Senin, 16 Juni 2014

Bahan Jamita Epistel Minggu I Dung Trinitatis, 22 Juni 2014

Manghatindanghon Jesus Di Jolo Ni Jolma
Jeremia 20 : 7 – 13

    1.      Jeremia ima panurirang laho patubegehon uhum ni Debata tu bangso Juda. Nang pe dirajumi dirina poso dope jala ndang malo manghatai (Jer.1:6), alai hot do panjouon ni Debata na tu ibana. Ai Debata sandiri do na manodo ibana gabe naposona. “Tagan so hujadihon dope ho di bortian, nunga hutanda hian ho; jala tagan so ruar dope ho sian ampuan ni natorasmu nunga huparbadia i hian ho. Hupabangkit ho gabe panurirang tu angka bangso”(Jer.1:1-5).
Namangula do panurirang Jeremia di Juda, diujung ni abad VII sahat tu parmulaan ni abad VI seb.Masehi. Keadaan Sosial Politik dihatiha i  ndang stabil, hinorhon ni panggosagosa ni angka harajaon na balga di humaliang nasida, na marsorinsorin manaban bangso i. Ndada holan politik, mampanghorhon do nang situasi i di ngolu parugamaon nasida, ai tarmasuk do debata Baal diboan angka bangso na manaban nasida gabe sisombaon di Juda. Ala ni i, ndang be lomo ni roha ni Debata diula nasida, masa ma angka pangalaho na hinagigihon ni Debata isarana: ketidak-adilan, korupsi, amoral, penindasan,dna. Nian adong do sian Raja Juda manang Raja Josia na boi gabe dongan panurirang i laho memberantas angka situasi na hurang denggan i (Reformasi Josia), alai na deba baliksa manolopi pangalaho na jat i songon Raja Joyakim, laos diihuthon do hasomalan hasomalan manomba debata Baal i.
2.      Dijolo ni turpuk on dipatorang do pambahenan ni malim Pashur na palalu tangan tu panurirang Jeremia, ala ni panurirangon na pinasahatna di alaman ni bagas joro, na patubegehon jea na naeng ro tu bangso i (Jer.19:14-15). Dipungkul si Pashur ma si Jeremia jala dihurungkon. Panghorhon ni pangalahona i, madabu ma uhum ni Debata. Ndada holan si Pashur diuhum alai dohot do bangso Juda. Malim Pashur na oloan tu panggomgomi dohot situan natorop sian tu Debata; ulaonna holan mambuat roha ni jolma, ndang barani mandok na tingkos. Panurirangonna  dohot jamitana holan na mambahen asa tabo do tu sipareon ni torop halak. Ndang barani maminsang, ndang barani mandok natingkos (ptds. Ul.Ap.5:29 “ingkon oloan do iba tu Debata sian tu jolma”). Hape marasing dohot Panurirang Jeremia na tutu situtu pasahathon tona dohot Hata ni Debata. Panurirang Jeremia manghatindanghon Debata tu torop jolma mansai borat do mamarungkilhon na niadopanna. Disada sisi songon sahalak panurirang ibana, diigil do sian ibana laho pasauthon lomo ni roha ni Debata di parngoluon ni bangso i, alai disisi na asing nunga tung mansai dao pangalaho ni bangso i manimbil sian dalan ni Debata. Alai ndang tarjalo nasida sipasingot nipanurirang i, angka rehe rehe dohot hinsak hinsak do dipasahat bangso i mangalusi ibana ganup ari. Jadi ndang tagamon so tubu angka pandeleon di si Jeremia. Ala ni i do pola disangkapi ibana asa unang be marjamita, jala ndang be sitaringotan taringot tu Debata.
