Senin, 23 Oktober 2023

Jamita PARTANGIANGAN / EPISTEL Tu Minggu XXI Dung Trinitatis – 29 Oktober 2023

Marhiras Ni Roha Manghatahon Barita Na Uli Mangasahon Debata

5 Musa 34 : 7 – 12

 

a)        Ia turpukta on ima bagian na parpudi ni Buku 5 Musa on na gabe songon batu parningotan laho manaringoti angka naung jumolo songon si Musa. Asing ni na patuduhon si Josua songon uluan na imbaru ditonga bangso israel, jala batu parningotan i tong manggombarhon parsaoran ni si Musa na so handungdungan dohot raja uluanna ima Tuhan. Naung marumur 120 taon do si Musa uju di hamamatena. Dipeakhon si Musa pe jabatanna i ndada ala ni hagaleon ni pamatang alai ala ni Tuhan i do mangaturhon taringot tu ibana. Ai udut ni didok do taringot tu si Musa : “....ndang pola homur anggo matana jala ndada surut gogona”. Lapaanna, togos dope ibana jala layak mangulahon  ulaonna songon uluan ditonga bangso Israel (ay.7).

b)        Dung hamamate ni si Musa, saluht halak Israel marhabot ni roha, jala pola 30 ari lelengna nasida tumatangis huhut mangandungi. Ai molo di halak Israel somalna holan 7 ari do dipamasa mangandungi na mate (1 Musa 50:10; 1 Sam.31: 13; 1 Taw.10:12). Si Aron 20 ari ditatangisi, holan si Josep do 70 ari diandungi (tudos songon masa mangandungi di tano Misir, 1 Musa 50:3).

c)        Dungkon hamatean ni si Musa, nangkok ma si Josua laho manggontihon manguluhon bangso Israel tu tano parpadanan. Ndada asing be si Josua ditonga ni halak Israel. Andorang so i, naung mangula do si Josua songon naposo ni si Musa (4 Musa 11:28). Songon naposo ni si Musa, dipatuduhon si Josua do dirina songon uluan na marbisuk uju dipangido si Musa ibana labho papunguhon angka halak laho marporang mangalo halak Amalek, jala laos diulahon ibana di do na nidok ni si Musa tu ibana ( 5 Musa 17: 9-10). Marhamonangan do si Josua ala ni Tuhan i na marporang diadopanna jala na mangalehon parporangan i di ibana. Naung diparbohali do si Josua laho manguluhon bangso Israel laho mamasuuhi Tano Parpadanan siala ginohan ni tondi habisuhon do ibana. Hata habisuhon i marharoroan sian hata Heber –‘Hokma’, ima hamaloon dinalaho patupahon parbinotoan i. Hata on dipargunahon laho patuduhon angka na malo pajongjonghon Undung Undung na Badia (5 Musa.28:3; 31:3; 35:31). Sian angka buku ni habisuhon di Padan na Robi songon Buku Poda ima na martudutudu tu “malo di hangoluan”, diboto mamboan dirina asa mampu mandalani ari ni ngoluna, malo mambahen pilian na topet. Malo mamilit dia do ulaon na pinasahat ni Tuhan i, siala sian i do hita dapotan paruntungan, ndang harugian). Ima na dumenggan tu hita sandiri. Pangalaho na hombar tu pilian i ingkon manat do hita laho mangalangka manang mambuat angka haputusan.

d)       Pangalaho i marlangku do i di angka na porsea di Padan na Imbaru nang tu hita di partingkian sisaonnari on. Na martangiang do Ap.Paulus asa dilehon Debata Tondi habisuhon tu huria na di Efesus (Ef. 1: 17). Nang pe tondi i martudutudu tu roha ni jolma, mual ni habisuhon i ima Tondi Parbadia (Jes.11:2). Dilehon do habisuhon tu si Josua na dihaporluhon laho manguluhon bangso Israel dungkon monding si Musa. Panumpahion habisuhon itu si Josua uju ro si Musa mangampehon tanganna di atasna. On ma sada ritual na malambanghon pangojakhonon ni sahalak uluan. Astuanna dison ima pasahathon hajongjongan ni padan sian si Musa tu si Josua. Na mandok, dipabangkit si Josua jala dipadasip laho manggohi ulaonna songon sahalak uluan na imbaru di Israel. Songon Tuhan i na mangaramoti si Musa, laos songon i ma Tuhan i mangaramoti si Josua (Jos.1:5). Marhite i ma asa, angka anak Israel manangihon ibana jala mangulahon songon na diparentahon ni Tuhan tu si Musa. Nang pe songon i, sai diingot do si Musa songon sahalak uluan na mansai luar biasa siala parsaoranna na rosu dohot Tuhan i.

