Selasa, 08 Oktober 2013

Bahan Jamita Epistel Minggu XX Dung Trinitatis, 13 Oktober 2013

Haluaon Holan Dibagasan Jesus Kristus
Rom 10 : 4 – 13
      A.      Patujolo
Angka na taantusi dohot na tapingkiri jotot do i mampanghorhon tu pambahenanta dohot nanaeng sipatupaonta. Ido na masa ditongatonga bangso Israel. Molo pandok ni Ap.Paulus, angka naung diulahon bangso Israel taringot tu patik ima na bonsir sian pangantusion na sala maradophon patik i. I do umbahen marsak ap.Paulus, jala tarjou do ibana laho patoranghon taringot tu patik dohot hadomuanna tu Kristus. Ia patik i sai hira siparorot do i, laho manjaga dakdanak sahat tu na manggantihonsa ima Jesus Kristus songon na tarsurat di  Galatia 3 : 24Asa gabe songon siparorot do patik i, mamboan hita tu Kristus, asa sian haporseaon hita dipintori”. I do umbahen didok Kristus i do hagogok ni patik i (Mat.5:17), Ibana do hasintongan i, jala hasintonganNa i dijalo manisia marhite haporseaon (righteousness by faith) jala ndada marhite na mangulahon patik.
Hasalaan ni bangso Israel umbahen na marjea nasida ima siala dipeakhon nasida do haporseaonna tu pambahenan sambing asa didok rohana dapotan haluaon nasida sian dosadosana. Pangalaho on do na gabe partuktuhan tu nasida sandiri laho mandapot haluaon i. Ia dilehon Debata pe patikna tu bangso Israel ndada asa paluahon (diselamatkan) alai asa manjamothon ngoluna asa hombar tu lomo ni roha ni Debata.
     B.      Hatorangan
    1.       Ayat 4-9 ; Dipatorang AP.Paulus do di ayat 4 i, ia Kristus do hagogok ni patik i, asa jaloon ni ganup na porsea hasintongan i. Hata hagogok (kegenapan) , di hata Junani di dok ‘telos’ lapatanna= memadukan pengertian dari kata; sasaran dan akhir. Boi ma dohononta ia Jesus do sasaran manang tujuan akhir ni patik i na marpardomuan tu hasintongan. Ndang na marumpakhon patik Ibana alai manggohisa do. Matius 5:17 Unang ma dirimpu rohamuna: Ahu ro mangarumpakkon patik i, manang hata ni angka panurirang i pe. Ndang ro Ahu mangarumpakkon; na pajongjongkon do Ahu! Andorang so ro Kristus, angka jolma na porsea di Debata dibagasan biar ni roha do. Lapatanna, nunga dibagabagahon tu angka na porsea di Debata hangoluan na manontong i marhite na ingkon mangulahon patik sudena (ay.5), alai direalitas ni ngolu siganup ari, ndang tolapsa mangulahon patik i. Di ayat 5 on dibuat ap.paulus do na nidok ni si Musa sian 3 Musa 18 : 5 jala otik dipauba nasida asa padasiphon pangantusion na sintong taringot tu ayat i. Didok do di ayat i; ia halak na mangulahon (hasintongan marhite patik i) ingkon mangolu disi. Nang pe halak na sintong tu Debata sai manjaga ngoluna asa hombar tu patik i, alai manghilala do ibana di hagaleonna. I do umbahen sai pelehononna do pelean situtungon laho manobus dosa nang hasalaanna. Ala ni i ma sai adong do biar ni roha laho manggohi patik i. Alai nunga dipaujung Kristus biar ni roha i, marhite hamamatena nunga dibvaritahon disi hasintongan na singkop sian Debata naung dipasahat Debata Ama marhitehite haporseaon tu AnakNa i. Ima na gabe ondolan na tinuju  ni patik i, hangoluan dohot hamamate ni Kristus paujunghon biar ni roha na ro sian na mangulahon patik na gabe dalan mandapot hangoluan na so targohan ni jolma i. Siala ndang boi di gohi jolma i songon na pinangido ni Debata, ido umbahen haluaon i dijalo ingkon do marhitehite haporseaon.
Ala ni i hasintongan na paluahon ndada hasintongan di na mangulahon patik (al ndang mungkin ginohan ni jolma i), jala ndang tarulaan saluhtna patik i. Hasintongan na pinatorang ni Ap.Paulus ima hasintongan ala ni haporseaon dibagasan Jesus Kristus. Hasintongan dibagasan Kristus ndada naeng mandok molo naeng malua, jala naek tu surgo (ay.6) manang tuat tu banua toru (ay.7) laho mandapothon Kristus sada dalan na so mungkin siulahonon. Nunga digohi Kristus i saluhutna tu hita asa marhitehite Ibana hita dipintori, dibagasan Ibana adong haluaon.
Dung i, molo dipintori ala ni haporseaon, i do na mamboan hita tu dalan na padomuhon hita dohot Kristus. Haporseaon i do na pahothon rohanta ia Jesus Kristus do na manghaholongi hita, mate jala hehe do Ibana holan laho paluahon hita sian hamatean na salelengnilelengna. On ma na digoari ap.Paulus ‘Justification by faith’.
     2.       Ayat 10 – 13; Didok Ap.Paulus muse, paboa “roha i do porsea, asa tu hatigoran”, jala “pamangan i do manghatindanghon, asa tu haluaon”. Marojahan do pandohan manang tafsiran ni AP.Paulus tu surat na tarsurat di Jesaya 28: 16; “Ida ma, Ahu paojakhon di Sion sada batu, batu na niuji, sada batu parsuhi na arga bahen ojahan na hot; manang ise na porsea di ibana, ndang tagamon maporus” (ndang maila). Diondolhon ibana on muse, paboa dijolo ni Tuhan i “ndang adong imbar ni Jahudi manang Gorik”, ai sada do Tuhan ni slauhutna, na marbasabasahon sian hamoraon-Na tu saluhut angka na manjou Ibana (Halak Jahudi manang halak Gorik), songon naung didok panurirang Joael “Alai nasa na manjou goar ni Jahowa, malua do” (Joel 3:5).

