Minggu, 10 Agustus 2025

Jamita Epistel Minggu IX Dung Trinitatis - 17 Agustus 2025

Mangolu Songon Ngolu Ni Angka Naung Malua

(Hiduplah Sebagai Orang Merdeka)

Jeremia 34: 12 – 16

 

1.     Huria ni Tuhanta na hinaholongan dibagasan Jesus Kristus, Haluaon do na hinirim ni angka na tarbuang, angka na tarhurung dohot na dibagasan parungkilon. Marungkil do bangso Israel di habuangan babel i. Polda do 70 taon lelengna bangso i tarbuang di habuangan Babel i. Anggukangguk badar nasida sahat do tu Debata Jahowa, jala mapangulahi do roha ni Jahowa, nang pe sian Debata do panguhuman habuangan i tu bangsoNa i. Jala ditongos Debata do naposoNa ima si Jeremia tu angka na tarbuang i manurirangi, paboa na adong haluaon di nasida. Haluaon ndang dapot i sian hagogon, sian usaho sandiri manang sian portibi on. Holan sian Debata Jahowa do haluaon na sintong.

2.     Mansai torop do mangkirim di haluaon, jala ragam usaho na pinatupa ni pamarenta dohot angka Lembaga swasta laho mamboan haluaon di berbagai aspek parngoluon ni Masyarakat. Isarana haluaon sian hapogoson, haluaon sian ragam  ni sahit, haluaon sian ketertinggalan ilmu pengetahhuan dohot tekhnologi, haluaon sian mentalitas hatoban, haluaon sian kekerasan dohot ragam ni hajahaton, alai lumobi ma haluaon sian haholomon dohot ragam ni tondi na hodar. Alai, ndang dapot i sian sangkapsangkap dohot hagogoon ni jolma, ndang dapot i sian program dohot usaho ni pamarenta dohot Lembaga swasta. Jotjot do haluaon na sinangkapan ni panggomgomi diujungna mambahen torop Halak tarhirim jala manghorhon ketegangan sosial. Ala sian rorharohana sambaing. Jala laho mendukung kepentingan poltitikna do haluaon i disangkapi. Alani, mansai ringkot do dijamothon ni huria, asa nasa program haluaon marojahan tu sangkap dohot huaso ni Debata. Ukuronta do i sian panandaon ni hata ni Debata, ingkon tangihononta ma hata ni Debata na pinatolhas ni naposoNa. Sada mambahen gagal haluaon na sinangkapan ni si Sedekia, atik pe naung mangunduk be angka pangituai dohot sandok bangso i, alai diujungna gagal do, ala ndang hombar tu sangkap ni Debata.

3.     Hombar tusi, molo naeng sintong patupaon ni pamarenta dohot angka Lembaga swasta, tarmasuk ma huria, ragam ni program haluaon, adong do syarat-syarat na ingkon digohi, asa unang magopo. Parjolo, ingkon tangkas do bangso i mangauhon jala manghamauliatehon haluaon na pinatupa ni Debata, gabe diboto mangargahon haluaon i. Mansai tangkas do diparhatopot bangso Indonesia, haluaon i sian asi ni roha ni Debata. Alai ndang piga sian panggomgomi na mangauhon i jala manghamauliatehon i di pudina ni ari. Holan angka panggomgomi na parjolo i do na tangkas mangauhon i, marhite na marnida huaso dohot holong n iroha ni Debata di angka para pejuang revolusi, na berkorban mangalo kolonialisme. Paduahon, haluaon i diperjuanghon dibagasan panghilalaan na dos, so mardia imbar di sandok bangso i. Dohot hata na asing, adong pengakuan di status dohot derajat na dos na sada dohot na asing. Alani ndang adong Halak na merasa tumimbo sian donganna, ndang boi sahalak pe na manghilala boi ibana mangaleai halak na asing, manang tumimbo harga dirina sian halak na asing. Semangat egalitarian i do na mendasari perjuangan di haluaon, ai nang sian mulana pe sada do hita dibagasan huaso ni Adam na parjolo i, jala Alani ingkon sada do hita dibagasan huaso ni Adam na paduahon i ima Jesus Kristus Sipalua i.

