Kamis, 19 Desember 2013

Bahan Jamita Parpunguan Bodari 24 Desember 2013

Gabe Daging Ma Hata i
Johannes 1: 1 – 14
      A.      Patujolo
Ia barita nauli napinasahat evangelium Johannes marhasurungan do sian angka Barita Nauli na tolu evangelium (Mateus, Markus, Lukas); ima manghatindanghon Jesus Kristus tu halak Gorik. Nunga torop halak Gorik naung gabe Kristen di huta Efesus di taon 100 Set.Kristus. Di taon 60-an Set.Kristus nunga torop halak Kristen Jahudi asa sian halak Kristen Gorik. Ala hakristenon tubu di halak Jahudi, gabe godangan do konsep hajahudion dibahen laho patoranghon Jesus. Hape tung asing do angka pamingkirion tu halak Gorik, misalna ; ndang boi diantusi halak Gorik “Pengharapan Mesias”. Jadi songon dia do haKristenon i patorangonna jala hatindanghononna tu halak Gorik ? Dibagasan Barita Nauli na binaritahon si Johannes on ma marhite sada  “Hata”, ala boi dapot pangantusion ni “Hata” di halak Gorik nang pe halak Jahudi. Pangantusion ni halak Jahudi tu “Hata” tung mansai bagas do, ndang holan soara sambing hata i. Ai mangihuthon nasida, “Hata” i boi do mangulahon angka dia pe. Jala pangantusion on do na dapot hita na di barita panompaon marhite “Hata I” (1 Musa 1: 3, 6, 11). Hata ni Debata na manompa (Pslm.33:6; Jes.55:11). Nuaeng songon dia ma pangantusion ni Hata i di halak Gorik na gabe “titik tangkap” nasida manjalo haroro ni Jesus tu portibi on. Mangihuthon pangantusion ni halak Gorik, sude do ingkon marubauba. Ala ni i molo adong mardalan di sunge, ndang mungkin ibana mangalangka dua hali tu sada sunge na sarupa, ala mardalan do aek na binolusna i. Molo sude do maruba jala mardalan songon aek binanga i, aha do mambahen sude gabe renta jala une? Aha do na mangatur sudena i ? Alusna ima “Hata” i na di hata Gorik didok “LOGOS” . Jadi tu halak Jahudi dohot halak Gorik, Pangantusion ia Debata na manompa, mangaramoti dohot na manjaga portibi on nunga ro tu portibi on dibagasan Jesus Kristus siala Holong ni Debata (Joh.3:16).
     B.      Hatorangan
1.    Ayat 1-2; Dipatorang si Johannes do tu hita marhite ayat on mamboan hita mulak marningot panompaon di mulana i (ptds. 1 Musa 1 : 1a). Andorang so ditompa Debata dope portibi on, Logos (Hata) i nunga adong . Logos (hata) i ndang ditompa, alai sian salelengnilelngna nunga adong hian Hata i. Jala si Paulus pe, laos songon i do dipodahon ( 2 Kor.8:9; Pil.1: 2-5). Si Johannes manghatindanghon, ia “Hata” i nunga ro tu portibi on dibagasan hadirion ni Jesus, na so marmula jala ndang marharoroan sian portibi on, alai sahalak na “praexistent” do (nunga adong hian andorang so adong dope portibi on). Maksud dohot tujuan ni si Johannes mamangke hata, i ma, ia Logos (Hata) i, ima sada hal na mansai porlu di ngolu ni jolma. Dohot sada hata boi do hita patupahon las ni roha dohot apulapul sian arsak ni roha dohot parungkilon di ngolunta huhut mambahen parsaoran na denggan dohot angka dongan na di humaliang hhita. Molo tadok sada hata na sintong jala marsitutu, boi do digombarhon i isi ni roha jala rimpun ni ngolunta parbagasan. Isarana: Sada ina na naeng mangapuli ianakhonna, dipasahat do i marhite hata na lambok jala na tabo begeon. Dohot sada hata “olo” sian sahalak boru oroan dipatolhas i do sude isi ni rohana. Songon i ma dibagasan Logos (Hata) i, Debata papatarhon Dirina, bahkan mangalehon Dirina, Asa tangkas ditanda jolma, jala boi dihaporseai. Ala ni, ndang tarsirang Debata dohot Hata i, dibagasan Holong na so marnamontok. Hatiuron sian Hatiuron, marsaor sian saleleng ni lelengna sahat ro di salelengnilelengna. Jala Debata do Hata i, sisada Hasadaon dibagasan Debata Ama, Anak dohot Tondi Parbadia. Asa manang ise na pajumpang huhut marsaor dohot Hata i, ima halak na pajumpang dohot Debata. Dipatangkas si Johannes do i di ay.2: “I ma na saor tu Debata di mulana i”. Ala ni i, Hata i manongtong do, ndang marharoroan sian tano on, alai sian mulana i nunga marsaor dohot Debata. Ndang adong na asing, ia so holan Jesus na boi papatarhon rupa, lomo ni roha ni Debata.
