Senin, 24 Juni 2013

Bahan Jamita Epistel Minggu V Dung Trinitatis, 30 Juni 2013

Mangihuthon Tuhan Ndang Marsidalian
I Rajaraja 19 : 19 – 21

        A.      Patujolo
Sada buku na ginurithon John Maxwell na margoar 21 Hukum Kepemimpinan Sejati, dipatorang ibana do taringot karateristik na mansai ringkot di sadasada uluan na jotjot dilupahon ima laho mangaririt sahalak uluan tu tingkina muse. Tung mansai godang do angka na targoar uluan mansai hebat diulaonna. Alai, dung lengser manang marujung ngolu, gabe dohot do mansohot angka sintasintana nang sangkapna ala soada na manorushon ulaonna.
Laos ido na tinaringotan dibagasan turpuk on ima si Elia, sahalak panurirang bolon na paradehon hajongjongan ni si Elisa na gabe gantinna. Adong dua ruhutruhut naniulahon si Elia dibagasan proses on; Naparjolo, Dilehon Ibana do otoritas dohot gabe haposan tu si Elisa (ay.19). Disamppakhon ibana do sampesampe na i gabe sada simbol otoritas na nilehonna tu si Elisa. Napaduahon, diajari ibana do si Elisa na gabe siseanna. Hape pandok  ni angka na malo di theologia, sahalak na mora do si Elisa on tarboto do i sian godang ni pinahanna i. Alai dipatutoru si Elisa do dirina jala mangihuthon si Elia gabe naposona. Tangkas do tarida tubu pangalaho naolo marhaladoi dibagasan diri ni si Elisa andorang so dipaojak ibana gabe sahalak panurirang.

