Sabtu, 30 Oktober 2021

Jamita Minggu XXII Dung Trinitatis –31 Oktober 2021

“BARITA NAULI NA PAIMBARUHON”

 

    Ev.Rom. 1 : 16 – 17                                  Ep. 2 Rajaraja 18 : 1 – 8

 

 

A.      Ari Reformasi

Apa topet di Minggu on parningotan Ari Reformasi  di ari 31 Oktober na paingothon angka halak Krisaten protestan na niulahon Dr.Martin Luther pamasahon reformasi di huria Katolik marhite na patotophon 95 tesis di jolo ni pintu ni gareja Wittenberg – Jerman hatiha i 31 Oktober 1517. Saluhut 95 i marisihon angka na borat di rohana na so saurdot  tu huria nang hata ni Debata dohot angka hasalaan ni huria hatiha i huria Katolik Rom. Isarana pamasaon surat hasesaan ni dosa (indulgensia) asa laho biaya mambangun gareja St.Petrus hatiha i. Jala timbul ma tolu pola pemikiran na ingkon tangkas sipeopon huria hatiha i na binoan si Martin Luther: Sola fide (Holan ala ni haporseaon); Sola gratia (Holan ala asi ni rohani Debata na paluahon); Sola Scriptura (Hasintongan na holan jaloonta marhite Hata ni Debata). Panatapan ni si Martin ala mamereng naung sega huria i uju i asa paingothon huria uju i mulak tu hasintongan dohot hapolinon ni Hata ni Debata ima mual ni pangajarion hasintongan. Asa haimbaruon nabinoan ni si Martin Luther ima marhite hasintongan ni Hata ni Debata. Ala hata ni Debata do na mangalehon haimbaruon dibagasan ngolunta.

 

B.      Hata ni Debata Paimbaruhon.

1.       Ay.16. Marhite turpuk on paboahon tuhita gogo ni Hata ni Debata laho paimbaruhon ngolunta. Mangalehon perobahan-perobahan tu na lam dengganna parngoluon ni angka na porsea. Di bagasan turpuk dipaboahon ia Hata ni Debata do hagogoon ni angka na porsea. Ndada na maila si Paulus ala ni Barita na uli i. Alai molo marningot najolo uju na so ditanda ibana dope Kristus gabe sada hailaon do diibana. Alai dung ditangkup Kristus i Ibana, gabe dipaimbaru Kristus i do Ibana. Mian do jala mangolu Hata ni Debata di si paulus. Gabe margogo ibana disi mamaritahon Barita na uli i, jala ndang maila ibana ala ni Kristus i, jala na rela do ibana agoan hosa molo ala ni mamaritahon barita na uli i. Dibagasan barita na uli i do adong hagogoon ni Debata laho paluahon angka na porsea.

Naniondolhon Apostel paulus dibagasan Barita na Uli ima taringot tu Kristus, Haluaon na pinatupa ni Jesus di hau pinarsilang i, hasesaan ni dosanta. Ala ni i barita na uli ndang tarsirang sian pamaritaon taringot tu haluaon ni Kristus. Dibagasan pangantusion i, Ap.Paulus mangalapati barita na uli i ima hagogoon ni Debata na paluahon. Barita na uli i dipasahat Debata marhite asi ni rohaNa laho mamboan jolma  na pinillitNa i naung mardosa mulak dipadomu muse parsaoranna dohot Debata na sun badia i. Holan sada do dalan haluaonta sian bura ni dosa ima marhite haporseaon dibagasan asi ni roha ni Debata, marhitehite Jesus Kristus. Ima padan ni Kristus na mamboan jolma i na pinillitNa i naung madabu tu bagasan dosa di pasada muse parsaoranna dohot Debata na songkal i. Sasadasa Kristus do dalan. Barita na uli paluahon jolma i sian dosa, songon Tuhanta Jesus mandok di Johannes 8: 31-32 “Dung i didok Jesus ma tu angka Jahudi, naung gabe porsea di Ibana: Molo mian hamu di bagasan hatangku, sintong ma hamu siseanku. Dung i tandaonmuna ma na sintong i, jala paluaon ni na sintong i ma hamu.” Marhite HataNa i do gabe tatanda Ibana do Jesus Sipalua i, asa gabe malua angka na porsea i. Laos songon i do na masa tu angka halak Batak najolo. Na ro do angka parbarita na uli ima angka Missionaris sian Huata na dao (eropa nang luat Amerika) tu Tano Batak. Barita na Uli na pinasahatna i mamboan hatiuron na manondangi haholomon di Tano Batak. Halak Batak na manjalo hatiuron Hata ni Debata gabe mananda Debata marhitehite Jesus Kristus. Barita na uli paimbaruhon Bangso Batak, sian na mangolu dibagasan haholomon na gok Hosom, Teal, Elat, Late (HOTEL); gabe parasiroha, masihaholongan, masitangiangan, masiurupan, masitogutoguan, tu hasadaon. Lam mangerbang ma parbinotoan ni halak Batak, lam maju, tamba parbinotoan, lam marbisuk. Sai boanon ni bangso Batak Kristen i do Kristus i marhite huriaNa. Asa manang tu uat dia pe ruas ni Huria Kristen Batak Protestan sai mamboan Barita na Uli marhite  hajongjongan ni angka huria di angka luat na nidapothononna. Kristus i do na gabe dalan paluahon jolma sian haholomon i, sian dosa nang hamatean i.

