Minggu, 03 Maret 2013

BAHAN SERMON EVANGELIUM, 10 Maret 2013 MINGGU LETARE ( Marlas ni roha ma hamu, Jesaya 66 : 10a)

Topik : Las ni roha dihamumulak ni halak pardosa
Lukas 15 : 11 – 32
a.       Molo tajaha diturpuk on, na marumpama do Jesus laho mangadopi angka Parise dohot Sibotosurat, na marungutungut ala ro angka sijalobeo dohot halak sipardosa solhot laho manangihon hata ni Jesus (ay.1). Pola didok; “Dijangkhon on do angka pardosa, pola sapanganan Ibana dohot nasida” (Ay.2). Dungi dipaboa Jesus ma umpama taringot tu birubiru na lilu (ay.4-7), dohot taringot tu hupang na so tarida (ay.8-10). Marudut ma muse tu umpama taringot tu anak na mago (ay.11-32) ima turpuk on. Sude umpama i patuduhon songon dia sikap ni Tuhan Debata tu angka jolma sipardosa.
Diturpuk on dipatuduhon Jesus do ise do angka umat baru dohot anggotana di harajaon ni Debata. Ai di harajaon banuaginjang i na pasidohot do Debata sandiri mangatur parngoluon ni hajolmaon dohot manontuhon angka ise parsidohot tu harajaonNa. Di umpama ni Jesus taringot tu anak na mago na diturpuk on, tangkas do diondolhon hinaringkot ni respon ni jolma i molo “masuk tu harajaon ni Debata”. Di parmulaan ni Evangelium Markus pokok utama ni poda ni Jesus ima, “pauba hamu ma rohamuna, jala haporseai hamu ma barita nauli i!” (Mark.1:15). Dungi diumpama ni Jesus di jamita on, ima mangondolhon hinaringkot ni na paubahon roha laho masuk gabe anggota umat ni Debata. Ai diturpuk on, ndada holan mangondolhon kebaikan dohot kemurahan ni sada ama i, alai diondolhon do ringkotna anak sianggian i menyadari hotoonna jala rade manguba cara hidupna. Jamita paubahon roha jotjot do ndang palashon roha ni na umbegesa, ala ingkon okuon do hasalaan. Marlapatan disi, nunga kehilangan  muka hita jala mangokui haroaonta secara moral. Alai tangkas do dipatorang Jesus halak na so rade manjalo keadaan i, ima halak na so hea marparsaoran na mangolu dohot Debata. Taingot tangiang ni halak Parise dohot si jalobeo na di Bagas Joro (Luk.18:9-14)
b.      Molo tauji mamereng umpama ni Jesus on sian marragam sudut, ndaa holan naeng menyadarkan angka Parise dohot Sibootosurat, na merasa sok suci, lebih benar dan yang diterima dihadapan Allah, alai dapot do taida, na songon rimpunan isi ni perumpamaan ni Jesus di turpuk jamita on, ima:
1.       Debata Ama na  parholong roha situtu, ai na marholong ni roha do Ama i, tu anakNa na lintun maninggalhon Ibana. Dihaholongi Debata do nang anakNa  na tongtong dilambungNa, na tangkang jala na sombong, ai didok do dirina na tama haholongan ni Amana. Molo mulak angka sipardosa tu hatigoran dohot hasintongan, las situtu do roha ni Debata dohot roha ni Jesus Kristus manjangkhon nasida.
2.       Sada Ama dua anakna. Ro anak sianggian mangido harta warisan manang panjaean sian Amana. Dungi diboan ma i tu pangarantoan jala dipasuda, dipansuasaehon paolooloi hisapna (ay.30). Hape masa do haleaon potir di pangarantoanna i, gabe rapar ma ibana so mangan. Dilului karejo, alai disuru ma ibana marmahan babi, pola gabe sipamgamon ni babi i dipangan ibana. Di tongki i songon kancang panjang do i na margoar “roti Johannes”,  boi do i panganon ni jolma, alai ditingki hapogoson dohot hadangolon do. Jala adong do na mandok, molo nunga sanga dipangan halak Israel sipanganon “chamba” ima tanda naung sadar jala mulak tumanda dirina sandiri. Songon anak na mago i, sadar ma ibana (ay.17) jala mulak tu Amana.
