuno di mana arkeologi modern memperkirakan bahwa tempatnya sekarang adalah Eritrea, Ethiopia atau Yaman. Nama dirinya tidak disebutkan dalam teks Alkitab, dalam tradisi Ethiopia ia disebut dengan Makeda (kemungkinan berarti, "bukan cara ini / bukan demikian"), dan dalam tradisi Islam namanya adalah Balqis. Nama lain untuknya adalah Nikaule atau Nicaula. Di dalam Perjanjian Baru tokoh ini juga disebut lagi oleh Yesus, dalam Matius 12:42, sebagai Ratu dari Selatan. "Pada waktu penghakiman, ratu dari Selatan itu akan bangkit bersama angkatan ini dan ia akan menghukumnya juga. Sebab ratu ini datang dari ujung bumi untuk mendengar hikmat Salomo, dan sesungguhnya yang ada di sini lebih daripada Salomo!"

Laos dipaboa ma na adong na naeng sinungkun raja boru-boru Saba i na dibagasan rohana dompak Raja Salomo. Alani habisukon ni Raja Salomon dang adong na buni nanggo sada sian roha ni si Salomo. Lapatanna na sinungkun ni raja boruboru i tu Raja Salomo boi do dipatorang ibana laos taralusi do sude sungkun-sungkun nanggo sada pe dang adong na lipe sian na pinatorang ni si Salomo. Ndang binoto aha do sungkunsungkun ni Raja Boruboru Seba i, atik maol di rohana mangalugahon bangsona songon panggomgomi ibana. Sai hira study banding ma on dohononta di jaman nuaeng on, boha do asalam maju ulaon marhite na olo marsiajar tu luat na dao. Molo jarak tempuh sian Seba-Eitophia tu Jerusalem 1.600 km, boi hira hira 60 ari pardalanan. Boi do dohonon rajaboruboru Seba i penasaran di habisuhon ni si Salomo, unang ma gabe barita hoax, alai tangkas naeng botoonna barita habisuhon ni si Salomo. Jala sude na sinunhkun boi dialusi si Salomo tangkas. Lapatanna sian ias ni roha dohot holong ido si Salomo olo mangurupi raja boruboru Seba i.

Ayat 3-6: dung simpul panggomgomi ni na dua luat i manghatai, dina so porsea raja boru-boru i angka hata naung dibegena sian halak, ido umbahen pola didapothon raja i luat Jerusalem laho mamastihon barita naung dibegena i. Jala dung sahat nasida tu luat Jerusalem dang holan di raja Salomo hape habisukon i dibaen na. Alai tarida do dipangaturon ni raja Salomo tu angka na manamue tamu suang songoni pangaturon ni parhundulni angka naposo ni Raja Salomo (ay. 4). Na ingkon do tarida dang holan tu diri sandiri hape angka pasu-pasu ni Tuhan ni binaen, alai ingkon do manghorhon tu angka humaliang, molo so boi humaliang na godang pinomat tarida ma i binaen tu angka halak na adong na mangisi bagas i sandiri. Siala ni ido dang holan hata-hata hape naung binege ni Raja boru-boru i taringot hapistaran ni raja Salomo, alai sian naung binege nai mangihuthon naung di dalani raja Saba i huta Jerusalem tangkas do di ida Raja i, dang sahat dope satonga naung binege nai sian hapistaran ni si Salomo didapotna.  Dison ma dibereng Raja Seba i pembuktian nyata hasil ni habisuhon ni si Salomo i, denggan saluhut parture ni harajaon i ala nihabisuhon i, boi do i manghorhon na denggan tu harajaon Seba dipudian ni ari.

Ayat 7-8: Marhite angka fakta naung di ida ni raja Saba i hapistaran ni si Salomo pola do

manghorhon tu pangatur ni pangisi ni harajaan ni si Salomo tarlongang situtu do raja Saba i, jala didok raja i do tu angka pangisi harajaan i “martua ma halak angka parhaladom”. Dison ma hape na didok molo targoar do nampuna bagas i sahalak na tarpasupasu dang holan nampuna bagas i sonang jala marlasniroha alai saluhut halak na adong dibagas i ingkon do taruli pasu-pasu naung didapotna. Dang holan i, marhite naung taruli pasu-pasu ndang jadi hape baenon gabe dalan laho mamparsangap diri alai molo lomo pe rohani halak na asing marnidasa ingkon mulak doi tu na mangalehonsa ima Debata. Dihatindanghon Raja Saba i do saluhut kesuksesan Harajaon ni Israel marhite raja Salomo boi denggan mardalanala ni pasupasu dohot pangaramotion ni Debata. Dung tarbukti na binege na i na sai laon, pola do las rohana mameehon angka na arga sian Seba, molo tajaha ayat na mangihut (ay.9-12).

