Senin, 09 Oktober 2023

Jamita PARTANGIANGAN / EPISTEL Tu Minggu XIX Dung Trinitatis – 15 Oktober 2023

Lan Do Na Jinou Alai Otik Do Na Tarpillit

2 Musa 32 : 1 - 14

 

1)      Dibagasan turpuk on ditaringoti do hahorason na pinatupa ni Debata nang pe nunga tung muruk situtu Debata mida pangalaho ni bangso i. Alai ala ni tangiang pangondianon  ni si Musa, gabe dapotan haluaon do bangso i.

2)      Paimahon manang paintehon ima sada ulaon na manghaporluhon habengeton, kesabaran. Jala ditingki na paimahon i do hita patuduhon kualitas ni haporseaonta ala sai di tingki na paimahon i do ro panggunjunan tu jolma laho manadinghon Debata. Songon i ma pengalaman ni bangso Israel di tingki na tininggalhon ni si Musa nasida, na laho ibana tu dolok i laho mandapothon Debata. :Hehe ma ho, bahen ma di hami Debata angka na manguluhon hami; ai ndang huboto na marhua hami manang si Musa on, baoa na manogihon hami ruar sian tano Misir”, ninna bangso i ma tu si Aron. Gabe dibahen nasida ma ganaganaan, jala manontori ma nasida sumomba ganaganaan i ( 2 Musa 32: 1 – 6). Pangalaho i, mambahen muruk Debata, tarrimas, ala marroha mago bangso Israel. Dung i ro ma hata ni Jahowa tu si Musa, “Laho ma ho tuat! Ai nunga marroha mago bangsomi, na tinogihonmu ruar sian tano Misir.

3)      Ayat 1-6: Ia patung anak ni Lombu na sian sere i ndang pola dilapati “debata sileban”ala patung i pe dialapati do tong “Elohim” (pandohan Debata di Hata Heber). Alai, panompaon patung i naung maralo do tu Uhum dohot Patik ni Debata na paduahon nuang ditotophon Debata, ima: “Ndang jadi ganaonmu jala ndang jadi sumanonmu manang aha na di banuaginjang dohot na di banuatonga on ro di na dibagasan aek na di toru ni tano, ianggo tung gabe sisombaon manang sioloan.” (20:4-5a). Marhite na mambahen debata ganaganaan sian patung na boi berengon, na patutoru Debata Jahowa do nasida disi, na so hatudosan dohot na adong di portibi on. Debata Jahowa do na mangatasi saluhut angka na tinompaNa, ndang adong na boi manjongkali Debata apalagi na tinompaNa i laho patimbohon di portibi on. Debata sidodo roha dohot pikiranta, na so boi hapikiran saluhutna na di portibi on, asa manghilala ma jolma i mansai dao do pikiranna sian Debata. Pangantusionta taringot tu Debata ima sian HataNa na Badia i. Haporseaon na tang ima na sai unduk tu na ni dok ni Debata dohot nanaung tinotophon Debata. Manulak Hata ni Debata songon mual ni hatigoran dohot hasintongan, ima patuduhon na so mammpu hita manjalo keadaan, jala ima sada ciri ni halak na mambarontak tu Debat dohot tu sangkapNa. Asa na ingkon rade do hita songon halak na porsea mangadopi ragam ni angka na masa di bagasan ngolunta huhut mangalului dalan na hombar tu lomo ni roha ni Debata.

 

4)      Ayat 7-10; sikap na pasti ni Debata na badia i jala na sintong i,molo pajumpang dohot dosa, ima na sumombahon ganaganaan, pintor “tarrimas” do Ibana. Rimas ni Debata, ndang tarsirang sian holongNa, jala rimasNa ndang rimas na sewenang wenang, ndang tompu manang di ganup tingki, alai rimas ni Debata sada bangko na permanent jala sada sian unsur di bagasan hakekatNa do i songon i nang di bagasan holongNa. Rimas ni Debata, sai boi do mombun ala ni asini rohana, lumobi di pardomuanna tu bangsona songon bangso na pinillitna (Hos.11:8 ds). Ala ni i ndang  maralo rimas ni Debata dohot holongNa, ala muruk ni Debata i ma sada sisi di bagasan holong ni rohaNa. Holong ni Debata, ingkon mambolongkon nasa na jahat na hona rimas ni Debata. Ai na badia do Debata, ala ni i ndang boi so patuduhononNa rimasna tu sude dosa ni jolma (Rom 1: 18); asa muba pangalaho ni jolma (Rom 2: 4-5). Rimas dohot asini roha gabe sada di bagasan holong ni Debata. Rimas ni Debata mambuha dalan asi ni roha ni Debata asa gabe tarida holongNa.

