Sabtu, 11 November 2023

Jamita Minggu XXIII -D. Trinitatis, 12 November 2023


Masipauliulian Manomu Haroro Ni Tuhan    

I Tessalonik 5: 1 - 11 


Patujolo:

Haroro ni Jesus somaldo dipaumbuk tu hata parousia, alai tongtong patubu sungkunsungkun: Andigan do i masa? Sungkunsungkun na nionjar ni panghilalaan asa binoto partingkianna, jotjot patubuhon angka pandapot na so nampuna ojahan na tangkas taringot tu haroro ni Jesus na paduahalihon i. Songoni do nang na masa di huria Tessalonik, di nasida godang sungkunsungkun taringot tusi. Ringkot botoon nasida andigan do tingki ni parhinsat (pengangkatan) ni angka na porsea i. 1 Tesaalonik 5:1-11 udut ni hatorangan surat ni si Paulus taringot tu haroro ni Jesus na paduahalihon (Parousia). Alasan ni si Paulus manurathon turpuk on, ala nunga masa pangantusion na so sintong di huria i taringot tu haroro ni Jesus na paduahon i.

Hatorangan: 

1.         Ayat 1-3: Songon haroro ni panangko borngin do haroro-Na, ndang marboaboa

Dipatudos si Paulus do parousia i tu songon haroro ni panangko borngin. Ndang adong na umbotosa partingkianna. Ai ndang adong panangko na paboahon naeng ro ibana manangko tu sada bagas. Molo dipaboa tontu marjagajaga ma pangisi ni bagas i. Na ringkot sipingkirhononta, aha do na porlu siparadeonta laho manundati panangko i asa unang masuk tu bagasta. Alani suang songoni do haroro ni Tuhan Jesus na paduahon i, ndang pola ringkot botoon taringot tu tingkina dohot sadiharina. Ndang pola ringkot angka na porsea i manjujur ari, mamboto andigan do ro Tuhan Jesus i. Na ringkot aha do pangalaho na porlu siparadeonta laho manomunomu haroro ni Jesus na paduahalihon i.

Di angka na so porsea, na so mananda Tuhan i, dirimpu nasida dame do jala mara so adong, gabe so adong pangaradeon diri di nasida, ala di roha nasida haroro ni Tuhan i ndang dipatujolo marhite angka tanda-tanda na tangkas. Pangalaho na so adong pangaradeon, mambahen masa ma hasonggotan, disi ma tompu tahop tu nasida hamagoan i, songon pambebeon tu na gabegabean. Adong ma lomos ni roha jala tompu mabiar na dihilala nasida sahat tu na hamagoan.                                      

2.         Ayat 4-5: Anak ni Tuhan i ndang mangolu di bagasan haholomon alai di bagasan hatiuron do.

Molo huria Tessalonik nunga tangkas umbotosa taringot tu haroro ni Jesus na paduahalihon, paboa na pasti do Tuhan Jesus ro muse, holan tingkina do na so binoto. Gabe hasonggoton jala tragis do di angka na so rade manomu di haroro ni Tuhan i. Jala adong muse do na so porsea di haroro ni Jesus padualihon, gabe so rade ma nasida. Jala adong muse ma na palelengkon/menunda pangaradeonnasida paima sahat tu na niida nasida angka na masa na mambahen nasida porsea paboa akhir zaman nunga jonok.

Dibuhai si Paulus do di ayat on marhite angka hata na kontras, i ma: arian dohot borngin jala na holom dohot na tiur. Hata “ari” martudutudu tu ari ni Tuhan (parousia) na pinaimaima i. Tiur dohot arian i ma tingki marjagajaga na maralo tu haholomon dohot borngin, i ma tingki modom. Hata “anak hatiuron” (halak Kristen) diperlawankan tu “anak haholomon”. Pandohan i mandok paboa angka na porsea i ndang mangolu di bagasan dosa dohot paraloan dompak Tuhan i. Anak haholomon i ma angka halak na so porsea tu Jesus Kristus. Halak na so porsea di ari parousia, na mangolu di bagasan lomolomona sambing na so porlu marjagajaga, dung ro parousia i gabe tarsonggot ala so rade manjangkon haroro ni Tuhan i. Halak na sai tongtong rade marasing do pangalahona laho mangadopi haroro ni Tuhan i. 