3.      Ala bajar dope panurirang i, dimulanai mansai bergumul do si Jeremia di panjouon ni Debata tu panurirangonna, sanga do ibana mandele. Alai ala sai dihatai (dirayu; ptds. Songon sahalak dolidoli na mangelek/merayu sahalak na marbaju) Debata ibana, gabe dioloi ibana do na gabe panurirang i. Alai gumogo do sangkap ni Debata di ngolu ni panurirang i. Dihinamaol ni parungkilon na niadopanna, ndang diloas Debata asa sumurut ibana sian ulaonna i. Songon api na marsigorgor do mangula Tuhan i, di bagasan roha ni panurirang i, asa ndang tarbahen ibana so manguduti ulaonna. Ndang tarjua panurirang i huaso ni Debata na marsuru ibana, molo Debata marsuru ingkon oloan do.
4.      Mansai godang do angka tantangan na niadopan ni panurirang Jeremia di ulaonna. Asing ni na sian angka na torop, pola do dohot angka alealena mangonggop ibana. Asing ni reherehe dohot hinsak hinsak, pola do martuptup nasida laho manangkup ibana, marhitehite na patupa angka tuduhan na so sintong, anggiat tarpatunduk natorop i nian ibana laho martubol (melakukan pembalasan). Alai di situasi na maol i, ndang dipasombu Debata panurirang i sandiri laho mangadopisa. Dihilala panurirang i do pangiringon ni Jahowa di ibana, ‘songon ulubalang na begu (pahlawan yang tak terkalahkan). Debata sandiri marporang mangalo angka musuna i (ptds.21:5), ndang tagamon so monang ibana, gabe tarsulandit (talu) ma angka na mangalelei ibana i, jala murak (malu) situtu do nasida, pola saleleng ni lelengna. Ndang diloas Debata talu angka naposoNa i maralohon angka hagogoon ni portibi on, sai diurupi Debata do angka naposoNa.
5.      Borat do tutu angka tantangan na niadpoan ni panurirang Jeremia, alai boi do ibana marhamonangan sian saluhutna i. Dirajumi panurirang i do angka hamaolon i, songon ujian sian Debata, ujian tu halak partigor (ptds.9:7), jala dihilala ibana do pangurupion ni Debata tuibana lahomangadopi saluhutna i. Ala ni i mago ma arsakna, mulak ma las ni rohana, malua tondina sianpangunjunan i. Dibagasan las ni rohana i ma ditogihon ibana bangso i asa rap dohot ibana mangendehon ende pujipujian di Jahowa, asa pinuji ma Debata siala denggan i pambahenanNa i.
6.      Dipardalanan ni bangsonta di ombas na parpudi on, diperhadaphkan do huria i tu angka hamaolon hamaolon, hinorhon ni angka krisis na so marhasoan. Isara ni ketidak adilan sosial, masalah HAM, hapogoson, penyakit sosial, Narkoba, kekerasan, korupsi, dna. Songon pamatang ni Kristus huria i di tonga ni portibi on tarjou do lahopasauthon lomo ni roha ni Tuhan i: manghatindanghon hasintongan ni Debata, pajongjonghon Harajaon ni Debata jala mamaritahon taon parasinirohaon tu sandok bangso (ptds. Luk.4:19-20). Alai ndang songon mura ni pabalikhon tangan laho paturehon angka hamaolon ni bangsonta. Apalagi di situasi nuaeng, sipata hira na so marlapatan angka usaha na binahen ni huria i. la ni i sipata ndang tagamon so tubu pandelean hinorhon ni angka hamaolon i, na so haru sidung. Marhite turpuk on, patut sipahusorhusoronta; asa ndang jadi mandele huria laho pajongjonghon dohot manghatindangkon hatigoranNa. Molo tung pe songon na maol dalan i naeng ingotonta asa gabe pendorong di hita; na so dipasombu Debata huria i sahalaksa laho manuhuk angka ulaon na borat i (ptds. 1 Kor.10:13).
