Rabu, 27 Juli 2022

Jamita Minggu VII Dung. TRINITATIS – 31 Juli 2022

Habisuhon Na Sian Ginjang

Hikmat Yang Dari Atas

 

& Ev: Jakobus 3: 13 – 18                       & Ep: Parjamita 2: 18 – 23

 

a.      Patujolo

Mangihuthon hasomalan, ia surat jakobus didok do surat ni si Jakobus, anggi ni Tuhan Jesus. Surat on disurathon hirahira taon 57. Nang pe godang do angka penafsir mandok si Jakobus na asing, ala surat on disurat di hata gorik, hape si Jakobus, anggi ni Jesus, holan mangantusi hata heber do.

Surat Jakobus on, dipasahat tu sampuludua  marga na adong di parserahan ( 1 :1), jala ndang tangkas dipaboa dia do inganan hasahatan ni surat on. Alai mangihuthon angka pande bisuk: surat on dipasahat tu halak Kristen Jahudi di luar ni Palestina (pangarantoan) tarlumobi ma i na di Asia na metmet.

Molo tasigati isi ni surat Jakobus on, tarida do disi, taringot tu pangalaho (parulaon) ni halak Kristen. Jala adong do 54 hali tarida hata parenta (surusuru) taringot tu na laho mangulahon.

Surat on ditongos laho pasingothon halak Kristen na holan umboto patik-patik dohot aturan-aturan ni ha-Kristenon, hape ndang diulahon di parngoluonna siganup ari. Boi dohonon, halak Kristen sigodang hata do nasida, alai kenyataan na asing, huhut laho mamodai huria si sampulu dua marga na di parserahan i. Ala di hatiha i, huria-huria na adong di hutahuta na metmet tubu anga parsalisian, angka na paburnangburnang dirina (3: 4-12; 4:1-6, 11,13), dipatudos nasida do dirina dohot portibi on (4:4), godang do ruas ni hhuria i halak na pogos (1:9-11; 2:5)

 b.      Hatorangan:

1)   Ayat 13-14: Di ayat on, panurat mangadopi angka pangajari (guru), jala angka guru/pangajari di dok do na bisuk. Somalna, nasida mangajari di gareja ala ni i ndang boi marneang ni roha nasida taringot tu “bisuk”. Marasing do “bisuk” dohot “parbinotoan”. Halak na bisuk, i ma halak na porsea jala marpangusandean holan tu Debata. Ala ni i, ndang adong gunana godang parbinotoan ni jolma, hape  ndang marbisuk ibana. Ingkon sadalan do bisuk dohot parbinotoan, asa na dua on mansai porlu do tu sadasada guru manang pangajari. Jala bisuk, ingkon sadalan do dohot haporseaon (2:18), jala ingkon tarida muse di parulaon ni angka guru hatiha i, na holan manghatahon dohot paburnangburnang diri do nasida, jala ndang dipangke nasida parbinotoanna i tu ulaon na denggan. Ala ni i do disosoi panurat, asa sude angka guru (pangajari) pataridahon manang patuduhon parbinotoanna tu huria sian panghataion nang sian parulaon, alana “bisuk” do mangajari jolma laho mangula dohot manghatai.

    Diturpuk on ndang didok aha na naeng siulahonon jala ndang adong parenta na mandok: “ulahon on”, alai mangarahon jala paingothon do asa mangula jolma i di bagasan halambohon, ala halambohon do hataridaan ni bisuk apala na umporlu sahali.

2)       Ayat 15 – 17: Bisuk na so sintong (hikmat yang palsu) ima: pangiburuon, hatongkaron dibagasan roha, paburnangburnang diri huhut margabus, ndada ro sian ginjang songon na tarida di bindu 1: 5-8, alai bisuk na sian portibi on do (pat.1 Kor.1: 20).

Bisuk na sian portibi on holan mangahut tu diri (papujipuji dirina) do jala patubu parsalisian. Ndang dihalomohon i hasadaon alai baliksa holan patubu hagaoron, paburnangburnang dirina jala sai maralo dohot hasintongan. Sudena i, holan manghorhon habebernit, hadangolon dohot sitaonon tu jolma.

Hata “psuchike” (dihata Gorik) lapatanna: “Kurang rohani, tidak memiliki Roh Allah, bersifat benda.” Hata on patuduhon keadaan ni jolma songon parngoluon ni pinahan (hewan) na so marparsaoran dohot Debata, jala pangalaho sisongon on, marharoroan do i sian sibolis (roh jahat, ptds ay.6). Sai maralo do bisuk na sian ginjang dohot bisuk na sian portibi on.

Di ayat 17 dipatorang do tu hita habisuhon na sian ginjang dibagasan pitu rumang, ima:

1.       Bontor (suci, murni) lapatanna dao /ias sian turik (noda, bercak). Molo ndang bontor roha sadasada jolma, ndang tarbahen i marbisuk manang ndang tagamon adong bisuk di ibana. Bisuk na bontor boi mangula, mangatur dohot mangarajai roha dohot pingkiran ni jolma.

2.       Olo mardame, lapatanna, ndang manghalomohon parsalisian dohot hagaoron, baliksa tongtong mangula dibagasan halambohon, jala olo marpanganju.

3.     Halambohon; halambohon ni Jesus do ojahan ni halak Kristen taringot tu parulaon na lambok. HataNa pe lambok tu hita jolma, laos hita pe gabe parlambok ni roha asa lambok ma hatana songon na siniraan.

