Sabtu, 28 Februari 2015

Bahan Jamita Epistel Minggu Okuli, 8 Maret 2015

Manahan Di Haporsuhon Ala ni Tuhan i
2 Korint 1 : 3 – 7
     a.       Surat ni Apostel Paulus na paduahon on tu Korint disurathon ibana di bagasan na mansai sulit ni keadaan ni apostel i sandiri dohot huria i. Rupa adong sian ruas ni huria i na mangalo ibana, manghasogohon apostel i, alai dipatuduhon apostel i do holong ni rohana dohot paminsangonna asa terjadi hamubaon tu halak i, jala marhasil do ulaon ni apostel i, na manghorhon las ni roha ni apostel i. Di hilala apostel i do borat ni siulaon na masa tu ibana sian huria i, alai dipargogoi Debata do ibana sahat tu na mardame muse di huria i, jala tung apala i do dihalashon ibana ( 2 Kor.2: 5-11). Ise do horong na mangalo si Paulus i ? Marhite surat 2 Korint on dapot hita hatorangan; ima na manggoari dirina angka apostel na mamboan surat panindangi (nasida na manodk horong Kefas, 2 Kor.3:1), na mandok nasida halak Heber na tutu ( 2 Kor.11: 22), apostel na bolonan (11: 5; 12: 11). Alai didok si Paulus angka pangago do nasida, mangajarhon Kristus na mimbar ( 11:3, 4), pargapgap na pasumansuman gabe apostel ni Kristus (11: 13-15), pangalahona pe ndang denggan ( 12: 20-21), na mandok (menuduh) apostel na gale jala parbiar do si Paulus ( 10:1, 10; 11:6), silului hasangapon diri (4: 5), parangkal (4: 2; 12: 16) dohot na manegai (10: 8; 13: 10). Jadi sangkap ni surat on dibahen marningot paraloan tu nasida i do dohot patuduhon ha-apostelon ni si Paulus huhut mandok mauliate tu Debata ala naung ture sude dibahen. Pangarajumion ni si Paulus, Debata do na tongtong mangapuli ibana ( 1Kor.1: 3-7).
    b.      Di angka haporsuhon na niae nasida, tubu do apulapul na sian Debata, jala na tangkas boi mangapuli na marsak dohot patoguhon haporseaon tu Kristen. Jala haporsuhon na niae  ni apostel i gabe apulapul nang tu huria i, asa adong di nasida pemahaman, ianggo haporsuhon i na boi alaman (songgop) tu saluhut hajolmaon do i. Alai halak na mar-Tuhan dapotan apulapul do i na boi patubu las ni roha na sian Kristus na mangatasi nasa ragam ni haporsuhon. Ai nunga ditaluhon Kristus nang haporsuhon i jala dihamonangkon, asa parjambar jolma disi. (Yohanes  16:33 Asa mardame hamu di bagasan Ahu, umbahen na huhatahon angka i tu hamu. Haporsuhon do jambarmuna di portibi on; alai pos ma rohamuna: Nunga talu hubahen portibi on). Ala sai pandohan apulapul i mulahulak ditaringoti di turpuk on, ido umbahen dibuhai turpuk on marhite pandohan “Pinuji ma Debata....”, marhite pandohan i manghara dongan do i laho mangoku dohot mamuji Debata.
    c.       Dipaboa apostel i do pengalaman ni ngoluna (haporsuhon na nieana), alai adong do sangkap manang tujuan na dialami nasida haporsuhon i. Di turpuk on didok, ia diae nasida pe haporsuhon i, gabe jamita na mangolu do i laho mangapuli angka na manaon haporsuhon di huria i. Jadi pangapulion na jinalonasida i, i ma ketidak-putus-asaan mangadopi haporsuhon i. Alai na mansai manait tu roha, jala mansai arga sihangoluhononta, i ma pengembangan ni pangapulion na jinalonasida i, didok “asa tarapul hami angka dongan na di bagasan ragam ni haporsuhon”. Dijalo pangapulion i sian Debata, dipangke nasida do i bahen apulapul muse tu dongan jolma. Jadi gabe taruli apulapul nang huria na marsitaonon i. Idaon di pangalaho i, gabe masa na masiapulan antara ni apostel i dohot huria i. Jala dipatubu i ma las ni roha di tongatonga ni huria i. Jadi hagogoon pangapulion i ndada gabe so, alai mangula do marhite nasida na marguna tu dongan jolma.