3.       Dung ditanda dirina, ditopoti muse ma dosana. Hape Amana i pe naung manghirim hian do di haroro ni anakna i. Ai dung ro (ay.20), asi ma rohana marnida ibana, hatop ma ditomu, dihaol jala diumma. Ima patuduhon na rade do Amana i manjalo hasesaan ni dosa ni anakna i. Dipatupa muse do pesta na balga, jala dilehon ulos, songon tanda penghormatan, dilehon tintin songon tanda hajongjonganna, kedudukanna na tongtong timbo di jolo ni amana i. Dungi dilehon muse sipatu patuduhon naung jolma na merdeka ibana ndang jolma hatoban be. Sude i sahat tu ibana ala na sadar ibana jala rade paubahon roha huhut manopoti dosana.
4.       Ia anak sihahaan na hot tinggal di jolo ni amana, gabe muruk do, mandok : “Ahu do na tongtong di huta mangurupi ho diulaonmu, satia tu nasa podam, so adong arta na hupasuda, so hea dibahen ho songon i tu ahu, ninna mangapian manang mangihuru tu pambahenan ni amana i tu anggina i. Diapoi amana do ibana didok, “Anaha, tongtong do ho rap dohot ahu jala di ho do sasude na di ahu i” (ay.31). Gabe sadar ma muse ibana jala mandohoti pesta i.
c.       Molo tapaihutihut proses hamubaon ni anak na mago i, pinomat adong ma opat hal na terjadi :
                                 i.            Sadar do anak na mago i di dosana. Kesadaranna diboto “magona” disadari hahurangan na niulana. On do tahap na parjolo di sada halak molo naeng muba rohana. Somalna do natuatua mandok “Ee....., tung so ditanda ho do magom”. Halak na so tumanda magona ndang tagamon olo muba. Anak na mago i sadar, ditanda magona i ma “mahiandu”, marmahan babi, langkat ni indahan ni babi pe ndang tarbahensa mangallang” (ay.15-16)
                               ii.            Imajinasi, dibayangkon ibana keadaan andorang so mardosa ibana (mansuasaehon artana) dohot dibayangkon hasonangan molo mulak ibana muse tu natorasna. “Torop digaji damang” (Ay.17). Molo so hea do sasahalak merenungkan, membayangkan na dumenggan sian keadaan masa kini ni ngoluna, maol do ibana manguba manang paimbaruhon ngoluna.
                              iii.            Keputusan, dibuat anak na mago i do haputusan tu dirina sandiri “Hehe ma ahu” (ay.18). Dipingkiri ibana aha sidohononna, aha alusna. Ima menyerah tu amana jala patuduhon panolsolion ni rohana. Jadi ndang holan hata, alai dihatahon dung i diulahon muse na nihatahonna.
                             iv.            Proaktif, anak na mago i ndang lalap ibana manolsoli sambing di dosana. Ndang madabu ibana tu pandelean. Alai hehe ibana, mulak tu dalan na sintong. Mulak sian parjagalan tumadingkon nasa dosa. Adong do halak na reaktif, gabe mangalo natorasna do ibana. Adong na so parduli di sidangolonna, gabe “minum tuak” do panombosanna. Anggo anak na mago i proaktif do ibana.