3.         Ayat 6-8: Pangalaho sipatuduhonon ni angka na porsea i laho mangalinggomi diri sian angka musu.

Sipasingot ni si Paulus tu huria Tessalonik asa pangaradeon i tarida ma sian partondionnasida asa unang hona rimas ni Debata nasida di ari parousia i. Tubu ma partondionnasida sahat tu haroro ni Jesus i. Gabe halak Kristen na burju, di haporseaon dohot di holong ni roha. Pandohan hata “dungo” (Gorik: γρηγορεω/Gregoreuo), marlapatan ndang modom, marjagajaga, mangolu. Jadi dungo lapatanna di son marjagajaga, siap-siaga. Siap di  mental manang parrohaon dohot jasmani paimahaon haroro ni Jesus paduahalihon i. Dungi hata marroha na torang/sadar (Gorik:νεγω/Nepho) lapatanna mangarajai diri, menak marpingkir. Hata marroha na torang/sadar di son na marlapatan balik ni hata mabuk. Ala somalna halak na mabuk ndang sadar diri, gabe ndang diboto aha na naeng masa tu dirina. Jadi naeng dohonon ni si Paulus asa unang modom songon halak na mabuk, alai sadar ma nian jala manjamothon (mengawasi) diri laho paimahon haroro ni Tuhan i. Ditogihon si Paulus do huria i asa sadar di hadirion nasida/jatidiri nasida songon angka anak arian (anak hatiuron) na marpangalahohon: marroha na torang, marhaporseaon dohot marholong ni roha. Jala ditaringoti si Paulus do muse ulaula partondion na binuat sian angka istilah soldadu ni Romawi, i ma baju partahanan/mangondingi angka organ-organ vital songon jantung, paruparu, hati (haporseaon dohot holong) dohot tahuluk sian tombaga laho mangondingi simanjujung (panghirimon). Marhite baju partahanan i gabe pos ma roha ni soldadu i laho mangadopi musuh so mardongan biar ni roha. Jala marhite tahuluk sian tombaga tarondingi ma simanjujung ni soldadu i, tarjaga ma pingkiranna, asa boi soldadui efektif marpingkir jala manghirim di hamonangan dohot haluaon. Patuduhon paboa halak Kristen ingkon dungo jala marjagajaga paimahon haroro ni Jesus songon sahalak soldadu na tongtong siap siaga di ganup tingki.

4.         Ayat 9-10: Sangkap ni Debata tu angka na porsea i asa dapotan haluaon do marhite Jesus Kristus.

Molo dipaingot si Paulus angka na porsea i asa rade jala dungo paimahon haroro ni Jesus i, ala ndang dipadiri Debata angka na porsea i bahen sirimasan; alai naeng dapotan haluaon do marhite sian Tuhanta Jesus Kristus. Mauliate ma di Debata, ai na burju situtu do Ibana tu hita, ai sangkap hatuaon dohot haluaon do diparade tu hita di angka na sai tongtong rade manjaga haporseaon, holong dohot hasatiaonna tu Debata Jahowa. Ai haroro ni Jesus Kristus na paduahon gabe apulapul na balga do i di angka na porsea, paboa paluaon-Na do angka na posrea i sian parpiarpiar ni rimas ni Debata. Jala hata dungo (mangolu) manang naung modom pe di ayat 10 di turpuk on martudu tu gombaran mangolu dohot  na mate. Jadi molo mangolu dope manang naung mate pe, tongtong do hita mangolu rap dohot Debata Jahowa, ala hamamate ni Kristus nunga mangalehon hamonangan di angka na satia porsea di Tuhan i.

