Selasa, 06 Juli 2021

Jamita Minggu VI Dung Trinitatis (Hasitolusadaon ni Debata) – 11 Juli 2021

 Manongtong Pajongjong Hasintongan

Tetaplah Menyuarakan Kebenaran

 

Ev: Amos 7 : 10 – 17                                          Ep: Markus 6 : 1 – 6    

 

Huria na hinaholongan dibagasan Jesus Kristus

 

Ia Panurirang Amos ima sahalak naposo ni Debata na paingothon  angka na papeol hasintongan nang hatigoran di tonga bangso Israel sian pandangan haporseaon nang sian masyarakat.  Tarida do namasa papeol hasintongan nang hatigoran di pangalahao ni angka malim na sai unruk tu pamarenta. Gabe manghorhon bolon tu bangso Israel na unduk tu ugamo na pinajongjong ni panggomgomi nadada be unduk tu Debata Jahowa, ima Debata ni ompunasida. Naung godang do haporseaon ni bangso i dipengaruhi angka haporseaon sian Kanaan na manomba Baal di Betel hape sai dirajumi nasida manomba Debata Jahowa jala bangso ni Debata Jahowa.Jala sahat ma pangalaho ketidak-adilan i di tonga ni masyarakat, na masa pangalonjanon, sisip, na mamoro, angka gabus, lan na asing, jala ima nanaeng kritikon ni si Amos di harajaon utara ni Israel manang Samaria.

a. Panuhasan si Amasia (ay.10-11); Pambahenan ni si Amasia maradophon si si Amos bonsir angka ulaula politik ndada sian haporseaon siala marhahonaan tu hademahon nang hadumaon ni bangso i. Bukti ni panuhasan ni si Amasia tu si Amos na di ihuthon di ayat 11. Alai panuhasan ni si Masia i ndang saurdot dohot naung di hatahon si Amos andorang so turpukta on ( Am.7:9). Ndada dipaboa si Amos tu shalak alai tu haganupan ima keluarga Jerobeam ndada tu pribadi ni si Jerobeam. Ala ni i ndang tingkos na tinuhashon ni si Amasia i.

b. Dibagasan turpukon ma molo taparrohahon partontangan ni angka malim dohot panurirang. Mansai jotjot do masa pangalaho on di Padan na Robi, isarana si Elia dohot angka malim di Baal di dolok Karmel ( 1 Raja.18). Angka malim na marhobas di bagas joro nang di parguruan, jala angka panurirang paboahon angka na nidok ni Debata.

Parguruan i sai jotjot do di pahombar tu pamarenta manang politik, hape pamaritaan ni na nidok ni Debata sai datdati. Mansai jotjot do on masa sahat tu partingkian si saonnari on. Huria manang ugamo jotjot do gabe tarihot tu politik ni negara manghorhon lapatan ni huria i manang ugamo i gabe tarhurung  jala gabe hombar tu na masa politik ni negara.

 

Ingkon boi do huria i mambuat sada sikap ndada gabe sarombang dohhot portibi on dohot politik di negara, asa mangolu huria i dibagasan pasupasu ni Debata, ndada ala ni politik negara. Asa tarida ma hajongjongan ni sada huria na boi mangalehon penilaian manang masukan dohot manuarahon hasintongan nang hatigoran di tongatonga ni negara jala manuarahon hadameon nang hadumaon.

 

c. Dua pangalaho na marasing sian malim dohot panurirang. Malim Amasia na mangula marhite haputusan ni negara manang pamarenta. Alai Molo si Amos songon panurirang mangula hombar tu hata dohot lomo ni roha ni Debata. Pandok ni si Amos ia sahalak malim na sintong di Jahowa ingkon tarida do sian parngoluan siganup ari dibagasan hasintongan.

Dilehon Tuhan Jahowa do sada gombaran songon “tali rambu” ima na mangukur tigor. Tioponna do tali na mangukur i laho mamereng parik i tigor manang ndang. Parik na jolo di pajongjong marhite tali rambu, asa tigor. Alai lam leleng lam meol do jala ndang manahan, asa dilengsehon do i muse asa ndang gabe mara. Tali rambu i ima manggombarhon panuhat tu pangalaho ni bangso Israel (Jes.28: 17a “Jala nunga hubahen uhum gabe tali rambu, jala hatigoran gabe tali pandodo....”).

Marhite hasintongan dohot hatigoran ni Debata, mansai tangkas parngoluan ni bangso Israel naung sega jala naung peol sian hatigoran. Uju ro Debata laho manguhumi marhite tali rambu i, gabe masa ma panguhuman. Alai ndada di panguhuman i na gabe impolana alai paubahon manang paulihon, molo dijanghon dohot denggan. Alai angka sipaingot ni Debata ndada ni janghon dohot denggan sabalikna dialo nasida do. Ndang diokui nasida hasalaan nang hagaleon nasida i. Hape na sampulu patik ni Debata naung di laosi nasida saluhutna.

