Senin, 06 November 2023

Jamita PARTANGIANGAN / EPISTEL Tu Minggu XXIII Dung Trinitatis – 12 Nopember 2023

Masipauliulian Manomu Haroro Ni Tuhan

Amos 5: 18 – 27

 

a)      Dilapati bangso Israel do  ia ari ni Tuhan i ima ari na marhasonangan ni bangso i. Siala di ari ni Tuhan i i, na ro ma Tuhan i mangalengsehon saluhut angka musu ni bangso Israel, hape bangso Israel pe manghilala naung manjalo haluaon, nang las ni roha. Alai Panurirang Amos mangalo pamikirion sisongon i. Ia ‘Ari ni Tuhan’ ima ari haholomon, ari panguhuman di ganup jolma na so muba rohana. Dihasoggohon Debata do angka hajahaton dohot kemunafikan. Siala ni i, Panurirang Amos paingothon saluhut ruas ni bangsoNa i asa mangambolonghon saluht kemunafikan dohot hajahaton nasida, asa mulak nasida laho mandalani hangoluan na dibagasan hatigoran dohot hasintongan songon napinatuduhon ni Debata Jahowa tu nasida. Marhite na sai torus mangulahon hatigoran dohot hasintongan i, dapot nasida ma haluaon nang las ni roha di ‘Ari ni Tuhan i’.

b)      Angka na niulahon ni bangso Israel i ndang dao sian pangalaho ni parsombaon halak sileban. Na rodo bangso Israel tu adopan ni Debata Jahowa ia molo di tingki haroro ni ‘Ari ni Tuhan i’ ima asa dilengsehon do angka musuna i, dipatupa nasida ma ari raya parpestaan, marende ende pujian huhut mamboan pelean situttungon. Asa molo marhite i saluhutna naung sonang ma dibahen nasida roha ni Debata, asa tarjalo Debata na pinangido ni bangso i jala dioloi.

c)      Angka pamele debata ganaganaan, pangalaho hasintongan i ndang apala ringkot dirohana, alai na rumingkot ima boha do asa denggan jala uli berengon pelean na pinasahat nasida i. Sikap dohot pangalaho sisongon i ma na dihasogohon Debata, ai na mangaleai Debata do nasida disi, ai nunga dipados nasida Debata Jahowa di dohot angka debata ganaganaan na sinomba ni angka halak sileban i. Dilapati nasida do haroro ni ‘Ari ni Tuhan i’ sada situasi las ni roha, alai asing do na nidok ni Hata ni Debata, ia haroro ni ‘Ari ni Tuhan i’ ima ari halelengse nasida. Siala ari ni Tuhan i do na mamboan hasisiap ni angka jolma na so mian dibagasan hasintongan ni Debata. Alai ‘Arini Tuhan i’ gabe las ni roha di angka jolma na mangolu dibagasan hatigoran dohot hasintongan ni Tuhan i.

d)     Ndang sada pe na umboto andigan do haroro ni ‘Arin i Tuhan i’, songon panangko borngin do digombarhon harorona i. Andigan harorona i tu portibi on dohot tu hita pribadi, dipatorang Tuhanta Jesus do di umpama na pinasahatNa taringot tu angka boruboru na pistar dohot boruboru na oto. Paingothon hita asa tongtong jaga. Marlas ni roha ma hita songon angka boruboru na malo i jala na pistar i, na paradehon miak ni palitona laho manomunomu pangoli na so binoto andigan harorona (Mat.25: 1-13).

e)      Di na laho paimaimahon haroro ni ‘Ari ni Tuhan i di hasingkopon ni harajaonNa, Panurirang Amos paingothon bangso na pinillit ni Debata i asa tongtong hot mangolu dibagasan hatigoran dohot hasintongan. Siala ni i, ingkon bolongkononhon do pangalaho kemuniafikan nang hajahaton i sian parngoluon nasida. Ndang lomo roha ni Debata ditomutomu holan kemeriahan di parsombaon, di parmingguon nang angka pelean na so tama, na palsu, na so polin rohana. Asa panomunomuon ni Tuhan i naeng ma marhite angka hatigoran dohot hasintongan na tarida di parngoluon ni bangsoNa i.