5.         Ayat 11: Ulaon sipatupaon tu angka dongan sahaporseaon, asa masipaingotan jala masipauliulian.

Songon sada bentuk haraan (ajakan) do ayat 11 on sian si Paulus tu huria Tessalonik asa rap nasida masipaingotan jala masipauliulian, asa lam martamba ma jala lam matoras partondion ni huria na di Tessalonik. Tung songon dia pe hamaolon na masa tu nasida asa ingkon tongtong do nasida masitoguan roha. Dipuji si Paulus do angka ruas ni huria Tessalonik, na sai tongtong dope mangulahon lomo ni roha ni Debata. Dison si Paulus ndang holan na paingothon, alai dohot do mamuji pangalaho nasida na sai tongtong mangulahon lomo ni roha ni Debata jala na patuduhon ngolu na gabe sorminan songon halak Kristen na togu.  

Aplikasi/Sipahusorhusoron:

1.         Godang do halak naeng umbotosa taringot tu ngolu sogot, isarana songon sirongkap ni tondina, ulaon (karier) dohot hahipason. Songon halak Kristen, tarajumi do pardalanan ngolu ni jolma i di bagasan tangan ni Tuhan i do. Agia sada pe jolma i ndang adong na umbotosa taringot tu aha na naeng masa di tingki na naeng ro. Hasimoon ni Debata do i, ala holan Tuhan i do na umbotosa. Tung pe songoni, sai adong do halak na sai naeng umbotosa taringot tu ngolu sogot. Manghirim nasida marhite na mamboto saotik pe taringot tu ngolu sogot i, asa gabe marhamanaton ma nasida di angka pardalanan ni ngoluna. Alai ala ni i gabe adong do jolma i laho mangido petunjuk sian paranormal. Gabe lilu ma haporseaonna.  

Ra tubu do sungkun-sungkun di rohanta na mandok, boasa pola ndang diungkap Debata Jahowa hahomion ni masa depan ni ngolunta? Adong dua alusna. Parjolo, asa tongtong hita marsigantung jala manghirim tu Debata Jahowa. Hahomion i mambahen hita marsiajar na mangoluon marhite haporseaon (belajar bersandar sepenuhnya kepada Tuhan). Paduahon, asa unang mangolu hita di bagasan biar ni roha. Molo sude mara  dipabotohon tu hita gabe mangolu dibagasan lomos ni roha ma hita, sai holsoan ma hita. i do umbahen na diajarhon Tuhan Jesus “Sae do molo masiporsan hasusaanna be angka ari i” (Mat. 6:34). Ndang taboto aha na naeng masa di ari marsogot, alai na pasti: „uli do masa depanta di bagasan Tuhan i/masa depan kita indah di dalam Tuhan‟. kita memang tidak bisa melihat masa depan, tapi kita bisa mempercayakan masa depan kita kepada tuhan

2.         Ndang adong na umboto taringot tu andigan ujung ni portibi on, jala ndang ringkot i di hita. Naringkot di hita, songon dia do ngolunta saleleng mangolu dope hita di portibi on. Pangalaho na ringkot sihangoluhononta i ma:  - Dungo jala marroha na torang (ay.6)

-           Marhaporseaon na togu jala marholong ni roha (ay.8)

-           Dapot ni Tuhan i hita so martihas, so hasurahan, jala di bagasan dame (2 Petrus 3:14). Jala molo so ro dope sahat tu tingki on ujung ni portibi on, ingkon anggaponta do i songon kesabaran ni Tuhan i, na gabe kesempatan di hita laho paubahon parangenta dohot ngolunta (2 Petrus 3:15). Amen

Jamita Epistel Minggu EXAUDI (Sai tangihon ma soarangku, Ale jahowa- Pslm.27:7)– 12 Mei 2024

Hatuaon ni Halak Partigor     (Kebahagiaan Orang Benar) Mateus 13 : 10  – 17   1)       Hamuna nahinaholongan dibagasan Kristus Jesu...