Jumat, 21 Februari 2014

Bahan Jamita Minggu Sexagesima, 23 Pebruari 2014

Mangantusi Jala Manghangoluhon Hata ni Debata
Psalmen 119: 33 – 40

      A.      Patujolo
Psalmen di hata Heber digoari ma i “thelim manang Tehilling”, lapatanna mamujimuji”, pujipujian (praises). Jala di hata Junani : tehillim on marlapatan “angka tangiang”, jotjot do i didok ‘Psalmoi” na marlapatan : endende, i ma angka ulaula na pinangke ni angka parmusik na mamangke tali dohot ende. Angka on ma na pinangke ni angka bangso i di parsaoran nasida, jala sude angka ende dohot tangiang dohot pangidoan  ni jolma tu Debata. I do umbahen di buku Psalmen on adong do disurathon hata “sela” godangna 71 hali. Ra marlapatan ma i sada tanda tu sada punguan parende manang sada punguan parmusik/ koor ni bangso Israel. Jala na gumodang di Psalmen on i ma Ende sian si David. Jala ende Psalmen on boi masa do di tingki habuangan ni bangso Israel tu Babel sahat ro di na mulak nasida sian habuangan.
Ia psalmen 119 on, i ma psalmen na gumanjang sian sude bindu na adong di Buku Psalmen. Molo di Bibelta i (Hata Batak), tarida do na di sagi do psalmen on tu 22 bagian. Ganup bagian dibahen judulna mangihuthon alpabet ni hata Heber. Dibuhai marhite Alep jala marujung  tu hurup na parpudi ni alpabet Heber: Tau. Molo tapareso Biblia Hebraica (Padan na Robi di hata Heber) dohot judul huruf He= H do bagian na tatangkasi, ala ni i ganup ayat disi mamungka sian ayat 33-40 di Biblia Hebraica sai mamungka do dohot huruf He= H. Ala ni i mansai menarik do cara penyusunan ni Psalmen 119 on. Gaya sastra na songon on ninna angka na malo dihalomohon halak do dung habuangan Babel. Ala ni i ninna deba sian nasida, tercipta do Psalmen 119 on dungkon na mulak nasida sian Babel. Mangihuthon horongna, tarmasuk do tu psalmen habisuhon manang psalmen pangajaran, laho mangarahon halak asa diihuthon habisuhon na adong disi songon naung dihangoluhon parpsalmen i. Songon bentuk psalmen pangajaran manang poda, i ma na tarbarita sian pengalaman ni ngolu ni haporseaon parpsalmen, olo do tarbege disi tangiang mangido pangurupion manang na siala hagaleon manang ala ni mara na ro sian musuna.

     B.      Hatorangan
1.    Nunga godang program ni pamarenta nang berbagai elemen masyarakat laho patupahon gerakan gemar membaca. Molo so ringkot manjaha boi do mula ni keterbelakangan dan ketidakmajuan ni sada bangso. Molo ringgas do hita manjaha buku, tontu sai adong do buku  hasoloan ni rohanta. Molo nunga tahalomohon i sai jagaonta do asa unang sega, jal amansai arga do i tahilala. Jala boi do ala ni lomo ni rohanta manjaha sada buku, gabe mempengaruhi pola pikir nang pangalahonta. Laos songon i do digombarhon di Psalmen 119 on. Ia parpsalmen sai manghalomohon Patik ni Debata na dihilala ibana silehonlehon ni Debata na mansai arga situtu.
2.    Sian turpuk on, dipaboa parpsalmen  do pangantusionna secara pribadi taringot tu Hata ni Debata dibagasan ngoluna, didok ibana do Hata ni Debata songon:
Ø  Angka aturan (ay.33)
Ø  Patik (ay.34)
Ø  Tona (ay.35)
Ø  Panindangion (ay.36)
Ø  Angka dalan (ay.37)
Ø  Bagabaga (ay.38)
Ø  Angka uhum ( ay.39)
Ø  Parenta (ay.40)
Ø  Hatigoran (ay.40)
Sian angka impolana on na patuduhon ia parpsalmen on manghilalahon dohot na mangalami ringot ni na mangolu dibagasan bisuk ni Debata jala hagogoon ni Hata ni Debata dibagasan ngoluna. Molo di parpsalmen on ndada adong na asing ia so Hata ni Debata na mansai bagas pamorahon ibana di parbinotoan nang habisuhon i. Dihaporsea ibana do Ia Debata do langsung mandok i tu ibana, jala ndang tadinghononna Hata ni Debata nang saotik pe ala mansai arga do i di ngoluna.
3.    Ia respon ni parpsalmen tu Hata ni Debata. Sasintongna mansai jonok do parpsalmen on tu Hata ni Debata. Ummarga do di Ibana Hata ni Debata. I do umbahen sian ias ni rohana laho pasahathon diri tu Patik i, ala marhite i ma ibana pasahathon diri naang ngoluna tu Tuhan i sandiri. Pasahathon diri nang ngolu di patuduhon do i marhitehite sikapna tu Hata ni Debata i ma:
Ø  Sai huradoti ro diujung ( ay.33)
Ø  Huhajongjonghon sian nasa roha (ay.34)
Ø  Dalan balobung (ay.35)
Ø  Paeleng rohangku (ay.36)
Ø  Sai pangolu ma ahu ( ay.37,40)
Ima angka sikap nang pangalaho na boi masa di angka jolma na sai manghalomohon Hata ni Debata na tau mangamudihon ngoluna, ima na nialaman ni parpsalmen. Boha do ianggo hita angka siihuthon Kristus ? Arga do di hita Hata ni Debata na gabe dalan manana asi dohot holongNa tu hita ? Sadia gomos tatiop Hata ni Debata, jala tahangoluhon jala boi paubahon ngolunta ? Tapeop ma jolo dibagasan rohanta; molo nunga jaloonta i songon sikap ni parpsalmen, na tau dapotan do hita huaso ni HataNa i dibagasan ngolunta. Naeng ma mangolu hita dibagasan jala ala ni Hata ni Debata. Ia Hata ni Debata silehonlehonNa do i tu hita na mansai arga laho manjaga nang mangarahon ngolunta asa hombar tu lomo ni rohaNa. Jadi adong ma respon sian hita di silehonlehonNa i marhite na mameop dohot na mangulahonsa.