5)      Ayat 11-14: Tangiang pangondianon  ni si Musa. Didok Debata tu si Musa: “Loas ma Ahu marsigorgor rimashu mangonai tu nasida jala Hurimpashon nasida, asa ho hubahen gabe bangso na bolon”. Marhite pandohan i, diuji Debata do si Musa songon partogi na marmahani bangso Israel. Ibana dipabangkit Debata. Balga do tanggung jawab ni partogi, ndang kepentingan pribadi ni ibana dipatujolo, alai tanggung jawab ni ulaonna do. Hot do pangoloion ni si Musa tu Debata nang pe ro ujian i, disoadahon ibana do dirina, jala manongtong martangiang humohop bangso Israel. Marhuraja do anggo si Musa di adopan ni Debata (Musa mencoba melunakkan hati Tuhan Allahnya): “Boasa ma tung marsigorgor rimasMu, ale Jahowa mida bangsom naung tinogihonMu ruar sian tano Misir, marhite sian hagogoon godang dohot marhite sian tangan na marhuaso : Diondolhon si Musa ma hata “bangsoM”, jala i ma na gabe dasar ni tangiang pangondianon ni ibana, ai bangso ni Debata do bangso Israel. Dibagasan panghirimon hasangapon dohot holong ni Debata do si Musa laho mangido di bagasan tangiangna i (bnd. Jer.14:8,9, 19-22; Dan.9:17). Dipajojor ibana, adong tolu alasan di ibana laho patupahon tangiang pangondianon i:

1.      Angka pambahenan ni Debata naung tarida laho paluahon bangso Israel sian tano Misir. (“Ale Jahowa mida bangsoM naung tinogihonMu ruar sian tano Misir marhite sian hagogoon godang dohot marhite sian tangan na marhuaso?”)

2.      Hata ni angka musumusu ni Debata: “Boasa ma tung dohonon ni halak Misir songon on; mambahen nasida marhinamago umbahen ditogihon nasida ruar; asa boanonna nasida di dolok, jala rimpashononna nasida sian atas tano on ?” (ay.12).

3.      Nunga dibahen Debata padan tu angka ompunasida si Abraham, Isak dohot Jakob: “Sai marningot ma roham di si Abraham, di Isak dohot di si Jakob, angka naposoMi, nunga pola maruari Ho tu diriM marbagahon tu nasida: “Ahu patorophon sogot pinomparmuna, songon binatang angka na dilangit, jala sandok tano on naung hubagabagahon i, ingkon lehononKu do i tu pinomparmuna, bahen partalianna ro disaleleng ni lelengna (ay.13).

Dohot alasan na tolu i ma si Musa tung tangkas mangelek Tuhan i : “Marpangulahi ma rohaM sian parpiarpiar ni rimasMu, sai marpamuati ma rohaM sian jea na naeng pasonggoponmu tu bangsoM”.

 

6. Marpamuati ma roha ni Jahowa. “Marpamuati ma roha ni Jahowa” (menyesal), marlapatan ndang na mangarobah angka sangkapNa, alai manguba angka dalan naung masa na naung dilumbahon tu nasida, ala ni asi ni roha ni Debata mida bangsoNa. Jadi ndang pe rimas ni Debata ndang saut be dipadalan tu nasida, alai ndang marlapatan ndang diuhum ianggo dosa ni bangso i. Diuhum Debata do bangso i laho manogunogu nasida, asa tung tangkas nasida satia tu Debata ( 2 Musa 32: 15-29).