4. Pangoloi: Lapatanna rade rohana laho mangurupi jala diurupi (bersedia menuntun dan dituntun).

5.   Gok asi ni roha dohot parbue na denggan. Lapatanna na marasi ni roha mamereng angka dongan, jala manjalo sala huhut mananda hasalaan ni donganna. Ala ni i, molo mangula ibana sai tongtong do manggotil parbue na denggan, ala gok asi ni roha sian Debata.

6.       Dao sian hangangguon ni roha (marhaporseaon na togu).

7.       Ndang adong pangansion. Lapatanna ndang olo margabus manang manghatindanghon hata na so tutu.

        Napitu on ma rumang ni bisuk na sian ginjang, jala molo asing sian na pitu on, marpanghorhon tu na so hinalomohon ni Debata. Isarana, pangiburuon, manegai parsaoran, paburnangburnang diri, hageduhon dohot lan na asing.

3)  Ayat 18; ayat on, sada poda taringot tu na manabur dohot parbuena. Bisuk na sian ginjang manaburhon boni na denggan jala marparbuehon hasintongan. Halak na marbisuk ima halak na manaburhon dame jala hasintongan do gotilonna. Jala manang ise na mangulahon dame dapot hatigoran ma ibana, laos ibana digoari jolma partigor.

 

c.       Sipahusorhusoron.

Marhite turpuk on, dipapatar do tu hita dua pangalaho ima:

1.       Pangalaho na mangasahon habisuhonna (bisuk sian portibi on). Di pangalaho on, ditengatengahon jolma i do habisuhon na marhite pangiburuon, hatangkangon, gabus dohot ginjang ni roha. “Pangiburuon”, jotjot do i tubu tu sadasada jolma molo dibereng berhasil donganna. Ala ni i gabe ndang harmonis be parsaorannasida. “Hatangkangon”, jotjot do tarida di angka jolma na marsalisi. Di jolma na sai tongtong marsalisi, tontu ndang jumpang di nasida holong dohot dame. “Margabus” ima na manghatindanghon hata na so tutu. Tuhan Jesus mandok: Mateus 5: 37 – “Songon on ma hatamuna: Olo, anggo olo; ndang, ia ndang! Nasa na ganda sian i, sian na jahat do i!”. Gabus on do na jotjot diula ruas ni huria nang parhalado pe, na jotjot mamboan hasusaan dohot hamaolon di tongatonga ni huria dohot masyarakat.

2.    Pangalaho na manghangoluhon habisuhon sian ginjang. Habisuhon na sian ginjang (hikmat Ilahi) ima bontor, olo mardame, lambok, pangoloi, gok asi ni roha dohot parbue na denggan, dao sian hagangguon dohot panginsahion.”

Pangalaho i do na pinatorang Ap.Paulus di Galatia 5: 22 – 23. Habisuhon sian ginjang i ma silehonlehon ni Debata maradophon sadasada halak. Ai boi do pistar, alai ndang bisuk. Alai boi do jumpang hapistaran dohot habisuhon di sadasada halak. Habisuhon na songon i do na pinangido ni raja Salomo tu Debata umbahen na boi dipadame ibana dua ina na marsigulut taringot tu posoposo (pat. 1 Rajaraja 3: 16-18). Habisuhon sisongon i do na patut tapangido tu Tuhan Jesus, asa diurupi hita di ganup inganan dohot tingki.

Habisuhon sian ginjang sarongkahan do i dohot dame, halambohon, hapantason, dohot hasintongan. Asa ingkon hantus do pangantusionta taringot tu hapistaran dohot bisuk. Di umpama ni halak Batak didok: “Ijuk di parapara, hotang di parlabian, na bisuk nampuna hata na oto tu panggadisan”. Pangalaho si songon on somal do tarida na di humalinga hita. Alai hata i naeng ma taganti gabe: “na bisuk nampuna hata na olo siajaran.”

Jala ndang pola heran hita molo godang halak na pistar, alai ndang malo mameakhon hapistaranna. Godang do angka pangula ni huria na pistar, alai ndang marbisuk mangulahon tohonanna. Angka na malo targoar di negaranta on alai ndang malo mamangke hamaloonna i gabe tergadai tu politik nang kepentingan kelompok. Ia habisuhon i, basabasa ni Debata do i tu hita jolma. Molo dao do sadasada jolma sian Debata, ndang tagamon mian di ibana bisuk na sian banuaginjang. Tu angka ompunta na parjolo ipe tongtong do dibasabasahon Debata habisuhon tu nasida, isarana; boi do nasida mangalugahon soluna ditongatonga ni laut na bidang, nang pe so adong di nasida kompas. Diboto nasida do partingkian i laho manabur boni tu balian/hauma. Nda bisuk na sian Debata do i ? I do umbahen didok Tuhanta Jesus: “Dibahen i pantas ma hamu marroha songon ulok, huhut lidang ma rohamuna songon darapati!” (Mat.10:16b). Amen.

Jamita Evangelium Minggu EXAUDI (Sai tangihon ma soarangku, Ale jahowa- Pslm.27:7)– 12 Mei 2024

Hatuaon ni Halak Partigor     (Kebahagiaan Orang Benar) Psalmen 1 : 1  – 6   1)       Ia turpukta on ima patujolo ni sude psalmen (1...