e)        Dipatorang do dibagasan turpuk on, dungkon salpu masa si Musa ndang adong be panurirang tudoshon Ibana (ay.10). pandohan panurirang dison ima sian hata Heber “Navi”; nabi. Na martudutudu tu sasahalak na manjalo panjouon sian Tuhan laho pasahathon na nidok Debata. Ibana ma na disuru Debata dohot tona na sian Debata, songon na somal dipanurirangon i jotjot do didok hata : “songon on  ma Hata ni Tuhan (Jer.11:3;33:2; Jes.48;17). Sahalak panurirang somalna manjalo barita sian Debata marhite nipi manang parnidaan (4 Musa 12:6). Sian pangalaho i na patuduhon ia Debata somalna papatarhon diriNa tu angka panurirangNa marhite nipi dohot parnidaan di partingkian Padan na Robi. Sabalikna marasing tu si Musa na langsung manjalosa sian Tuhan siala ditanda Tuhan i do ibana. Lapatanna Tuhan i do na langsung manghatai tu si Musa soada parhiteanna. Tarlumobi, panguluhonon ni si Musa n mansai luar biasa na tarida sian pambahenanna. Sai ingoton do ibana siala saluhut angka tanda dohot angka halongangan na pinasahat ni Tuhan i tu ibana asa diulahon jala dipatupa di Tano Misir tu si Paraoh, saluhut naposona, jala tu sude bangsona (ay.11). Angka tanda halongangan i ima martudutudu angka bura (tulah) na manahopi bangso Misir (2 Musa 7-12).

f)         Gabe siingoton ma si Musa siala saluhut nabinahenna i angka halongangan bolon, hagogoon nang ondamondam na pinamasana tu saluhut Israel (ay.12). Hagogoon na manompas boi do sada tudutudu tu angka sahit panahit nang halelengse ni angka soldadu ni Misir uju mamolus aek rara ( 2 Musa 15:16). Mansai bahat do angka panurirang bolon na ro muse dungkon ni si Musa songon si Samuel, Elia, Jesaya, Hesekiel, Jeremia, Daniel, Amos, Hosea, Obaja, mansai godang dope. Nasida ma naposo ni Debata na denggan, na burju jala satia. Alai ndang songon si Musa nasida, ala dijalo si Musa do silehonlehon na khusus sian Tuhan i laho patupahon ulaon na bolon di jolo ni Israel.

g)        Topik ni Minggunta mandok : Marhiras ni Roha manghatahon Barita na Uli Mangasahon Debata. Marhiras ni roha do si Musa mangulahon parsuruon ni Debata, dipelehon do sadenggan dengganna dirina tu Debata. Musa ima jolma na mansai balga jala gogo, ndang adong di portibi on songon haserepon ni rohana didok di 4 Musa 12: 3. Didok pe sisongon i siala ditanda si Musa do dirina sandiri, ndang dipalobilaobi manang diorui sian hadirionna. Nabulus bulus i do dirohana. Holan ulaula ni Debata do ibana didok rohana laho manghobasi bangso Israel marhite na manguluhon nasida dohot denggan, jala parhitean nasida tu Debata jala diulahon do na sa tolap ni gogona. Songon angka uluan na targoar di portibi on, ndang mangalului hasangapon si Musa manang jabatan, hape najinou ni Debata do ibana tu arah i, alai mansai borat do dipingkiri ibana laho manjalo panjouon i (2 Musa 3: 11). Jala diujungna ro ma sahalak panurirang Bolon na lobi muse sian si Musa, goarna ma Ima Jesus Kristus (Joh.1: 45). Molo didokdi Buku Heber 3: 3, na layak do Jesus manjalo hasangapon na lumobi sian si Musa. Na hehe do Jesus songon si Musa jala marhite Ibana mangahatai Debata langsung tu jolma na tinompaNa i dibagasan hajolmaon, songon pangidoan nasida ( 5 Musa 18:18). Alai ndang ditanda bangso Israel ianggo Nasida dung sorang Jesus ditongatonga nasida. Hape dibagasan hiras ni roha do Jesus mangatahon barita na uli mangasahon Debata. Tongtong satia si Musa dohot Jesus. Asa hita angka na porsea tapatuduhon hiras ni rohanta laho manghatahhon Barita na Uli mangasahon Debata. Amen.

 

Jamita Evangelium Minggu EXAUDI (Sai tangihon ma soarangku, Ale jahowa- Pslm.27:7)– 12 Mei 2024

Hatuaon ni Halak Partigor     (Kebahagiaan Orang Benar) Psalmen 1 : 1  – 6   1)       Ia turpukta on ima patujolo ni sude psalmen (1...