Sabtu, 12 Oktober 2013

Bahan Jamita Epistel Minggu XXI Dung Trinitatis, 20 Oktober 2013

Manghaholongi Debata Sian Nasa Roha
5 Musa 6 : 4-9
      A.      Patujolo
Dijolo ni turpuk on dipatorang do taringot tu biar mida Jahowa, ima sada parenta na jotjot dipasahat tu bangso Israel di Padan na Robi. Roha na biar mida Jahowa ingkon sai mian dibagasan ngolunta disi ma dipataridahon haholongon dohot na manghaposi Debata. Marhite na manghaholongi dohot na manghaposi Debata dipatuduhon ma pangalaho na magigi mida dosa, na olo hita mambahen sogo rohani Debata. Sada sian alasan ni Debata laho patubu biar di roha ni bangso Israel uju ni gunung Sinai nasida ima asa marsiajar marhamubaon ni roha nasida sian dosa dohot na mangulahon patik ni Debata. Jotjot do sian poda ni si Musa na parpudi tu bangso Israel sai manaringoti asa biar  mida Jahowa marhite na manghalomohon jala manghaposi Ibana (ay.2; 5 Musa 6:5,24; 8:6; 10:12; 13:4; 17:19; 31:12). Roha na biar mida Jahowa ndada na ro songon i alai sian proses panandaon na bagas taringot tu pambahenan ni Debata Jahowa dibagasana ngoluna jala sai dipeop dibagasan rohana. Biar mida Jahowa manghorhon pos ni roha dohot sihirimon laho manjalo haluaon holan sian Ibana. Bangso Israel biar mida Jahowa asa denggan parngoluan nasida jala lam mangerbang. Jala asa mandapot hangoluan na gok susu dohot situak loba di luat naung nibagabagahon Debata ima Kanaan i, ima marhite sian na sai tongtong marsigantung bangso i tu Debata. Siala turpukta on ima sada bohal nanilehon ni Debata tu bangsoNa Israel andorang so tuat tu tano Kanaan. Dipatuduhon Debata do pangaramotionNa marhite na pasahathon sipaingot ala tung mansai balga do ancaman jumpangan nasida disi. Dungi asa unang lupa nasida molo nunga duma ngolu nasida songon pandohan ni peribahasa Indonesai “Lupa kacang akan kulitnya”. Jala ancaman i boi do ro sian angka bangso na mian di hombar ni inganan nasida i na mardebata sileban. Ala ni i ringkot do nasida tangi di hata ni Debata ima turpukta on.
     B.      Hatorangan
Ia turpuk on ma sada penegasan tu bangso Israel asa satia tu Debata Jahowa jala ingkon marsomba holan tu Debata sambing, nang pe ragam ruhutruhut  parsombaon nasida. Ragam do angka sisombaon di humaliang nasida sian ganaganaan, dohot debata Baal ima debata ni angka bangso na dihumaliangna. Ala ni i ingkon tangi do bangso Israel di hata ni Debata. Didok di ayat 4 i “Tangihon ma, ale Israel, anggo Jahowa Debatanta i, Jahowa Sasadasa do” on ma sada panindangion manang credo ni bangso Israel, jala gabe sada tradisi do on na ingkon ganup ari dipodahon, diajarhon, ganup manogot manang arian pe gabe songon sada parsiajaran. Hata tangihon sian hata Heber “shema”=dengarlah, asa molo rope angka soara na asing sian suara ni Debata asa jamot ma bangso i unang lemba jala langgus, alai ingkon tangi do nasida di soara ni Debata Jahowa i. Molo sahat pe credo i tu bangso i ndada holan credo sambing laho manangihon alai adong do lapatanna ima
     a)      Na parjolo (ay.5-6): ‘ingkon haholonganMu Jahowa Debatam sian nasa roham dohot sian nasa ateatem dohot sian nasa gogom’ lapatanna manghaholongi ndang holan roha sambing alai holong na marpambahenan; marhite na mangulahon lomo ni roha ni Debata Jahowa, jala mangoloi sude parenta ni Jahowa. Dipangke do unsur ni pamatang: ateate, roha dohot gogo. Jolma na hibul rohana ima na sai mamangke na tolu i, na so tarsirang doi sian hadirion ni jolma na sintong diadopan ni jolma nang diadopan ni Debata. : “ingkon diparateatehon....angka naung hutonahon...” lapatanna adong keseriusan jala penting do i sijagaon nibangso i.
    b)      Napaduahon (ay.7-9): Mangajarhon haporseaon nasida i tu tonga ni bagas; ima angka ianangkhon, ditaringot tingki hundulhundul, mardalani, laho modom, nang dung hehe. Shema; tangi, ingkon tarida dibagasan parngoluan ni bangso i ganup ari nang ganup tingki. Angka pangalaho i patuduhon ragam ulaon ni jolma siganup ari sian manogot sahat tu botari. Jala shema gabe sada identitas pribadi, keluarga, nang bangso Israel (ay.8-9).