2.    Ayat 3-5; Nasa na adong, natinompa ni Debata do i marhite Logos (Hata) i. Dialo si Johannes do pandapot na mandok, ia materi (benda) na manongtong, termasuk sibolis naung sai adong hian dilambung ni Debata. Alai si Johannes mandok, nasa na adong na marharoroan sian Hata i do i. Jesus Sipalua dos do i dohot Debata Sipanompa. Di ayat 4 didok, ia Logos (Hata) i, ndang holan sipanompa sude angka na tinompa, alai dohot do mangaramoti (memelihara). Sian diri ni na tinompa i, ndang adong hangoluan, alai tergantung sian Hata i do. Hata i do haroroan ni ngolu dohot pasupasu. Ngolu dibagasan Hata i, i ma “Hatiuron ni jolma”. AI andorang so madabu jolma tu dosa, jolma mangolu, marsaor dohot Hata i, I ma na mangolu dibagasan hatiuron, marsaor dohot Debata dohot nasa na tinompa. Songon i do nang madabu jolma tu dosa, hatiuron na sian Tuhan i sai tongtong do marsinondang, nang pe jolma i ndang manjangkon na tiur i, alai sai tongtong do paloashon dirina di linggoman ni haholomon. Jala halak nampuna ni Debata hian pe ndang olo manjangkon na tiur i (pt.ay.11). Ndang ditanda nasida Debata dohot dirina sandiri, ala ngolu partondionna nunga marsahhit jala mate. Nang pe na holom i ndang manjangkon na tiur i, alai sai tongtong marsinondang na tiur i.
3.    Ayat 6 – 7 : Diulahon Johannes Pandidi do ulaonna hombar tu na tinonahon ni Debata songon ulaon na pinasahat ni Debata tu angka panurirang di Padan na Robi. Ido umbahen jotjot do didok ia si Johannes Pandidi ima panurirang na parpudi di masa Padan na Robi jala patujolo di mula ni Padan na Imbaru. Ibana ma na manghatindanghon taringot tu hatiuron i na marsinondang. Hata tiur : Terang (hata Gorik: foos) dos dohot na didok di ay.4. Dibagasanna adong hangoluan jala hangoluan i ima hatiuron ni manisia. Namarlapatan Ia Jesus ima Hata ni Debata na gabe hatiuron tu hajolmaon. Jadi pusat ni Barita Nauli nabinoan ni si Johannes ndang dirina alai Hatiuron i do. Jala angka halak Kristen di partingkian on pe ingkon songon i do, ndada nanaeng mamboan goarna pribadi manang dirina sandiri ibana dinalaho melayani manang marhaladoi, alai naeng ma dibaritahon dibagasan pangulaon nang panghobasionna taringot tu Hatiuron i. Jadi tujuan di panindangionna ima asa lam tamba angka na porsea. Unang ma holan hata didok deba huria kesaksian hape pangalahona ndang boi goaron kesaksian na mangolu. Ala ni i ngolu na marpanindangion ima ngolu na sai tongtong patuduhon parbue ni haporseaonna. Jala ndang ulaon na neang i, ingkon mardonganton huaso ni Tondi Parbadia do hita mangulahonsa.
