Kamis, 26 Desember 2013

Bahan Jamita Natal I, 25 Desember 2013

Immanuel
Mateus 1 : 18 – 25
     1.       Ia barita napinatolhas ni si Mateus taringot tu hatutubu ni Jesus i, ndada barita taringot tu songon na somal partubu ni  jolma di hasiangan on, nang pe ditaringoti di turpuk on si Maria inana jala si Josep amana. Ai tangkas do i muse dipahebaheba uju marroroan (bertunangan) dope si Josep dohot si Maria, dipatangkas muse andorang so masipadonohan dope nasida. Asa na dipaboa ima keistimewaan hatutubu ni Jesus i laho paluahon jolma pardosa.
    2.       Molo oroan di halak Israel nunga dirajumi i songon naung mardongan saripe, alai ndang boi dope i masitopotan (bersetubuh). Mansai rongking do patik ni i. Boi do uhuman mate i molo mangalaosi patik di angka parmainanon (ptds. 5 Musa 22-23). Jadi na bonar do roha  ni si Josep, ndang naeng tuntutonna si Maria di na gabegabean (schwanger) ibana hape so hea di topot si Josep (Mat.1:25). Molo rupani naeng manuntut si Josep, tuduonna ma si Maria marlangka pilit dohot baoa na asing, jadi sidangguran ma ibana rap dohot baoa i sampe mate. Ala parroha na bonar ibana, naeng ma siranghononna si Maria sipsip. Alai ro ma surusuruan ni Debata paboahon marhite nipi tu si Josep, asa unang alang rohana mambuat si Maria gabe tungganeboruna, ala ndnag binahen ni jolma na binoanna i, na gabegabean sian Tondi Parbadia do. Tumubuhon Anak do si Maria muse, bahenonnasida ma goarna Jesus, ala paluaonna do bangsona sian angka dosana be. On ma muse mambahen sada roha ni si Josep mangalap si Maria gabe jolmana.
     3.       Na tubu sian parompuan na so habubuhan do Jesus. Nang pe gabe on ma na dominan di konfessi ni halak Kristen sepanjang abad. Sasintongna, ianggo di Padan na Imbaru, holan di turpuk on do (Mat.1:18ff) dohot di Lukas 1 : 26f, 35; 2:5 i didok. Ianggo Evangelium ni si Markus dohot si Johannes taringot tu natuatuana dohot anggina nang ibotona di pardagingon on do dipatujolo. Jala idaon ianggo apala batu partuktuhan si dituan natorop, tarlobi angka uluan ni ugamo Jahudi, ima ala Jesus jolma na biasa sambing digoari Anak ni Debata (Mark.6:2f; Joh.6:42).
    4.       Apostel Paulus pe diondolhon do Anak ni Debata i, sahalak jolma do dos songon angka na asing na tinubuhon ni boruboru (Gal.4:4). Motif ni si Mateus ima paumbukhon tu bagabaga di Padan na Robi (Jes.7:14 (ptds. Luk.1:31). Sude perikop Mateus 1 : 18-25 dirajumi si Mateus songon hagogok ni bagabaga ni hinatahon ni si Jesaya i (ptds. Mat.21:1ff). Jadi anak i, na tinubuhon ni boruboru naa so habubuhan i, na sian Tondi ni Debata do i, jadi Anak ni Debata do i, i ma Mesias naung binagabagahon i. Di na binuat ni si Josep si Maria saut gabe tungganeboruna, gabe masuk tu pomparan ni si Daud ma Jesus. On dibuat si Mateus dian panindangion haporseaon ni Huria na parjolo i taringot tu Jesus Anak ni si Daud jala Anak ni Debata marhitehite bagabaga di Jesaya 7: 14. Molo huria na parjolo i dirajumi do sude Padan na Robi i songon buku bagabaga taringot tu Kristus, songon i buku bagabaga taringot Huria ni halak Kristen. Dipangke halak Kristen do Padan na Robi i manudu tu pingkiran on (Ptds. Rom.3:21; 1 Kor.15:3f; 1 Ptr.1:10-12)