f)       Di na laho manomunomu haroro ni Tuhan i, dipaingot Apostel Paulus do huria na di Tessalonik asa rup masiapulan, masitoguan ganup nasida marsadasada asa togu rohanasida di panghirimon, asa unang sai lalap di habot ni roha nasida. Asa pangalaho hasomalan ni angka na so porsea na so marpanghirimon i uju ro hamatean i, ndang tarelaela halak Kristen di Tessalonik laho mangihuthon pangalaho sisongon i. Hamatean di portibi on dohot haroro ni Tuhan na paduahalihon i ndang adong siarsakhononthon disi jala dihabiari. Harajaon ni Debata asa dibaritahon, ditingtinghon jala diolophon rumang ni haroroNa i.

g)      Rumang ni haroro ni Harjaon ni Debata nang panggomgomionNa songon Raja ni saluhut portibi on dipatuduhon do dohot tanda ni hasintongan dohot hatigoran, haholongon, hadameon, hahotan nang hasadaon. Ima na ingkon si tingtinghononhon marhite ragam ni hasomalan, adat istiadat na mian mangolu dibagasan humaliangta. Harajaon ni Debata ditingtinghon marhite angka ende pujian, pambahenan na ture, na sintong dos di p amelean na na gabe uap na hushus dos tu pemelan ni daging dohot tondi di parange dohot pangalaho na tama di adopan ni Debat dohot diadopan  ni jolma. Didok Hata ni Debata; “.....pasomalsomal ma dirim tu hadaulaton” (1 Tim.4:7b)

h)      Tarsar do bangsonta Indonesia parugamo na utusan. Pola do adong onom ugamo nadiokui di negaranta on. Alai parsoalanna, nunga sude ulaning angka parugamo na utusan i sintong paradehon ngoluna tu ari sogot marhite na patupa ngoluna marimpola sadari on?. Ngolu na marimpola ima ndang sae holan na ringgas maribadah, balga pelean na pinasahatna, girgir  pajongjonghon tempat ibadah, dna. Alai ingkon ngolu na marhabadiaon do mangolu di bagasan hasintongan, hatigoran dohot holong ni roha, marpangontak na denggan tu sude rumang ni hajolmaon manang di dia, manang ise dohot manang tongon boha parture ni ngoluna. Tabereng ma bangsonta lam simbur pe tempat ibadah martubuan, laos songon i do nang parsimbur ni hajahaton, teroris, korupsi, pelanggar hukum, dna Songon i ma tong na masa na uju i di bangso Israel di ombas ni panurirang Amos. Ringgas situtu do nasida na marugamo i, burju pasahat peleanna di bagas joro, alai pangalahona siganup ari ndang ture. Ndang adong sintong diradoti tona ni Jahowa, jala patikNa pe ditoishon do, gok gabus dohot marsipaula pangalahona, digadis hatigoran, dipapeol uhum sian na gogo alai tajom dibahen tu na pogos (Amos 2:4+6).

i)        Dipangingot ma hita asa taparade ma ngolunta marhite ngolu na marimpola mamungka sadari on  Ondolanna, ingkon pungkaonta do i sian ngolunta sandiri. Denggan kualitas parsaoranta dohot Debata laos tapatuduhon ma denggan ni parsaoranta dohot na humaliang hita. Unang adong  be ngolu na marsipaula (munafik). Tapungka ma sian dirinta sandiri gabe parugamo na sintong ingkon tarida do hata ni Debata di pangalahonta siapari tu na humaliangta. Halak na marnidasa pe parsidohot manaksihon Kristus, mandai dengganbasaNa dohot manghilalahon sintong ni na marugamo. Antong masipauliulian ma hita sama hita, Amen!.

 

Ilustrasi I  : AI SONGONI DOPE PARHALADONTA?

Adong ma sahalak parhalado na tongon laho mangurus siurusonna. Diparkir ma hondana, laho masuk tu jabu ni parjabu. Ndang pola sadia leleng di jabu i, hape dinalaho mulak, nunga dibuat panangko hondana i.