 

7. Sipahusorhusoron:

1)      Hatop manang isntant, ima sada panghorhon ni perkembangan jaman dohot IPTEK – Ilmu Pengetahuan dan Tehknologi si nuaeng on jala marpanghorhon do i  tu pangalaho ni jolma. Ai sude naeng mangalului jalan pintas, gabe mago ma kesabaran. Hape sada sian segi ni haporseon do kesabaran. AI marhite na sabar do hita boi tongtong mananda lomo ni roha ni Debata. Molo mago  kesabran i, gabe olo ma hita mardebata ganaganaan. Aha do Debata ganaganaan ? Ise do Debata di ngolunta? Ia Debata na tasomba i, ima na manghaholongi hita dibagasan Jesus Kristus jala na tongtong mangaramoti hita marhitehite Tondi Parbadia. Jala on ma na tahatindanghon di ngolunta, na gabe haporseaonta. Songon dia ma ganaganaan sinuaeng ? Tuhan kita ialah hal yang terpenting dalam kehidupan kita. Hal yang mempunyai kewibawaan dan pengaruh terbesar bagi kita. Mempertuhankan kekayaan (Luk.18: 18-27); mempertuhankan keamanannya sendiri (Mat.26:33/69-75). Taingot tongtong manungguli haporseaonta asa tongtong hita marhaposan tu Debata, unang tu ganaganaan. Ai tung tarrimas do Debata marnida angka na manomba ganaganaan.

2)      Tangiang pangondianon.Sian isi ni tangiangta tarida do kualitas ni haporseaonta, isara ni molo martangiang hita secara emosional, jala holan na mangido na porlu di dirinta, ba haporseaon na danak dope hita. Isarana ni dakdanak na sai holan mamereng haporluanna sandiri. Alai molo lam matoras haporseaonta, lam tarida ma tangiang na mangondihon donganna, mangondihon na pinarmahanna. Songon si Musa na mangondihon bangso Israel na pinasahat ni Debata tu ibana. Tangiang na marpangondianon on do patuduhon habalgaon ni tanggungjawab. Jala sian i ma tabereng, unang ma holan na ringkot di dirinta tatangianghon alai doohot ma manangianghon angka dongan. Tangiang pangondianon i ma patuduhon panghilalaan manghilala na masa tu dongan jala panghorhon ni tangiang i; gabe tahaholongi ma donganta. Tangiang ndang holan lip service, alai tung patuduhon parungkilon dohot tanggung jawab do. Jadi tangiang ndang holan na manutup mata alai dohot do na mamuha simalolong laho marnida sitaonon  ni dongan dohot angka aha na porlu di dongan.  Molo ringgas tumangianghon angka donganna, gabe tarida ma parbuena, lam manghaholongi donganna, ndang gabe manghilala na umbadiaan ibana sian donganna.

3)      Topik ni minggunta mandok: Lan Do Na Jinou Alai Otik Do Na Tarpillit. Paboa angka halak na jinou tu asi ni rohaNa i naeng ma merespon panjouon i marhite na unduk dohot gabe pangoloi di hata nang patik ni Debata. Di panjouon i ringkot do patuduhon holongna tu Tuhan Debata marhite Jesus Kristus na naung mate, jala mulak mangolu laho paluahon hita sian dosa, sibolis nang hamatean i. Ala ni i tapatuduhon ma hasatiaonta i sahat di hasusuda ni bohalta. Hidup setia sangat penting bagi kehidupan setiap orang percaya. Manjaga kepercayaan ni Tuhan i marhite na sai manjou angka na so porsea i tu hasonangan pesta na pinarade ni Tuhanta Jesus i. Amen.

Jamita Evangelium Minggu EXAUDI (Sai tangihon ma soarangku, Ale jahowa- Pslm.27:7)– 12 Mei 2024

Hatuaon ni Halak Partigor     (Kebahagiaan Orang Benar) Psalmen 1 : 1  – 6   1)       Ia turpukta on ima patujolo ni sude psalmen (1...