     5.       Goar Jesus namarlapatan di hata Heber : Jahowa naeng mangurupi”. Ido alana molo si Mateus manghilala ia Psalmen 130: 8 sada bagabaga taringot tu Jesus do (ptds. Ay.21). Laos dilehon ibana muse lapatan ni goar Immanuel, goar naung dibagabagahon di Padan na Robi, i ma : “Donganta ma Debata”. Maksud na umbagas ni si Mateus di barita hatutubu ni Jesus dison i ma naeng mangondolhon lapatan ni Goar Jesus dohot goar Immanuel i, na gabe songon Barita na Uli perwujudan ni hagogok ni bagabaga ni Debata naung marribu taon lelengna. Ditogutogu Debata do bangsoNa nang portibi on, paima saut sahat tu tingki na binuhul i, hasasaut ni Sipalua i ro tu tongatonga ni hajolmaon. Jadi: “Jahowa mangurupi” jala “donganta ma Jahowa manang Debata”. Sipangurupi, na paluahon sian parhatobanon ni dosa, sibolis dohot hamatean i, gabe donganta. Tarida sada perobahan tingki dohot pangalaho na luar biasa, binereng sian sejarah haporseaon ni Israel/ Jahudi, nang songon i sian sejarah ni angka ugamougamo di dunia Hellenis. Ndang hea digoari Debata “dongan” di pangantusion holong dohot solidaritas na bagasa situtu tu jolma pardosa. Sandok siboan uhum, sihabiaran, sitigor ni ninggor do, na so boi tawartawaron molo debata di luar ni haKristenon.
    6.       Hape di haroro ni Jesus, dipatandahon pingkiran na imbaru situtu: “Paluaon ni Debata pardosa i (ay.21) jala gabe dongan ni pardosa i Debata” (ptds.ay.23). Tutu ndang boi sirangon on sian angka bindu na mangihut ni sude evangelium i; ia angka jolma na gabe dongan ni Debata ima angka na manjanghon Jesus, Anak i; nasida ma na gabe warga ni harajaon ni Debata binoan ni Jesus tu portibi on. Di bagasan harajaon i ma terwujud ngolu na pinalua, songon i parsaoran na imbaru dohot Jesus Raja ni huria im, boi mandok “Abba” = Ale Amang” tu Debata, ala nunga diungkap Jesus di jolma na manjanghon Ibana sada inganan, tingki dohot status na imbaru, na so sian hagogoon dohot jinou ni tu ni jolma i, alai sian asi ni roha ni Debata sandiri. Ai holan asi dohot holong ni roha ni Debata do mangonjar haroro ni Jesus dibagasan daging, masuk tu daging dohot mudar ni jolma, mamorsan boban ala dosa, na aturan siporsanon ni angka pardosa. Asi ni roha i ma luhut na paluahon; jadi Jesus i do personifikasi ni holong dohot asi ni Debata. Asi dohot holong ni roha ni Debata na berinkarnasi di diri ni Jesus, i ma na gabe donganta.
     7.       Molo olo Debata paluahon hita hala mengikat paralealeon tu hita dibagasan asi dohot holong ni rohana, boasa jotjot hita mamutushon pardonganon tu dongan jolma, sai holan na porlu di dirinta sandiri ? naeng gabe paraleale, parholong ni roha jala roha paluahon rohanta di angka dongan di portibi on, ala naung jumolo Jesus Kristus patandahon balga ni holongNa di hita be. Amen.

Jamita Evangelium Minggu ROGATE (Martangiang) – 5 Mei 2024

Sai Na Manjalo DO Nasa Na Mangido      (Setiap Orang Yang Meminta Akan Menerima) Matius 7: 1 - 11   a)       Huria ni Tuhanta ia Matiu...