Ala ni na masa i, ditelepon ma tu amanta na karejo di kota na asing. Dungi pintor ditelepon ma tu amanta i ma tu laena, jala laena i pe parhalado do. Adong ma na mandok sabar jala huhut ditangiangkon asa muba roha ni panangkoi. Alai ala ni hormat dohot niar ni laena on marhulahula pintor dibahen do usaha laho manungkun na malo (datu), ingkon urupan do hulahulaniba, nina rohana. Dibahen datui ramalanna, huhut diparade siboanon ni na manungkun i, asa dipaulak panangko i honda i. Adongma siinumon, adong sipispishonon tu alaman, adong si simpanon di ginjang ni pintu. Nungi diboan ma sude na nilehon ni datu i, pintor hatop ma diparidi, dipispishon tu alaman, disimpan diginjang ni pintu. Sudema diulahon na ni dokni datu i, didok rohana asa hatop ditaruhon hondana i, ala didok datu i mulak do i borngin on asal ma naung dibahen hamu na hudok i.

Hamu angka dongan panjaha, asa taida jo: sahalak parhalado magoan honda, dungi donganna parhalado muse manungkun datu. Marlapan do i, parhalado i do na laho tu datu, jala diulahon parhalado i do na nidok ni datu i.

Sega ni na masa i ate dongan? Ai songon i dope haparhaladoonta dipartingkian on? Hape tangkas do hita manjamitahon asa unang mardatu, tu Debata ma mangalualu asa dipatuduhon na dumenggan. Molo holan na manjamitahon do hita, didok ma i angka na paotooto dirina (Jak.1:22). Nunga tangkas anak hatiuron do hita jala ingkon mangolu songon anka anak hatiuron, didok do: Ai na holom do hamu najolo; alai tiur do anggo nuaeng di bagasan Tuhan i: Marparange ma hamu, songon angka anak hatiuron! (Epesus 5:8).

 

Ilustrasi II : ALA NI LIPSTICK GABE NGANGANG

Tongon di ari natal laho pajojorhon ma angka dakdanak. Didok roha ni sahalak inantama, sahali sataon do songon on, apala tamba uli ni borungkon berengon ni natorop laho pajojorhon, ninna roha ni inanta i.

Bagak ma antong idaon boruna i ai rara bibir ni boruna i.

Alai dung dibahen lipstick i, gabe so pola be mangan boruna i laho tu Gereja. Manghatai pe ndang olo be, sotung mago lipstick i, ninna rohana. Ndung sahat digereja pintor didapothon ma angka donganna ma ibana ala nunga mansai uli asing sian na somal dohot asing sian angka donganna. Sude ma angka donganna i manungkun, ise mambahen i, sian dia dapot hamu i? Alai ndang manghatai be holan diundukhon, ditudu, diupirhon, angka ima alusna tu donganna i.

Sahatma muse tu napajojorhon, laho ma tu jolo rap dohot angka donganna. Dibahen guruna ma abaaba asa mulai pajojorhon. Sian parjolo mansai tangkas do begeon angka sipajojoron i. Alai sahat ma tu dakdanak on, didok do sipajojoranna i, alai ndang tangkas be habegean baliksa hira na ngungu ma begeon. Sai didok ma tu ibana, dokhon sahali nari, gogo jala tangkas dok. Didokhon ma sahali nari alai tong songon i soarana. Gabe tarsonggot ma natorasna, maboha do ulaning borungki? Dung i didapothon ma jala disungkun, boasa songon i ho? Huhut ma ditudu bibirna na marrara i. Hape holan manjaga lipstick i do hape unang sesa, gabe ndang domu be bibirna i manghatai, gabe so tangkas begeon.

Hamua angka dongan! Ndang sude hape na uli idaon gebe ulima sasintongna. Gabe manegaido haulion i gabe so dihatahon be sipajojoronna i dohot denggan, ai nunga holan tu si rohana. Laos parsiajaran ma on di angka natoras, unang holan pauliuli penampilan hita on, alai tauji ma mambahen uli apala roha parbagasan i. Roha parbagasan i do na umporlu, ianggo na tarida on na laho salpu do i sude. Tangkasma tahangoluhon hata i: ianggo jolma rupa do na niidana, alai anggo Jahowa roha di bagasan do na niidana (Samuel 16:7b).

Jamita Epistel Minggu EXAUDI (Sai tangihon ma soarangku, Ale jahowa- Pslm.27:7)– 12 Mei 2024

Hatuaon ni Halak Partigor     (Kebahagiaan Orang Benar) Mateus 13 : 10  – 17   1)       Hamuna nahinaholongan dibagasan Kristus Jesu...