III.       Panimpuli

1.     Marhite turpuk on diajari hita asa unang termakan barita hoax, porlu do manaliti pembutkian kebenaran sada informasi na sahat tu hita songon na niula Raja Seba on. Tangkas do dina ro panggomgomi luat Saba pajumpang dohot Raja Salomo ala adong binegena barita taringot tu hapistaran ni Raja Salomo, jala naeng mamastihon hasintonganna tutu do manang daong. Alai diluar jangkauan ni Raja Saba i do hape barita naung binege na i dung pajumpang. Bahkan longang situtu do raja i dang adong dope satonga barita na binege nai tanringot tu hapistaran ni si Salomo. Belajar lebih sungguh seperti Ratu Syeba bahkan kepada orang yang lebih pintar sekalipun sehingga kita juga membekali diri kita lebih lagi, apakah kita dalam posisi sebagai pemimpin atau seorang bawahan dalam pekerjaan kita.

2.     Pangalaho Raja Salomo ndang mangholit di na laho mangajari manang mangalehon hatorangan tu Raja Seba. Marhite i marsiajar hita, ia angka pasu-pasu na pinasahat ni Debata tu hita ingkon do boi taruli angka humaliang marhite pasu-pasu i, unang holan dihomol-homol holan tu diri sandiri. Alana dang boi tardok tarpasupasu halak alai dang tarida dampakna tu humaliang, jala manghorhon do i tu ginjang ni rohana jala madabu ma tu dosa. Taboto do ia Raja Salomo tarpasu-pasu marhite pangidoanna tu Debata ima habisuhon,  jala sahat do hata na martua tu angka naposo ni rajai na marhalado di harajaanna. Nang hita pena marhalado di bagas joro ni Debata, molo naeng didok martua hita ingkon taloas do nampuna bagas i mangarajai roha nang pingkiranta asa Ibana na mangaturhon martua hita na marhalado hasangapon ma di Debata nampuna bagas joro i.

3.               Topik ni minggunta: “Mangurupi Sian Nasa Roha” Molo manghobasi tontu ingkon ro do sian ias ni roha, tontu songoni do nang angka naposo ni Raja Salomo manghobasi dina ro tamu ni Raja i. Molo dang jumpang roha na unduk tontu raja i pe maila jala muruk tu angka parhalado na. nang hita angka na dilehon Debata laho manghobasi di bagas joro i, panghobasion ingkon do sian roha na ias jala dang mambuat paruntungan. Alana ingkon do tagamon pasu-pasu ni Debata dipasahat tu ngolunta marhite panghobasionta dibagasan holong. Tudos tusi na diurupi Debata do hita marhitehite HolongNa i. Ai didokdo di Johannes 3:16 Ai songon on do holong ni roha ni Debata di portibi on, pola do Anakna na sasada i dilehon, asa unang mago ganup na porsea di Ibana, asa hangoluan na salelenglelengna di ibana. Dilehon Jesus do dirina manobus hita jolma ala ni holongNa tu hita jolma pardosa on asa unang marmara hita tu hamatean na manonggtong i alai baliksa asa bongot hita tu hangoluan na so ra suda i. Antong hita angka na porsea di Jesus Kristus sai tulus ma rohanta marhite holong ni Kristus laho mangurupi angka donganta na susa, na pogos, na so mardihadiha. Huria ni Debata pe tarjou laho mangurupi/ berdiakonia sosial papatarhon holong nang Harajaon ni Debata tu angka ruas ni huria na susa ngoluna dohot tu duru ni huria, asa i ma na gabe barita na uli. Amen

Jamita Evangelium Minggu EXAUDI (Sai tangihon ma soarangku, Ale jahowa- Pslm.27:7)– 12 Mei 2024

Hatuaon ni Halak Partigor     (Kebahagiaan Orang Benar) Psalmen 1 : 1  – 6   1)       Ia turpukta on ima patujolo ni sude psalmen (1...