C.    Sipahusorhusoron
 ü  Ndada na muramura gabe sipangoloi, ganup minggu do begeonta jamita di gareja manang sian angka partangiangan nang na manjahasa sian angka buku renungan. Marhite i diigil do laho mangajari hita asa mangolu dibagasan pangoloion. Alai kenyataanna mansai torop dope jolma na so olo gabe pangoloi tarlumobi di Hata ni Debata. Heber 2: 2b-3 “....jala nasa pangalaosion dohot hatoison mangalap pamaloson na hombar. Tagamon ma adong dapot haporusanta, molo tatoishon haluaon na sai godang i? Pola do Tuhan i mangkatahonsa di mulana i, jala momos dipasahat angka na umbegesa tu hita.” Taingot ma sian pangalaho ama ni saluhut bangso si Abraham, satia do ibana mangulahon na nidok ni Debata. Ditingki didok Debata asa bungkas ibana laho tu luat na dao dohot keluargana, dioloi ibana do. Jala di tingki dipangido Debata asa pelehononna anakna i ( 1 Musa 22 : 3) dioloi ibana do, nang pe diujung na muse adong ma sada birubiru tartait di ramba i. Ala ni pangoloionna i ma dietong sada hapintoron di adopan ni Debata. I do asa lehonon ni Debata tu ibana pasupasuNa nang sahat tu angka pinomparna (jaha; 1 Musa 18: 18). Asa naeng gabe songon si Abraham, ingkon pasahathonta do ngolunta hibul tu adopan ni Debata. Jotjot do hita sai mangido tu Debata, hape aha sipangidoon ni Debata tu hita ndang  hea ta respon jala taulahon ( ima pangoloion) di HataNa.
 ü  Mansai arga do pengalamn ni ngolu ni si David uju i dohot Debata. Panogunoguon, parmahanion dohot hamonangan sai mangihutihut di pardalanan ni ngoluna. Didok rohana do saluhtna i siala asi ni roha ni Debata. Alai nang pe songon i ndada na mandok sai dao angka mara dipardalanan ni ngoluna, diadopi ibana do gok hamaolon, alai tongtong do ibana marsihohot rohana di angka padan ni Debata. I do umbahen di dok ibana di Psalmen 23 : 4  Ai nang pe mardalan ahu di * rura linggoman ni hamatean, ndang huhabiari parmaraan, ai Ho do mandongani ahu * tungkotmu dohot batahim mangapuli ahu.
 ü  Dihamauliatehon si David do sude na diulahon Debata dipardalanan ni ngoluna. Sian hametmetonna sahalak parmahan, boi diain Debata gabe sahalak na sangap gabe panggomgomi ni bangso Israel. Dipillit Debata do ibana laho manggantihon si Saul songon sahalak raja, ido umbahen didok si David di 1 Kronika 17 : 16  “Tung ise ma ahu pola, ale Jahowa Debatangku, jala tung ise ma pola anggo pinomparhu, umbahen tung diboan Ho ahu sahat ro tuson”. (ptds. Pslm.119:11a, 103). Alai nang pe songon i sai songgop do hamolon dipardalanan ni ngoluna, tung pe songon i sai satia do si David tu Debata. Laos songon i do ngolunta angka siihuthon Kristus, ndang adong na malua sian ragam ni hamaolon hita on, alai dipadanhon do hita na dongananNa do hita di hasiangan on ro disalelengnilelengna, sahat tu sambulo ni tondinta di Paradeiso i marhitehite AnakNa Jesus Kristus Sipalua hita. Jadi ndang adong be alasan di hita sai marungutungut, ndang sidok mauliate apalagi na manalahon Tuhan. Ala ni i taambolongkon ma sude arsak nang ganggu ni roha dohot pingkiran i na so ture marhite na ringgas hita manjaha Hata ni Debata arian nang borngin pe huhut mangulahonsa, asa lam margogo hita mangadopi angka na masa di pardalana ni ngolunta jala matoras hita, tang di haporseaon. 2 Timotius 3 : 16 – 17 “Ai nasa Surat i, sinihathon ni Debata do; jala hasea mamodai, maminsang, pauliulihon, manogunogu di bagasan hatigoran, asa rimpas halak ni Debata, hobas tu nasa ulaon na denggan.” Jala didok do muse di Pilippi 1 : 6 “Apala on ma pos ni rohangku: Naung umpungka ulaon na denggan di bagasan hamu, patuluson ni I do i, sahat ro di ari ni Kristus Jesus.”Ala ni i taantusi jala tahangoluhon ma HataNa i. Amen.

Jamita Minggu Kantate (Endehon hamu ma di Jahowa ende na imbaru) – 28 April 2024

Ingkon Mamujimuji Jahowa do Angka na Usouso Di Ibana  ( Orang Yang Mencari Tuhan Akan Memuji NamaNya) Psalmen 22: 26 – 32     a)  ...