d.      Sian turpuk jamita on, na songon sipahusorhusoron ni rohanta (renungan) taboto ma nuaeng :
ü  Ise na mananda dirina marhite na paubahon roha, mulak marhaburjuon di ngolu haKristenon, di ibana do holong ni roha ni Debata Ama i. Nian ingkon tongtong do hita di ganup tingki paubahon roha. AI saleleng di portibi on dope hita tongtong do sai tarela hita tu hisap ni roha, songon anak na mago i. Ai sai taingini do na uli, lomo do rohanta mandai na tabo, menikmati na sonang. Jadi naeng do tongtong sai paubahon roha hita, asa sai imbaru tongtong rohanta, dung i mangolu ma hita di roha partondion, ndang di roha portibi on. Na mangolu  di roha partondion ima na mangulahon na hinaholongan ni Tuhan i, na mangaradoti patikNa na mangulahon nidok ni HataNa, dung i mangolu ma di bagasan Tuhan i.
ü  Ditingki parpudi on, adong do anak na menganggap jala menuntut hak, na mandok tanggung-jawab ni natorasna do ibana, jadi nasa pangidoanna pe ingkion oloan ni natorasna. Pola adong na loja jala maheu di ngoluna ala paolooloi anakhonna i. Di umpama ni Jesus di turpuk on memang, dilehon do kebebasan tu anakna i, diloas laho mangaranto, dilehon arta parjambaranna. Alai na mago anakna i molo dao sian amana, molo dioloi hisap-hisap ni rohana, ndang ditangihon poda ni amana. Jala dipaimaima amana i do kesadaran ni anakna i. “Biar ma dakdanak i, menemukan dirina sandiri”, menyadari ise ibana jala siala kesadaran ima ibana maju, lam berkembang.
ü  Boi do adong songon i sikap ni natuatua tingki on tu anakhonna. Dilehon tu anakna kebebasan. Ndang pola sai ditiroi jam belajarna dijabu, ndang pola diselidiki boha ibana di parsingkolaan. Dao do ibana sian jolo ni natorasna manang ndang sajabu. Jala digohi natoras do saluhutna kebutuhanna di jabu dohot di sikola. Alai sotung dipansuasaehon kebebasan manang holong na nilehon ni natorasna i. Sai diparsintahon natoras na do asa jolma na marguna angka anakhonna. Songon na nidok ni Johan Wolfgang; “Nasa jolma na mangolu na so marguna, ima naung mate na so tingkina”, patudos tu ayat 24
ü  Na sintong do Debata dinasa pambahenanNa. Tapadao ma dirinta sian kecemburuan na palobihu. Diumpama on manuntut do anak sihahaan i tu pambahenan ni amana tu sianggian i. Diida ibana malobihu do pambahenan niamana tu sianggian i sian tu ibana sandiri. Alai na taida di umpama i, nang ibana pe dianju jala dihaholongi Amana i do gabe sude nasida marlas ni roha. Kecemburuan boi do tupa masa songon i di ngolunta. Kecemburuan ni na marhahaanggi gabe masa na saling menuntut hak asa dos dohot abang-adekna. Kecemburuan sosial ala merasa tidak adil, ndang lengkap jala cukup diibana songon na di donganna. Nang pe sasintongna di ngolu ni halak siihuthon Kristus soal kedua do arta portibi on, ndolu porsea jala mangulahon lomo ni roha ni Tuhan i do ianggo na parjolo jala na utama. Kecemburuan boi do menimbulkan malapetaka, mambahen mago hita. Kecemburuan boi do menimbulkan pemberontakan, perlawanan, perkelahian, Alai dihaholongi  Debata do nang na di bagasan kecemburuan i. Asal ma muba rohana dohot do ibana mandai holong ni Tuhan i. Na marhamubaon ni roha  na paimbaruhon diri di jolo ni Debata, ido angka na manjalo pasupasuNa. Amen.

Jamita Minggu Jubilate (Marolopolop tu Debata ma sandok tano on) – 21 April 2024

Jesus Do Parmahan Na Denggan      (Yesus Gembala Yang Baik) Yohannes 10: 11 – 18   1)       Ia turpukta on manaringoti parmahan. Ia ...