Senin, 26 Agustus 2013

Bahan Jamita Evangelium Minggu XIV Dung Trinitatis, 1 September 2013

Holan Tu Debata Do Hami Marsomba
Daniel 3 : 13 – 18
A.      Patujolo
Ia  Buku Daniel ima na sinurat sian masa habuangan jala sahalak si Daniel do na manurathon. Dilehon Debata do tu ibana pangungkapon (7: 2-4; 8:1,15; 9:2). Godang do dipatorang taringot na masa di Babel dohot Persiadohot Bangso ni Debata tarbuang di Babel 70 taon lelengna (605-535 SM), ima masa naumporsuk di ngolu ni bangso Israel. Talu do Bangso Jehuda marhite Raja Nebukadnesar di taon 605 SM jala laos di taon i do diboan nasida tu Babel. Dohot ma ditonga ni Bangso Israel na tarbuang i si Daniel, Hanya, Misael dohot Azarya, jala poso do umur nasida hatiha i, hirahira marumur 17-19 taon. Dungi mangihutma muse rombongan na paduahon diboan di taon 597 dohot 586 SM. Boi do sungkunsungkun hita, boasa tarbuang Bangso ni Debata i ? Alusna na tarsurat di Jeremia 25 : 8 – 9 “Dibahen i boti hata ni Jahowa Zebaot: Ala na so tinangihonmuna angka hatangku. Ida ma, ahu marsuru tu si Nebukadnesar, raja sian Babel, * naposongki dohot mangalapi saluhut bangso * na tungkan utara, ninna Jahowa, jala togihononku nasida tu tano on dohot tu angka pangisina dohot tu saluhut bangso angka na humaliang on, jala pansing nasida bahenonku, asa gabe halongonan, gabe sirehereheon, jala gabe parhorsihan saleleng ni lelengna.”
Dimasa na tarbuang i bangso Israel di toru ni gomgoman  Raja Juda ima Joyakim (1:1-2). Dung sahat bangso i tu Babel, diganti ma goar ni si Daniel dohot angka donganna i, ima Beltasar, Sadrakh, Mesak dohot Abednego songon hasomalan di tonga bangso Babel. Nasida ma na dipillit sian angka dolidoli ni halak Israel na so martihas, na uli rupa, na pantas di hapistaran, asa diajar di budaya Kasdim dohot sipanganon ni istana. Sumurung do denggan ni rupa  nasida atik pe ndang olo nasida manganhon na pinarentahon ni raja. Sada prinsip dasor di nasida: “Asa unang ramunan dirina marhite sipanganon ni raja i dohot marhite anggur siinumonna.” Jala dung diuji raja i nasida, ida ma, sampulu hali lobi hapistaranna martimbangkon angka partondung dohot sijujur parhalaan ni harajaon Babel. Halak na marsihohoot di prinsip na togu, na so mangaramuni dirina dohot na porsea di Jahowa, gabe umpistar di negara ni na so mananda Jahowa.
Disada tingki marnipi do Raja Nebukadnesar, ndang tolap ni angka sijujur nipi na somal antong patoranghon lapatan ni nipi i, gabe marutang hosa ma nasida dibahen raja i. Alai diondihon si Daniel do angka sijujur nipi na so manjujur nipi ni raja i, ndnag saut nasida marutang hosa, laos dipatorang ibana ma lapatan ni nipi i. Gabe sangap ma si Daniel dibahen raja i jala dipabangkit ibana gabe pangarajai di sandok luat Babel huhut sintua ni saluhut halak na pistar. Alai ndnag holan dirina disarihon si Daniel, ai laos dipangidohon ibana do asa gabe wakilna donganna na tolu halaknari. Dison ma taida panjaloon ni raja Nebukadnesar, jala boi dohonon na objektif do panatapanna tu angka na mangula di istana i.