Alai asa lam tangkas turpuk on tauduti ma manguhal di hatorangan on.
       B.      Hatorangan
    1.       Ayat 19; Dijou si Elia do si Elisa na dibagasan parkarejoanna ibana, ndada ditingki na so mulaulaon manang menganggur. Dos do na masa i di Padan na Imbaru tu sisean ni Jesus ima si Petrus, Andreas, Johannes, dohot si Jakobus (Mat.4 : 18-22) dohot si Matius (Mat.9:9 ; hundul diparbeoan, na marlapatan ndada na marlapatan losok rohana, alai songon i ma ibana mangula, ala sijalobeo hundul do ibana laho mangula parkarejoanna), sian i ma dipatuduhon sikap ni Debata laho mamillit nahinalomohonNa ima angka na mangula jala na olo karejo; ndada manjou angka na losok roha. Ditingki dijou Tuhan i hita ditingki mangula ulaonta hita na patuduhon ndada na mangambati angka ulaonta i laho mangihuthon dohot mambege panjouon ni Tuhan i. Ala ni i sude hita tarjou do laho gabe naposo ni Debata. Alai jotjot do tatulak angka ulaon i dibagasan rohanta mandok “ndang sanga tingkingkku” manang tadok do “mansai godang dope urusanku”. Hape sasintongna ndada na mangambati angka parkarejoanta i laho mangihuthon Tuhan i marhite angka ulaon panghobasion. Jala na jumorbut muse dipartingkian on lam marsigulut do jolma i di parkarejoanna ala ni kompetisi na mansai timbo, dohot dikebutuhan-kebutuhan na lam mangimbukbuk. Gabe madabu ma godangan jolma holan lalap di parkarejoanna sian manogot sahat tu botari, laos gabe di par’debata’hon ma parkarejoanna i. Na mandok dirohana parkarejoanna i do na rumingkot sian sasude (tarmasuk sian keluarga dohot sahat sian Tuhan i). Alai mansai andul do sikap napinatuduhon ni si Elisa, dungkon dilungkuphon si Elia sampesampena tu si Elisa, pintor mangihut do mangoloi si Elisa nang pe tardok na mora ibana uju i na marnampunahon 12 pinahan. Jala dipatuduhon do nang pe ditingki mangula ibana alai dilehon do rohana di panjouon naposo ni Tuhan i. Sampesampe ni panurirang, ima napatuduhon ulaon sahalak ni panurirang. Ditingki si Elia nangkok tu surgo, dapot ni si Elisa so sampesampena i (2 Raja 2:13). Ala ni i molo dilangkuphon (dilemparkan) sada sampesampe ni panurirang tu sasahalak; na mandok ingkon ihuthononna do panurirang i, ndang boi be manulak panjouon i. Sian na gabe sisean ni panurirang i dungi sahat tu na manggantihon ibana ditingkina muse. (ptds. Luk.14: 33).
    2.       Ayat 20; Boi do dapot rohanta dipanjaloon ni si Elisa i, molo pandok ni angka na malo di Pulpit Commentary hal.464; siala nunga leleng holsoan bangso i marningot lam moru moral nang pangalaho ni jolma nang tarlumobi maradophon Debata, jadi na manghilala do si Elisa di namasa i. Dungkon dioli Raja Ahab si Isebel, lam sega ma parugamaon ni Bangso Israel uju i. Ala si Isebel ima boru ni Raja Et-Baal di Sidon na sumomba debata baal. Gabe terpengaruh do Raha Ahab nang Bangso Israel gabe manomba debata baal. Dipartingkian sinuaeng on boi do dohonon mangkilala hita di keadaan nang situasi ni  negaranta Indonesia on. Alai ise ma na olo patuduhon pangkilalaanna i ? manang na holan mangkilala do alai ndang dipatuduhon pangkilalaanna i marhite pambahenan ?. Tung apala dipatuduhon si Elisa do kepedulianna i marhite na mangoloi pannjouon i asa gabe naposo ni si Elia jala gabe panurirang. Ditadingkon sude artana i, na marlapatan; artana i ndang marlapatan i sian na mangihuthon Tuhan i na gabe naposoNa marhite Panurirang Elia. Na mangihut muse didok do disi ibana na mangumma daamang nang dainang; na patuduhon diparsangapi si Elisa do natorasna asa mangido izin (pamit) tu natorasna i laho mangihuthon panurirang Elia. Diulahon ibana do patik palimahon i. Diloas si Elia do jala di paingot tu si Elisa : “Aha do na hubahen i tu ho ?” sian sungkunsungkun on ndada na marlapatan asa dialusi si Elisa i jala asa laho mangorai ibana tu natorasna; Alai paingothon si Elisa aha naung binahen ni si Elia tu ibana ima sada panjouon na badia do i gabe naposona asa dipaboa panjouonna i tu natorasna. Molo tapatudos tu panjouon ni Jesus tu nanaeng mangihuthon Ibana (na gabe siseanNa) di Luk 9 : 61-62 mansai kontradiktif do; ai didok Jesus do: “Na manjama ninggala, huhut mamereng tu pudi, tung na so tau ma i tu harajaon ni Debata”. Ala diboto Jesus do molo laho nasida martinading hata tu keluargana boi do laos diambati keluargana i nasida laho mangihuthon Jesus. Molo si Elisa ndang dapot hita hatorangan na mardua roha ibana, alai bulus do rohana naeng mangihuthon si Elia.