4.    Ayat 8 – 9 : Diulanghon ma muse patoranghon taringot ise do na marpanindangion i. ai jotjot do godang jolma terlena di angka halak na marpaninadangion manang bersaksi. Sai jumotjot do madabu tu na tamba ni hormatna tu halak na bersaksi i sian na dihatindanghon i. Apalagi molo ngolu ni halak na bersaksi i mansai sederhana songon si Johannes Pandidi. Alai ingkon ingotonta do tung beha pe togu ni haporseaon ni na marpanindangion i, ndada boi ibana manggantihon hajongjongan ni na hinatindanghonna ima Hatiuron i. Ingkon rade do ibana na holan songon saksi, ima hita halak Kristen nang angka parbarita nauli i. Nadada boi halak Kristen dohot parbarita nauli laho manggantihon hajongjongan ni Kristus i, jala huria ndang ringkot pajongjonghon jolma di hajongjongan ni Kristus, tung badia pe halakna i. Ia tugas ni huria nang halak Kristen holan patujolo (gabe saksi) di haroro ni Kristus i, asa lam torop jolma manghaporseai dohot mangihuthon Jesus. Nunga ro hatiuron i tu angka jolma nahinalomohonNa. Jala hatiuron i mangula di angka jolma nasinonggopanna hombar tu lomo ni rohaNa
5.    Ayat 10 – 11 : Nunga adong hian Hatiuron i ima Debata andorang so adong dope tano dohot laut dohot nasa na adong, jala Debata do manjadihon saluhut. Alani i do umbahen dihatindanghon Johannes Pandidi hadirion ni Debata naung adong hian (ada didalam dunia). Debata na so dibatasi ruang manang inganan dohot tingki do Debata, ditongatonga ni angka jadiajadianNa Debata marhuaso dohot mangarajai manang mangatur saluhtna na di portibi on. Debata do Hata i jala Hata i maringan ditongatonganta i ma Tuhan Jesus Kristus naung gabe jolma. Hape ndang ditanda portibi on. Namarlapatan portibi on ima : angka jolma manangmasyarakat na maol jala na olo mangokui hadirion ni Debata dibagasan diri ni Jesus Kristus na gabe hangoluanna. Jolma na so manjanghon Jesus Kristus na gabe Sipalua di ibana manulak hadirion ni Debata dibagasan Kristus. Jala ndang dihaporsea i ia Jesus do dalan hangoluan salelengnilelengna. Ditulak nasida Jesus na gabe haluaon tu sandok portibi on. (ptds. Jak.4:4; 1 Joh.2:15-17; 1 Joh.4:5). Ndang mansohot asi ni roha ni Debata, nang pe songon i jorbutna roha ni jolma alani dosa. Disangkapi Debata do dalan haluaon di jolma natinompaNa, dibagabaghon do haroro ni Sipalua jala dipatulus do i di Padan na Imbaru. Jesus Kristus i do disuru, i ma AnakNa na Sasada i (Joh.3:16; Joh.5:24). Asa mulak muse jolma i tu ampuan ni Debata, mulak tu gombaran ni Debata (ptds. 1 Musa 1: 26-27), asa mangolu hombar tu lomo ni roha ni Debata (ptds. Joh.6:64)