B.      Hatorangan

     1.       Ayat  13 – 15 : Molo turpuk jamita on ima na marbonsir siala adong parenta ni Raja Nebukadnesar; molo mangkuling sarune ni istana, ingkon sude do angka rakyat na adong di Babilonia marsomba tu patung sere na ditopa sian parenta ni raja i dohot marhite panolopion ni dongan ni raja i. Ima alasan na boi gabe dalan nasida manguhum bangso Israel gabe hatoban dohot tabantaban di tingki i. Angka dongan ni si Daniel ndang olo mangihuthon laho marsomba tu patung sere i, jala tegas do nasida mandok ndang olo nasida marsomba tu patung sere i, ai Debata Jahowa do na tuk paluahon nasida, nang pe ndang dipalua Debata nasida tong do ndang olo marsomba tu patung sere i nasida. Hansit do roha ni angka halak Kasdim i mida halak Jahudi na tinaban i ala ni pistarna i. Hape nunga diondihon nasida asa unang marutang hosa nasida , hape pangiburuon na tubu tu rohana. Ala ni i sai dilului nasida do dia hahurangan ni halak Jahudi on, mangihuthon ruhutruhut ni Kasdim asa boi uhumon nasida. Adong ma diida nasida sada hahurangan ni dongan ni si Daniel, ndang binoto dope boasa ndang dohot si Daniel didok di turpuk on (na so olo dongan ni si Daniel marsomba tu patung ganaganaan sian sere, naung tinotophon ni raja Nebukadnesar). Ia uhuman tu na so olo marsomba tu patung i, ingkon dabuon tu api na marnalanala. On ma dibahen nasida pangaluan tu raja Nebukadnesar asa diuhum halak Jahudi naung pinabangkitna gabe wakil ni si Daniel. Denggan do nian molo taparrohahon cara ni raja i laho memastihon roha ni dongan ni si Daniel i na manulak marsomba tu patung sere i. Alai laos disi do muse tajaha tantangan ni raja i Debata na sinomba ni si Daniel dohot angka donganna i.
     2.       Ayat 16 – 18 : Alai dongan ni si Daniel i, ndang olo maralus sual taringot tusi, angka dongan ni si Daniel ndang olo manolopi parenta ni Raja asa marsomba nasida tu Patung sere. Jala tegas do nasida mandok tu Raja Nebukadnesar : “Ale Nebukadnesar, ndang pola alusannami ho, anggo taringot tu na nidokmi. Molo lomo roha ni Debatanami, na huoloi hami, sai paluaonna do hami * sian liang pamurunan na marnalanala i dohot sian tanganmu, ale rajanami.” Alai dipaihut nasida do sikap nasida na tigor jala togu marroha tung pe so lomo roha ni Debata laho paluahon nasida na tolu sian api na marnalanala i, na so tupa nasida mamele debata (patung sere) ganaganaan i. Dison ma tarida margogo haporseaon nasida, ndang mabiar, hot di haporseaonna, tung pe adong ancaman di na agoan hosa marhite api i. Molo tajaha di ayat na mangihut, saut do nasida masuk tu api na mansai mohop i, asa dibakar hidup-hidup. Disi ma dipataridahon pertarungan ni haporseaon nang debta ganaganaan dohot gogo no Debata Jahowa. Hape na tolu na satia tu Jahowa i; ima si Sadrak, Mesak dohot Abednego, ndangmahua dibahen api i. Baliksa masa halongangan do muse diida raja Nebukadnesar. Ai gabe adong opat halak diida ibana na hona tali gabe nunga maharhar talinasaida. Dungi dipalua do antong nasida natolu, jala ndang adong saotik dais api tu pahenna manang muap ni manang apai dohot timus pe ndang adong dinasida i. Ima sada halongangan na imbaru na niida ni raja Nebukadnesar , jala on ma sada tona na mansai arga sian barita on tu hita di jaman nuaeng on.

C.      Sipahusorhusoron
1.       Di situasi na masa di halak Jahudi hatiha i dohot tarlumobi diturpuk on tu dongan ni si Daniel ima; si Sadrak, Mesak, dohot Abednego, boi do tapatudos songon na masa di humaliangta, nang di negaranta. Boha do pambahenan ni panggomgomi nang angka penguasa tu hita na porsea ? Nuaeng jamita on manjou hita dohot paingothon haporseaonta asa lam matoras, lam togu mangadopi tantangan dohot ambatambat tu ngolu ni haporseaonta tarlumobi asa hot satia di haporseaon mangasahon gogo na sian Tuhan i. Dison ma barita na boi parsiajaranta; naung hibul do roha ni si Sadrak, Mesak dohot Abednego pasahathon dirina tu Debata Jahowa, ndang adong ganggu ni roha ni nasida, tung pe ndang dipalua Debata nasida sian  namasa i, tong do marsihohot nasida di haporseaonna.
2.       Jala na mansai menarik sian turpuk on, ndada apal dipaboa peran ni si Daniel di na masa i, manang membela, manang paluahon donganna i. Alai ndada gabe sumurut haporseaon ni donganna i di haporseaonna. On do haporseaon na dewasa, na tang, jala mandiri. Ndang tergantung tu dongan, manang tu halak, manang tu lembaga dia pe. Ala jaman nuaeng on mansai godang do angka na porsea laho manalahon huriana manang garejana molo madabu tu pangunjunan manang pandelean dohot parsualon angka ruasna. La ni i sian turpuk on marsiajar hita, ndang sai holan huriana manang garejana na ingkon sipangasahononta be, alai Tuhan i do dibagasan haporseaonta. Asa ganup ruas hot panombaonna dibagasan haporseaon na manghilalahon jonok do Tuhan i dibagasan ngoluna nang rohana. Asa unang sala pangantusion nang haporseaon ni ruas, molo ndang dohot pandita manangianhon, manang ndang rap dohot pelayan dia pe taho nasida tingki laho pelayanan.
3.       Dijaman nuaeng on godang do angka debata na gabe sisombaon ni deba jolma manang boi do sahat tu bagasan hakristenon i. Boi do gabe madabu laho mar”debata”hon sipanganon, arta, sere, parkarejoan, ianakhon, manang natorasna pe. Sai hira na gumogo jala siboan las ni roha i di ngolu na deba jolma. Asa manat ma angka na porsea i di haporseaonna. Dipardalanan ni ha-Kristenon i; boi do disulingkiti muse sadia bagas ma panghaporseaonna tu Debata Jahowa, atik pe sai tong dihilala hurang maralus pangidoan nang tangiangna ? songon panghaporseaon ni si Sadrakh , Mesak, dohot Abednego nang pe so dipalua Debata nasida tong do nasida satia tu Debnata ? Haporseaon sisongon i dapot hita do molo sai hot hita manjaga parsaoranta dohot Debata songon judul ni turpuk on ingkon dohonta do : “Holan tu Debata do Hami marsomba” Sai taingot ma ndada margogo angka na di portibi on ia so Debata dibagasan Jesus Kristus nanaung manaluhon sorop ni sibolis, nang hamatean i. Ala ni i unang ma munggil haporseaonta hinorhon ni arta na di portibi on, manang ala ni jolma, dohot ala ni na asing. Satia ma hita hot marsomba tu Debata Ama dibagasan Jesus Kristus marhitehite pangurupion ni Tondi Parbadia i. Amen

Jamita Evangelium Minggu ROGATE (Martangiang) – 5 Mei 2024

Sai Na Manjalo DO Nasa Na Mangido      (Setiap Orang Yang Meminta Akan Menerima) Matius 7: 1 - 11   a)       Huria ni Tuhanta ia Matiu...