      C.      Sipahusorhusoron
    1.       Molo sai dibagasan hapogoson dohot sahit nang pergumulan hidup sai joujou do ibana tu Tuhan i, mangido pangurupion dohot pasupasuNa. Dung dioloi jala dijalo pasupasuNa dipardagingon dohot partondion, cenderung ma jolma i manghalupahon Tuhan i, jala pingkiranna nama na marhuaso dibagasan dirina be dibagasan panggulmiton ni ngoluna. Mangihuthon patik ni Debata na sampulu i, ingkon rajumonta do i songon sorminan, na pataridahon angka dosa na taulahon, asa gabe dionjar i ma hita mangido hasesaan ni dosa sian Debata, dibagasan Jesus Kristus. I do haporseaon i, jala molo dung porsea hita di Debata, ido dirajumi Debata gabe hatigoranta, songon na masa tu Ompu ni na porsea i; ima si Abraham. Di 1 Musa 15: 1-6 jumpang hita hatorangan taringot tu haporseaon ni si Abraham. Dung dilehon Debata bagabaga tu ibana, paboa torop ni pinomparna songon bintang na di langit jala songon rihit di topi laut, didok ma di ayat 6; “Jadi porsea ma si Abraham di Jahowa, gabe hatigoranna do i dietong Jahowa” (Ptds. Rom 4: 3; Gal.3:6; Jak.2:23). Nang hita pe di tingkinta on, haporseaon di Jesus Kristus do na pangoluhon dohot na paluahon hita. Jotjot do i dihatahon Tuhan Jesus tu angka na ro tu Ibana mangido ragam ni pangidoan ( Ul.Ap.16:31 “Haporseai ma Tuhan Jesus, asa malua ho dohot pangisi ni bagasmi”). Holan angka jolma na porsea do konsekuen mangulahon dohot manghangoluhon hatigoran dohot hasintongan, songon naung leleng dihatahon di Jesaya 33: 15: “Halak na marpangalahohon hatigoran jala dihatahon hasintongan: na manghabiashon laba sian pangarupaon, na patait tanganna manjalo sisip, na sumongsong pinggolna asa unang dibege durusdurus ni mudar, na papitpit matana, unang diida hajahaton”. Ala ni i manongtong ma hita porsea di Debata Sitolu sada i, asa taulahon hatigoran dohot hasintongan salelng mangolu hita.
     2.       Dibasabasahon Tuhan i hamoraon-Na tu angka na manjou GoarNa. Naeng ma sadar hita, paboa Tuhanta i do na mambasabasahon angka na adong di hita i; hahipason, gogo dohot angka pingkiran na denggan. Ai Hata ni Debata do na memotivasi angka na porsea, asa gabe jolma na pistar, na marbisuk dohot na berwibawa tu masa depan na dumenggan. I do pasupasu na umbalga, na tajalo sian Tuhanta i, na pamorahon hita di pasupasu pardagingon dohot partondion.
     3.       Tarjou do angka na porsea i laho manghatindanghon angka na denggan na jinalona sian Debata Sitolusada i, pasupasu pardagingon dohot pasupasu partondion, songon na hinatindanghon ni apostel Paulus di Epesus 1 : 3 “Pinuji ma Debata, Ama ni Tuhanta Jesus Kristus, naung umpasupasuhon tu hita ragam ni pasupasu partondion sian banua ginjang dibagasan Kristus”. Boi do hita gabe parbarita nauli so pola gabe tu pendidikan teologi marhite sikap dohot parange na tama di adopan ni jolma nang diadopan ni Debata. Patudos tu Matius 5:20 Ai hudok ma tu hamu: Molo so andul dumenggan hatigoranmuna sian hatigoran ni angka sibotosurat dohot Parise, ndang habongotan hamu harajaon banua ginjang i. Tapatuduhon ma na dipangke Tuhanta i do hita gabe ulalaNa di na laho mangurupi godang jolma dihapogosonna nang dihaholomon dope. Amen.

Jamita Evangelium Minggu ROGATE (Martangiang) – 5 Mei 2024

Sai Na Manjalo DO Nasa Na Mangido      (Setiap Orang Yang Meminta Akan Menerima) Matius 7: 1 - 11   a)       Huria ni Tuhanta ia Matiu...