6.    Ayat 12-14. Sai adong do manang piga sikap ni jolma molo adong sada na imbaru na so hea masa, diida dohot naso dapot ni rohana. Adong na manjalo manangmanjangkon, dungi adong do na manulak. Dung i adong muse na raguragu jala ingkon niida jumolo. Dung i adong do na so olo perduli. Alai panindangion ni si Johannes holan manjanghon, jala dipatorang. Angka na manjanghon i do na manghaporseai Jesus Kristus di ngoluna (ptds. Mat.10:22; 24:12-13; Kol.1:21-23; Heb.3:6,12-15). Dilehon huaso na marharoroan sian Debata, jala gabe adong do siteanonta ima hak na gabe anak ni Debata do na manean Harajaon ni Debata. Nunga gabe anak ni Debata hita marhitehite Jesus Kristus patubuhon paduahalihon secara partondion. Debata do na mangain asa mulak hita gabe anakNa ala nuang dihophop hita jala tahaporseai Jesus Kristus (ptds. Joh.3:3-6). Ndada ala ni hagogoon ni jolma manang habisuhon nang hapistaranna asa gabe panean di Harajaon ni Debata alai sian asi ni roha ni Debata do umbahen na tau hita gabe anak ni Debata (ptds. Ep.2:8-9). Jala ndang na adong mamaksa Debata manang terpaksa Debata mangain hita gabe anakNa. Asa molo anak ni Debata hita, songon dia ma pangalaho ni angka anak ni Debata tu Amana dohot tu angka dongan na marhahamaranggi, paboa na tutu Anak ni Debata sian asini rohana. Ndang adong na buni diadopan ni Debata jala nunga dipapatar sangkap hatuaonNa i, gabe daging marhadirion jolma, jolma situtu na boi pinangkulingan, marsaor, rap, idaon jala ndang adong na so boi botoonta. Jolma situtu jala Debata situtu, na so mardosa hajolmaon (Pil.2:5-9). Debata maringan dibagasan hajolmaon jala marsaor, rap dohot jolma pardosa nang pe nabadia do Debata. Alai dibagasan hajolmaon di  Jesus Kristus dihilala Ibana ma sitaononta ala ni dosanta i ampe tu ibana ma sude na ingkon taae hian, alai asa mangolu hita ala ni holongNa i. (ptds. Joh.6:37-40).

          C.      Sipahusorhusoron
v  Pandohan “Gabe daging ma Hata i”, i do Jesus na tubu di bara ni pinahan na di Betlehem jala na gabe silua na arga sian Jesus na tubu i tu hita na mamestahon hatutubu ni Jesus dibagasan ngolunta siganup ari. Laos i do proklamasi Barita na Uli na sahat di ngolunta, asa marhite Pesta Hatutubu ni Jesus Kristus , naeng ma tubu Jesus dibagasan hita jala hita dibagasan Jesus. Marhite i ma jumpang hita ngolu na imbaru, tading ma ngolu na robi jala martondi na imbaru, boi tarida i di hata, parange nang di pambahenan pe dohot di parsaoranta siganup ari (ptds. 2 Kor.5:17). Marhasintongan  jala gok asi ni roha ma ngolunta, ai nunga tangkas taida hasangapon ni Debata dibagasan Jesus marhite HatutubuNa.
v  Di Ari Natal ima sada dalanta manang kesempatan nauli patuduhon holong tu angka donganta dibagasan holong. Ido umbahen diain hita gabe Anakna, asa gabe anak sioloi Amana (Debata). Sahalak anak na marlapatan songon Jesus Kristus i gabe sipangoli na gok holong ni roha i. Tapatuduhon ma sifat Diakonia sosial transformatif. Tapatuduhon fungsinta be manang ditonga ni bagasta, parkarejoanta, huria, nang masyarakat pe hombar tu silehonlehon ni Debata tu hita ganup. Natal mamboan haluaon, jala mamboan las ni roha. Amen.

Jamita Evangelium Minggu ROGATE (Martangiang) – 5 Mei 2024

Sai Na Manjalo DO Nasa Na Mangido      (Setiap Orang Yang Meminta Akan Menerima) Matius 7: 1 - 11   a)       Huria ni Tuhanta ia Matiu...