7.      Topik ni minggunta Minggu I Dung Trinitatis ima: “Manghatindanghon Jesus Dijolo ni jolma”. Di na lam maju ni ngolu ni masyarakat di portibi on, godang do angka na manait roha ni jolma marsasahalak. Hinorhon ni i, sipata lupa jolma i di panggora ni rohana, bahkan godang do nuaeng angka naung mate di panggora ni rohana. Turpuk on paingothon hita asa tinggil hita manangihon panggora ni rohanta i, tangi di soara ni Debata na sai tongtong mangolu di rohanta (ptds. Pang.3:20). Nunga tajalo Tondi Parbadia sian Debata, ndang tondi hatoban na mambahen hita mabiar ( 2 Timoteus  1:7 Ai dilehon Debata do tu hita tondi hagogoon, tondi haholongon, tondi pangarajaion diri, ndada tondi hatahuton). Ala ni i tama do angka siihuthon Kristus barani mandok angka hata hasintongan dohot manghatindangkon i di tongatonga ni bangsonta. Unang dohot huria ni Tuhanta tarboanboan tu angka pangalaho ni portibi on, alai ingkon tangkas ma dipatubegehon panindangion na sintong taringot tu Hata ni Debata, jala rade paingothon angka naung dao mardalan manadingkon hasintongan ni Debata. Saluhutna i tarpatupa hita siala na olo  do tondinta  niajaran ni Todi Parbadia i, asa marhasangapon ma Debata diginjang ni saluhutna. Asa molo dung tangi hita di soara ni Tondi i, oloanta ma Ibana, jala urupanNa ma hita mangulahon i asa tarbahen hita mamuji pasangap Debata.
     8.      Ngolu na mamuji Debata i ma ngolu na marpanindangion di sandok gulmit ni ngoluna. Tahatindanghon ma Jesus naung manaluhon sorop ni sibolis dohot hamatean na manesa dosa ni portibi on jala manghamonanghon hita asa partohap hita di hangoluan saleleng ni lelengna i, asa songon na nidok ni Jesus di Mateus 10:32-33Ai ganup na mangkatindangkon Ahu di jolo ni jolma, i do hatindangkononku di jolo ni Damang na di banua ginjang i; alai ganup na mansoadahon Ahu di jolo ni jolma, laos soadahononku do i di jolo ni Damang na di banua ginjang i”. Sadalan do hata on dohot na tarsurat di Hezekiel 33 : 8-9Molo ahu mandok tu halak parjahat: Ingkon mate do ho ale parjahat, hape ndang marboaboa ho palumba halak parjahat i tumundalhon dalanna i nian, mate do nian parjahat i di bagasan hajahatonna, alai anggo mudarna sian tanganmu do tungguonku. Alai anggo dipalumba ho do halak parjahat i tumundalhon dalanna i nian, asa mulak sian i nian, hape ndang olo ibana mulak tumadingkon dalanna i, mate di bagasan hajahatonna ma ibana, alai anggo ho malua do hosam dibahen ho.” (ptds. Panaonon ni Jesus dohot si Stefanus). Panindangionta di Debata Ama, Anak dohot Tondi Parbadia naeng dibagasan habisuhon songon ulok jala lidang songon dara pati, ndang holan bisuk alai dohot do halidangon ni roha. Jala panindangionta ndada pola ingkon na ekstrim manang ingkon marjamitai, alai tarida ma panindangion ni halak na porsea dibagasan pangalaho na boi gabe tiruan (senyum, sapa, salam, kepedulian, pertolongan) manang hal-hal na sederhana na mampanghorhon tu lingkungan hidup asa lam denggan, (haposan di na otik laos gabe haposan di na godang) dohot parsaoran tu dongan jolma. Ngolu na marpanindangion ima nglou na marparbue. Amen

Jamita Epistel Minggu ROGATE – 5 Mei 2024

Sai Na Manjalo DO Nasa Na Mangido     (Setiap Orang Yang Meminta Akan Menerima) Psalmen 28: 1  – 2   a)       Huria na hinaholongan ...