4.     Huria ni Tuhanta nahinaholongan dibagasan Kristus Jesus. Naung dihatindanghon Hata ni Debata do, ia jolma I ima jadijadian ni Debata na sempurnah; bohi nang gombaran ni Debata-Imago Dei (1 Musa 2:27). Jala dihatindanghon Bibelta i do tong boha do jolma manisia i singkop dimulana, alai nuaeng gabe madabu do jala mate ala ni angka dosana. Na boi do mulak mangolu manisia i songon na disangkapi Debata hian, molo olo unduk jala satia nasida mangharingkothon Debata diatas ni saluhut kepentinganna (5 Musa 6:4). Dame na manongtong i ma na mian di nasida molo mangihut nasida di sangkap panggomgomion ni Debata. Naung dibuhai di bagasan portibi on, marhite haroro ni Jesus Kristus i sahat tu langit dohot tano na imbaru. Angka na porsea i dipardalanan ni ngoluna i sai mangadopi angka pilihan hidup, pilihan politik, nang angka gaya hidup, dohot angka kepentingan ni hadagingon, haportibi on na maralo tu sangkap ni Tuhan i. Angka I ma na boi mandondoni ngolu ni jolma I, terjajah dalam kepentingan diri, terjebak dalam kepentingan duniawi molo tahasomalhon I marhuaso dibagasan dirinta. Hape nunga tajalo Kristus Jesus I na mangalehon haluaon dihita sian angka hadosaon i. Nunga dipasahat kemerdekaan I sian AnakNa Jesus Kristus I asa unang be terjajah hita sian keinginan nang sangkap dohot bangkobangko na maralo tu Patik nang Hata ni Debata.

5.     Huria ni Tuhanta na hinaholongan dibagasan Jesus Kristus, molo pandok angka ama ni huria na parjolo i ima Agustinus, Luther, Kalvin dohot Barth, adong dua kewarganegaraanta, ima na di surgo i dohot na di portibi on. Disada sisi, na mian jala mangolu do hita di portibi on, lapatanna, ingkon mangolu ma hita marjuang di angka siadopanta nang di angka aspek hidup, diperekonomian, politik, budaya nang angka hasomalan ni portibi on. Alai ingkon ingotonta do laos di holangholang ni partingkian i do sadar hita songon partohap di Banuaginjang i, angka prinsip ni Harajaon ni Debata, na patujolohon otoritas ni Kristus na gabe Raja na manguluhon roha dohot pingkiranta mambuat ragam ni kehendak, manang haputusan manang tudia pe hita mangalangka manang manggula ulaonta. Ala nis ai masirapusan do roha ni na porseai, antara kepentingan dunia dohot kepentingan ni Tuhan, ala ni i unang sanga gale hita di panjouonta di Kristus i, ima pahothon haluoan – Kemerdekaan ni Kristus i. Mangolu ma hita songon Ngolu Ni Angka Naung Malua (Hiduplah Sebagai Orang Merdeka). Ragam do angka hamajuon ni jaman on mambahen marubauba angka na masa, ala ni i molo mangihuthon angka system ni parngoluon on, dohot hasomalan ni jolma nuaeng, ndang boi hita angka na porsea i holan mangihuthon, songon umpasa ni Batak mandok: “Eme na masak digagat ursa, ia i na masa ima ni diula". Secara umum pepatah ini bermakna   mengerjakan sesuatu disesuaikan dengan keadaan (Ingkon mamereng namasa do pangulahononthon) di istilah hata Inggris didok “taken for granted”. Unang ma asal taundukhon, asal taihuthon ndang adong “saringan” manang membedah angka na masa i, na boi do gabe penyesatan. Lam malo ma angka huria nang angka na porsea i mangida angka tanda jaman sinuaeng on. Apalagi di na manaringoti Dirgahayu RI ke 80 di negaranta on, unang ma kemerdekaan i holan tu angka pejabat, angka na mora, alai angka na pogos, rakyat jelata hona tindos jala ndang terasa makna kemerdekaan i. Jadi ingkon berpikir kritis do huria nang angka na porsea i di tongani Bangso dohot Negaranta on, tarlumobi penindasan tu angka na porsea i laho pajongjong partangiangan, nang gareja pe tertindas, angka Halak Kristen pe maol do menduduki sada jabatan. Pinomat mangolu ma hita songon angka na malua, songon angka na meredeka na di merdekakan Kristus, ima mencintai keadilan, hatigoran, hasintongan, jala mangulahon kejujuran na gabe tiruan tu saluhut Halak na dihumaliang hita. Amen.

 

Jamita Epistel Minggu IX Dung Trinitatis - 17 Agustus 2025

Mangolu Songon Ngolu Ni Angka Naung Malua (Hiduplah Sebagai Orang Merdeka) Jeremia 34: 12 – 16   1.      Huria ni Tuhanta na hinahol...