     C.      Sipahusorhusoron
 Ø  Holong dohot na manghaholongi ido ajaran dohot praktek ni ngolu na tumimbo di halak Kristen. Hatiha disungkun sibotosurat tu Jesus dia do patik na ummangat sian nasa patik ? dialasui Jesus do; holong tu Debata dohot holong tu dongan jolma. Sian tolu haulion na hot di dok Apostel Paulus di 1 Kor 13:13 ia holan holong do na umbalga. Jala sian nasa parbue na ruar sian Tondi ia holong do parbue na parjolo. Ala ni i naparjolo ulahononta ima manghaholongi Debata sian nasa ngolunta. Alai ndada hita jumolo manghaholongi Debata, Ibana do parjolo manghaholongi hita jolma. Sadalan ma i na tarsurat di Johannes 3 : 16, ala ni balga holong ni Debata dilehon do AnakNA Jesus Kristus laho manobus hita jolma pardosa on. Dison ma hita ringkot paherbang tanganta be manjalo silehonlehon ni Debata. Dung taboto jala tahilala balga ni holongNa tu hita, ditubuhon Tondi i ma dibagasan rohanta roha holong tu Debata. Napaduahon ulahononta ima manghaholongi dongan jolma doshon dirinta sandiri. Molo tadok holong rohanta tu Debata, tarida ma i marhite holong ni rohanta tu donganta jolma. Pargabus do hita molo tadok holong rohanta tu Debata hape ia donganta tahosomi. Songon na tarsurat di 1 Johannes 4: 20 “Pargabus do halak na mandok : Holong rohana di Debata; hape dihosomi do donganna. Ai na so manghaholongi donganna na niidana, tung songon dia ma haholonganna Debata na so niidana?” Ala ni i molo masihaholongan hita, Debata mian dibagasan hita. Taulahon ma napinangido ni holong i ima pambahenan tu dongan jolma ala hita do singkat ni Debata laho pasahathon ulaon asi ni roha. Didok do si 1 Johannes 3: 18 “Hamu angka anaha, unang ma hata dohot dilanta manghaholongi; naeng ma marhitehite pambahenan dohot hasintongan”.
  Ø  Sada dalan laho patuduhon laho manghaholongi Debata Jahowa ima marhite na mamparohahon ngolu partondion ni ianakhonta, jala marusaha laho manogihon nasida tu parsaoran na rosu dohot Debata. Pangajarion partondion tu dakdanak naeng gabe sada prioritas nang perhatian ni natoras (Pslm.103:13; Luk.1:17; 1 Tim.3:4,5). Pasangaphon Debata ditonga ni rumatangga, mansai ringkot do dipatuduhon nang diulahon, ai parenta ni Debata do i ( ay.7-9; 5 Musa 21:18; 2 Musa 20:12; 3 Musa 20: 9; Poda 1:8; 6:20; 2 Tim.1:5). Natoras naeng ma mangharingkothon pangajarion tu ianakhonna asa mabiar mida Jahowa, jala mardalan dibagasan lomo ni roha ni Debata, dohot na manghaholongi Debata sian nasa rohana nang ateatena (5 Musa 10:12; Ep.6:4). Naeng ma diajari angka ianakhonna na marpusat tu Tuhan i, sude bidang ni ulaon sai dipatomu jala ditaringoti tu Tuhan dohot angka dalanNa (5 Musa 4:9; 11:19; 32:46; 1 Musa 18:19; 2 Musa 10: 2; 12: 26-27; 13: 14-16; Jes.38:19). Domu tu taon 2013 di HKBP ima taon pelayanan anak-anak, asa tajugulhon mangalehon perhatian nang pelayananta tu angka ianakhonta, ai nasida do generasi penerus ni hurianta nang bangsonta. Manat ma hita songon na nidok umpasa batak, sala mandasor sega luhutan, molo sala sian mulana hita mendidik nang mmebina ianakhonta sega ma nang tu joloan ni ari. Ala ni i porlu do pembekalan nang pendidikan sedini mungkin tu anakhonta songon naung diaturhon dohot diparentahon Debata marhitehite turpuk on. Asa bagas ma tapasahat hata ni Debata tu ianakhonta. Nunga 152 taon umur ni hurianta HKBP na di tanggal 7 Oktober i, tontu naeng ma tarida perkembangan pelayanan na dumasip dipatuduhon sude huria HKBP tarlumobi tu horong ni singkola minggu, asa tabahen ma dalan tunasida manghasiholi singkola minggu dohot na manghalomohon Hata ni Debata. Jumolo do natoras berperan penting di perkembangan spiritualitas ni ianakhonna ndada huria manang guru singkola minggu. Ai natoras i do na gabe malim nang uluan laho mangajarhon Hata ni Debata tu ianakhonna asa ima dalan ni natoras manghaholongi Debata. Amen.

Jamita Evangelium Minggu ROGATE (Martangiang) – 5 Mei 2024

Sai Na Manjalo DO Nasa Na Mangido      (Setiap Orang Yang Meminta Akan Menerima) Matius 7: 1 - 11   a)       Huria ni Tuhanta ia Matiu...