2.       Ayat.17. "Na mangolu do partigor i hinorhon ni haporseaonna!". Huasoni barita na uli ndada holan laho paluahon alaimanguluhon haporseaon. Dipaboa Ap.paulus dibagasan Barita na uli i do hasintongan ni Debata. Hasintongan (dihata Gorik: “Dikaiosune” lapatanna pembenaran/justification), hasintongan. Hasintongan ni Debata ima na mandok dalan ni Debata laho patomuhon parsaoran ni jolma i dohot Ibana marhitehite Kristus na ingkon haposanta jala taoloi dohot denggan sian bonana sahat tu ujungna. Ima na niulahon ni Barita na uli i ima laho patigorhon jolma na mardosa i marhite ulaon ni Debata Anak jala na manguluhon haporseanta. Dibagasan turpuk on di patomu Ap.Paulus do taringot tu hatigoran ni Debata dohot haporseaon. Haporseaon i ndada boi malua sian hatigoran ni Debata. Lapatanna haporseaon i ingkon sai hot martomu jala mian dibagasan hasintongan ni Debata songon Objek jala gabe subjek ni haporseaon. Sian bona na sahat ujungna holan haporseaon i do na manguluhon halak na porsea i. Debata do na umbasabasahon haporseaon i marhite Jesus Kristus tu angka na porsea i. Lapatanna ia haporseaon i ima asi ni roha ni Debata, ndada sian ulaula ni jolma. Panghorhon haporseaon tu angka na porsea pasahathon saluhut ngoluna tu adopan ni Debata. Siala ndang tolap ni jolma i malua sian dosa dohot na mamillit haporseaon tu Kristus i. Sai mangerbang do haporseaon i, lam magodang-pro aktif sai hot dibagasan Debata marhite HataNa dohot Tondi Parbadia. Haporseaon na mangolu ima haporseaon na torus-manorus mangoloi ngolu na badia songon panjouon ni Debata tu bangsoNa asa gabe martumbur ma haporseaon i dibagasan hatauon na matoras di Kristus Jesus. Na gabe sungkunsungkun: “Ise ma na ginoaran halak na tigor i? Ima angka naung dipatigor Debata dibagasan Kristus, asa mangolu ma nasida marhite haporseaon. Marhite turpuk gabe mamuhai roha nang haporseaon ni si Martin Luther tokoh Reformasi i. Nania lelengna ibana laho manglului hasintongan nang hatigoran i sian adopan ni Debata marhite na mangulahon angka na denggan hape soada pasti hasintonganna, gabe sadar do ibana ia hasintongan i ima asiasi ni Debata tu angka jolma pardosa na marhaporseaon tu Jesus Kristus. Dipatigor marhite haporseaon. Sia sundut teologina, hatigoran marhite haporseaon sian dasorna na gabe marasing sian haporseaon protestant na sian Judaisme, Roma Katolik nang ugamo na asing. Na asing na i manambai marhite na mangulahon na denggan dibagasan haporsean gabe syarat na gabe hasintongan di Debata. Hape sian turpukta on hasintongan nang hatigoran i holan marhite haporseaon do.

 

 

C.      Sipahusorhusoron

1.       Reformasi ni Martin Luther pabotohon sada slogan na mandok: “Ecclesia Reformata Semper Reformanda”, yang berarti gereja (persekutuan orang percaya) yang terus menerus diperbaharui. Jadi reformasi nadada holan sada gerakan alai sada proses na so marhaujungan. Sai mardalan do jiwa reformasi di hangoluan ni jolma hinorhon angka kemajuan jaman, mambahen angka perubahan-perubahan tu kemajuan hangoluan ni jolma nang portibi on. Hinorhon ni angka kemajuan ni portibi on boi do mambahen gabe madabu jolma i tu sifat na kompromistis. Ndang diboto be hasintongan ni hata ni Debata.

2.       Dibagasan turpuk Epistel i, nunga dipamasa Hiskia reformasi asa mulak muse tu Jahowa. Sude angka ganaganaan, nang sisombaon Asera dipasingkon, jala ulok tombaga ni si Musa di rosaki, asa unang mamele nasida tusi. Ingkon mulak tu Jahowa Debata manomba. Loas songon i ma huria ni Tuhanta i asa pature dirina lam tu dengganna lam tu tingkosna, lam tu tigorna songon hatigoran nang hasintongan ni Kristus i – Imitatio Christi (Kol.3:1-4), asa lam singkop songon Debata na songkal i (Mat.5: 48).

Dipartingkian nuaeng ala lam maju do jaman nang parbinotoan, nang tehknologi na lam maju. DI revolusi industri 4.0 nuaeng boi do jolmai gabe madabu tu parbinotoan na mangaliluhon jolma i sian hata ni Debata. Godang angka ajaran-nang parbinotoan na mangunjuni nang na gabe paliluhon godang jolma. Ingkon mulak ma hita na porsea i tu hasintongan ni Debata marhite HataNa i. Hata ni Debata di Bibelta i mansai ringkot siparsiajaranta ganup tingki asa marsihohot roha nang haporseaonta tu Debata Jahowa. Holan Jesus Kristus do dalan haluaon, hasonangan, las ni roha na manongtong i. Angka na di portibi on songon jorat doi di hita na so tuk paluahon hita sian ragam ni hasusaan nang hamaolon. Ingkon Hata ni Tuhan i do na ingkon sitangihononta, siulahononta. Ala hata ni Debata do na paimbaruhon ngolunta. Amen.

Jamita Epistel Minggu EXAUDI (Sai tangihon ma soarangku, Ale jahowa- Pslm.27:7)– 12 Mei 2024

Hatuaon ni Halak Partigor     (Kebahagiaan Orang Benar) Mateus 13 : 10  – 17   1)       Hamuna nahinaholongan dibagasan Kristus Jesu...