     d.      Jala songgop pe haporsuhon i ndada ala ni hajahatonnasida, alai tung ala ni na manghophop barita na uli do, ala ni Kristus umbahen na di taon nasida i sude. Jala saurdot tu pandohan ni si Paulus, laos di dok si Petrus do, molo manaon na porsuk ala ni Kristus, martua ma ibana, ala songgop Tondi hasangapon na sian Debata ( 1 Ptr.4:14,16). Alai laos songon i muse, na sumurung apulapul tu nasida  dijalo sian Kristus, jala i ma na manghorhon panghirimon na mangolu di nasida, na so manghorhon tu hamagoan haporsuhon i (siala Kristus), alai taruli apulapul na sumurung nasida, jala pahothon haporseaon na togu tu Kristus. Ndang pasombuon ni Kristus laos monggop haporsuhon i tongtong di ngolunasida, alai singkat do i gabe las ni roha, i ma sipeopon ni huria i tongtong. Lapatanna ndada holan siarsakhonon sambing angka haporsuhon i, godang do disi nang na gabe sihalashonon. I do umbahen na didok Ap.Paulus asa halashonon nang haporsuhon (Rom.5:3-5; ptds. 1 Ptr.3:14). Angkup ni i, na martingki do ianggo haporsuhon na tarida, alai ianggo na saleleng ni lelengna, i ma na so tarida i dope, i ma hangoluan na mannongtong i ( 2 Kor.4: 17-18). Tusi do hita ditogu laho mangantusi angka haporsuhon na songgop tu hita.
    e.      Illustrasi: Tarbarita do sahalak pandita di Jerman uju di na mangadopi parungkilon bolon halak Kristen siala ni hasogiron ni Adolf Hitler tu na margoar Kristen. Pola do ditangkupi halak Kristen hatiha i, dipasiaksiak jala godang sian nasida sahat tu na mate. Rap dohot nasida na tartangkup i, tarbairta do sahalak pandita na margoar Martin Nimoeller. Siala dirajumi sarombang dohot halak Kristen na maralo tu Hitler hatiha i, ditangkup do ibana jala dipamasuk tu penjara bawah tanah. Leleng ni tolu satonga taon ibana di hurungan i. Saleleng di hurungan i ibana tontu do holan anggukangguk do dipabegebege jala angka bangke pe marserahan humaliang nasida. Hinorhon ni haporsuhon na mansai sange i, somalna hatiha i holan dua do sundungna molo nunga masuk tu penjara i. Parjolo, gabe bangke manang mate siala ndang manahan di haporsuhon i. Paduahon, molo ndang mate, gabe gila. Alai na gabe halongangan hatiha i, i ma; haruar do Martin Nimoeller sian hurungan i dibagasan hahipason, hipas do pamatang, roha nang tondina. Dipangalaho sisongon i, disungkun na manungkun ma ibana: “Boasa boi ho manahan di hurungan i leleng ni tolu satonga taon jala haruar sian i dibagasan hahipason na singkop?” Dialusi ibana ma: “Ahhu pe sasintongna ndang huboto boi au manahan. Na boi hatindanghononku, i ma saleleng tolu satonga taon ahu di hurungan i, ulaonku holan marende mamuji Debata dohot martangiang  do. Jala ingkon hatindanghononku do, di ngolu sisongon i, dapot hita gogo na mardapotdapot, lobi sian na tahirim. Songon na nidok ni Jesus di Mateus 5: 10-12 “Martua ma na pinaburuburu ni halak ala ni hatigoran, ai di nasida do harajaon banua ginjang i! Martua ma hamu, molo diinsahi halak hamu manang dipaburuburu manang dipatubutubu ragam ni hata na roa, na so tutu, dompak hamu ala ni Ahu! Las ma rohamuna jala marolopolop, ai godang do umpamuna di banua ginjang i, ai songon i do dipaburuburu angka panurirang na jumolo sian hamu”.