Nabi Elia mengizinkan Elisa pulang untuk pamitan terlebih dahulu kepada orang tuanya. Yesus tidak memberi izin orang itu pulang untuk pamitan. Mengapa? Yesus bukan hanya seorang nabi dan bersamaan dengan karya-Nya Kerajaan Allah sudah diambang pintu. Nabi Elia mengizinkan Elisa pamitan dengan orang yang masih hidup. Yesus tidak mengizinkan pamitan, karena orang itu mau memberi penghormatan terakhir kepada orang mati. Kiranya panggilan untuk pergi memberitakan Kerajaan Allah harus dimenangkan dari pada penguburan orang mati. Karena itu Yesus berkata: "Setiap orang yang siap untuk membajak tetapi menoleh ke belakang, tidak layak untuk Kerajaan Allah." Menoleh ke belakang searti dengan ingin mempertahankan warisan nilai-nilai dan pengalaman masa lampau. Bajak biasanya dipegang dengan satu tangan saja dan tangan yang lain digunakan sebagai pengontrol lembu yang menarik bajak itu. Karena itu pembajak harus kuat dan setia memperhatikan agar alur-alur bajakan tetap lurus. Kalau menoleh ke belakang, maka alur-alurnya akan menjadi tidak karuan. Demikian halnya dengan pengikut Yesus. Ia harus berani memutus hubungan dengan warisan-warisan dari masa lampau yang menjadi penghalang. Ia harus siap menyambut tuntutan Kerajaan Allah tanpa merepotkan diri dengan kewajiban-kewajiban yang menjadi penghalang. Ia harus mengambil alih cara Yesus menilai dunia ini, yang kadang terbalik dengan cara dunia ini menilai pada umumnya. Paulus kiranya menjadi gambaran pengikut Yesus yang tepat: "Aku melupakan apa yang telah di belakangku dan mengarahkan diri kepada apa yang di hadapanku, dan berlari-lari kepada tujuan untuk memperoleh hadiah, yaitu panggilan surgawi dari Allah dalam Kristus Yesus" (Filipi 3: 13-14).
    3.       Ayat 21; Dipatuduhon si Elisa do parsitutuonna di panjouon i, olo do ibana manadinghon arta dohot natorasna; manadinghon parkarejoanna dohot keluargana. Jala ndang adong na mangambati ibana, parkarejoan, arta manang keluargana. Adam clarke mandok: “Marjea ma natoras na mangambati  ianangkhonna mangihuthon Jesus holan ala ni  sinamot na marlaok i sian na mamaritahon barita nauli tu dongan sabangsona na dibagasan parmaraan,dohot haholomon. Tung diharingkothon do na holan manarihon ngolu na mangalului hepeng sian na paluahon godang jolma sian haholomon.”  Dipatuduhon si Elisa do balga ni rohana di panjouon i marhite na dipotong na sapasang horbona i, jala ulaula ni horbo i do dipangke marmasak juhut i. Molo tapatudos tu si Petrus na mangoloi panjouon ni Jesus i, ditadingkon do jala na i alai ndang disegai (Mat.4: 18-22). Ala ni i dungkon mate Jesus, mulak  do muse nasida gabe sijala dengke (Joh.21:1-). Alai molo tabandinghon sian Ap.Paulus na mulaulaon songon na memaksa do ibana (Ul.Ap.18: 2 – 3; 1 Kor.9:6 ). Molo tajaha di Lukas 5 : 28-29 sahalak levi ima si Matius dijou Jesus, dipatupa ibana do marsipanganon songon partadingan. Songon naniulahon si Elisa patuduhon haunduhonna sian na mora na marnampunahon naposo, alai gabe sahalak naposo na mangihuthon si Elia. Laos songon i do si Josua sian mula na i na gabe naposo ni si Musa (1 Musa 24: 13; Jos.1:1), dungi si Samuel gabe marhalado dijolo ni si Elia ( 1 Sam 3:1). Si Markus (Johannes) gabe naposo ni si Barnabas dohot si Paulus (Ul.Ap.13:5). Saluhutna i ima laho marsiajar marhalado jala huhut mangajari roha asa marhaserepon (menyangkal diri).
     C.      Sipahusorhusoron
     1.       Mangihuthon Tuhan i tung mansai godang do tantangan nang hambatan; boi do ala ni parkarejoan, bisnis  na semakin memuncak, dohot angka ulaon adat, lan na asing pe. Alai dipatuduhon turpuk on do pangalaho ni si Elisa na so adong hambatan diibana laho mangihuthon panjouon ni  Tuhan i marhite panurirang Elia. Tung dilehon do rohana jala na mandok ummarga do na mangihuthon Tuhan i sian na asing. Asa dibagasan ngolunta boi masa do angka pangalaho sisongon i. Dijou Tuhan i do hita nang pe mangula angka ulaonta hita. Asa taargahon panjouon ni Tuhan i na rumingkot sian na asing.  (Mat.6: 33  Sai jumolo ma lului hamu harajaon ni Debata dohot hatigoranna, dung i tambahononna do sude angka ondeng tu hamuna!)
     2.       Pangke ma sude silehonlehon ni Debata laho marhalado i. Tung godang do angka silehonlehon ni Debata tu hita ganup jolma. Jotot do hita mamangke i holan tu kepentinganta sandiri. Hape ndang taboto saluhutna i sian Debata do, asa tapangke ma muse i tu hasangapon ni Debata. Ndada hea molo gabe sarjana sasahalak dungi karejo ma ibana holan tu dirina sandiri, Alai bersifat sosial do i na gabe element ni masyarakat hita melayani nasida. Ala ni naeng ma sadar hita jolma di angka talenta, silehonlehon ni Debata tu hita asa pangkeonta laho marhaladoi ditonga masyarakat; na tarjou do hita patuduhon hagogoon, hamoraon ni Debata ditonga ni bangso dohot negaranta Indonesia. Asa gabe pasupasu ma hita saluhutna laho paluahon torop jolma ditonga ni masyarakat nang bangsonta sian haholomon. Songon si Elisa ndang holan dirina diparrohahon, nang pe namora ibana alai diparrohahon do keadaan ni negarana, asa naeng songon nanidok di Jeremia 29:7 Ringkoti hamu huhut hasonangan ni huta habuanganmuna na hubahen i, jala tangiangkon hamu nasida tu Jahowa, ai molo marhasonangan huta i, marhasonangan ma dohot hamu.

     3.       Taoloi ma panjouon ni Tuhan i dibagasan bulus ni roha. Songon bulus ni roha si Elisa namangoloi panjouon ni si Elia songon singkat panjouon ni Debata tu ibana, songon i ma  nian bulusni rohanta mangoloi panjouon ni Debata dibagasan ngolunta. Unang marsidalian, jala tarlalap binahen ni portibi on. Ai na diportibi on parsatongkinan doi adong do ujung ni i sudena, molo taihuthon doi na marisuang ma haporseaonta. Ai ulaula ni sibolis do i na na naeng manait rohanta, sotung gabe tarlalap hita binahen ni sibolis i, molo taihuthon sibolis, tu hamatean do ujung ni i ; asa gabe madabu tu dosa jala upa ni dosa ima hamatean na salelengnilelengna. Rom 6:23 Ai upa tinuhor ni dosa do hamatean; alai basabasa ni Debata do hangoluan salelenglelengna marhitehite Kristus Jesus Tuhanta i.Alai molo taiuhuthon do Tuhan i; ima hangoluan na salelengnilelengna,  gok las ni roha do molo taihuthon Tuhan i dibagasan ngolunta ala pinargogoanNa do angka na mangihuthon dohot na pajonokhon diri tu Ibana. (ptds. Jak.4:8). Laos tanggung jawab ni angka siihuthon Jesus do laho mewariskan tongkat estafet kepemimpinan (ada recruitment ; pemuridan) na berkelanjutan. Asa tarida ma dikepedulian ni sude ruas ni huria laho mangajari sundut naumposo laho mangihuthon Jesus dibagasan ngoluna, unang lalap holan mangharingkothon parsiaran ilmu na asing sajo alai gabe tading laho marparsiajari Hata ni Debata. Tapasahat ma bohal partondion sian Hata ni Tuhan asa adong bohal hagogoon di partondion nasida laho mangadopi tondi ni zaman on. Ringgas ma ibana marminggu laos ringgas mulaulaonna. Panjouon ni Tuhan i tarida ma na ringgas do ibana. Ala najinou ni Tuhan i angka na ringgas rohana mulaulaon do ndang dijou angka na losok rohana(ptds. 2 Tess.3:10). Johannes 14:12 Na tutu situtu do na hudok on tu hamu; Patupaon ni na porsea di Ahu do songon angka ulaon na huula i; na sumurung sian i dope patupaonna tahe, ai na laho ma Ahu tu Damang. Amen.

Jamita Epistel Minggu KANTATE – 28 April 2024

Ingkon Mamujimuji Jahowa Do Angka Na Usouso di Ibana      (Orang Yang Mencari Tuhan Akan Memuj NamaNya) Mateus 15: 8 – 20   a)    ...