     f.        Didok di umpasa Melayu “lama berjalan, banyak dilihat, lama hidup banyak dialami”  (ganjang didalan, ganjang rantona, godang niidana, ganjang umurna, godang pengalamanna). Marlapatan, saleleng mangolu halak di portibi on, na marsingkat soluk do ro angka ragam ni pengalaman. Ndang sai tardok holan na tonggi ma daionna di ngoluna on, manang holan na paet, alai songon pergantian siang dan malam, na boi masa do songon i di ngolu ni hajolmaon on. Lapatanna ndang pola kejutan be i molo masa angka ragam na porsuk na manondong ngolunta on. Persoalanna, beha do hita mangadopi angka na masa i songon halak na porsea di Tuhan Jesus ?
     g.       Torop do halak mangae na porsuk, jala marragam do pangalahona umbahen na diae sada halak haporsuhon, isarana: boi do mangae na porsuk sada halak ala  ni haotoonna, kelalaianna, boi do mangae na porsuk sada halak ala ni intimidasi, penjajahan, boi do mangae na porsuk sada halak ala  ni kejahatanna, kena hukuman, boi do mangae na porsuk sada halak nang pe so ala ni dosana, alai adong sangkap ni Debata di bagasanna.
h.      Tarjou do hita na porsea jala siihuthon Kristus: 1). Asa gabe halak na tongtong sipuji Debata disaluhut pardalanan ni ngolunta. Ala ni tama do hita mamuji, pasangap jala mangolophon saluhut pambahenan ni Debata, di tingki arsak nang las ni roha pe hita. Halak na tongtong mamuji Debata, i ma na marnida denggan basa na nilehon ni Debata tu ibana. Tudos songon goar ni Minggunta Minggu Okuli (Sai tongtong do Mangaranap Matangku Dompak Jahowa). 2). Angka na porsea, siihuthon Jesus Kristus naung tardidi i; na mangolu do ibana mamolus songon nabinolus ni Jesus kristus ( 1Joh.2: 6), jala na gabe sangkambona do ibana di hamamate dohot dihaheheonN (Rom 6: 3-5). Ala ni i, naeng ma hita mamparangehon songon na pinarangehon ni Kristus i, ima: manaon di sitaonon, jala marhite i gabe monang maralohon sitaonon i. 3). Naeng ma gabe tiruan ngolu ni na porsea i dihabengeton ni rohana manaon sitaonon. Ai habengeton i, boi mangapuli halak na marsitaonon na asing.Ingkon rajumon do sitaonon i gabe tingki na une laho papitahon haporseaon, marhite na manghaholongi Jahowa, jala mangaradoti patikNa (topik minggu). 4) Asa manongtong hita dibagasan panghirimon. Ianggo na gabe ojahan ni panghirimonta, i ma Jesus Kristus. Ibana do na manaon na porsuk dibagasan benget ni roha sahat tu hamatean laho holan manghophop hita jolma pardosa nang dosa ni portibi on.(ptds.Rom 12:12). (BE. No. 149: 3 “Manang aha pe na masa, las ni roha arsak pe, tioponku Ho na basa Na marholong roha pe. ...”; BE. No. BE.806: 1 “Aha pe masa dingolumon Tuhan manjaga ho!”; BE.No.242: 1 “Rahis Jala Maol Tutu Dalan Tu Banuaginjang”) Amen.

Jamita Evangelium Minggu ROGATE (Martangiang) – 5 Mei 2024

Sai Na Manjalo DO Nasa Na Mangido      (Setiap Orang Yang Meminta Akan Menerima) Matius 7: 1 - 11   a)       Huria ni Tuhanta ia Matiu...