Pangalaosion na mansai borat parohon uhuman na borat. Alai sai maralus do nasida jala maralasan  ia bangso na pinillit ni Debata do nasida. Ndang porsea nasida di uhuman na ingkon dipasaut tu nasida. Ia uhuman ni Debata ima dua na masa: Halelengse ni inganan parsombaon nasida jala harajaon ni raja Jerobeam II. Pangalaosion nasida di patik ni Debata na sampulu i manghorhon halelengse ni bangso i jala ingkon tu habuangan.

Sipaingot ni si Amos manghorhon partontangan maradophon angka uluan ni ugamo dohot pamarenta. Amasia, ima sahalak uluan na martanggung-jawab di Betel. Ibana ma uluan ni malim “Bagas joro ni negara” (naung dipajongjong si Jerobeam I, jaha 1 Raja. 12: 26-30). Dibereng nasida do pangalaho ni si Amos na maralo dohot negara. Siala ni i asa demak bangso i malua sian hagunturon ingkon dipahohom do baba ni si Amos manang disumppolhon. Ihut muse si Amos songon halak Jehuda (Israel Selatan) targoar halak na asing do i.

 

Angka pamaritaon ni si Amos tardok doi na maralo tu pamarenta na manggomgomi hatiha i.  7:11 “Ai songon on do didok si Amos: Ingkon mate si Jerobeam marhitehite podang, jala ingkon tarboan tu habuangan ianggo Israel sian tanona.” Alai ndang ditarehon sipareonna laho mangulahon hasintongan dohot hatigoran songon boaboa na ingkon argaan. Nunga disosoi nain :  “Lulu i hamu ma ahu, asa mangolu hamu!” (5:4) alai ndang ditangihon.

 

Gabe diusir si Amasia do si Amos sian Betel jala direhei; 7: 12 “Laho ma ho ale paralatan! Maporus ma ho tu tano Juda, jala disi ma ho mangan sagusagu, jala disi ma ho manurirangi!” Sai dietong si Amasia do si Amos sahalak na maralatan manang sahalak panurirang sijalo gaji na mangalului sinamot marhite na manurirang i. Dietong do si Amos na manusai hadumaon jala na manegai. Ima alasan palaohon ndada ala na adong hasalaan na sinuriranghon ni si Amos alai hinorhon politik do i, ia inganan i ima na badia di raja i do manang inganan habadiaon ni raja. Jala tangkas do si Amasia na gabe ulaula ni pamarenta jala sai patujolohon na dihalomohon pamarenta. Jadi ugamo holan sada ulaula ni politik do i. Dison ma parasingan ni si Amos dohot si Amasia, molo si Amos manghatai marhite goar ni Debata Jahowa alai molo si Amasia manghatai marhite goar ni panggomgomi.

 

Diatangkas si Amos do na gabe panurirang i ibana ndada laho mangalului sinamot manang asa jaloonna upa. Dirajumi ibana do dirina ndada panurirang na profesional, holan sahalak parmahan jala na mambuat parbue ni hau ara sian tombak do ibana. Jala dipatorang si Amos do na suksuk do sinamotna i sian angka ulaonna i.

7:15 Dung i dibuat Jahowa ma ahu sian na mangadu birubiru, jala didok Jahowa tu ahu: Laho ma ho manurirangi dompak bangsongku Israel!

Ndada sian hajolmaonna si Amos mangulahon i, alai sian panjouon ni Debata na manjanghon ibana songon panurirang. Ndada mabiar ibana sian ondamondam ni si Amasia, ala pos do rohana ia Hata ni Debata ingkon pasahathononna do i.

 

d. Sadalan panurirang dohot malim. Sasintongna ingkon sadalan ma nian na niulahon ni si Amos songon sahalak panurirang dohot si Amasia songon sahalak malim. Alai ala gabe uluan ni malim si Amasia di Betel jala naung dipengaruhi pamarenta, ido umbahen na diulaho ibana sian na dihalomohon pamarenta jala maralo tu si Amos na dihalomohon ni Debata. Siala panurirang ima na manuriranghon na ni dok ni Debata, na marhajongjongan jala tongam.

 

 e. Hajongjongan ni bangso Israel songon bangso na pinillit ni Debata tudoshon songon hita halak na porsea  halak Kristen naung  pinillit ni Debata. Asa  angka naung pinillit ni Debata mangolu diginjang ni kualitas ni halak na dihumaliangna, laos ido na niarop Debata tu Bangso Israel asa mangolu ditongatonga bangso na dihumaliangna angka bangso sileban.

Asi dohot holong ni Debata sai maarhitehite hasongkalon, ndada boi Tuhan i manadinghon hita, manang na so marnida sude angka hasalaanta. Naeng ma nian hita angka naung pinillit jala pinalua ni Debata maporus sian hatangkangon tu haunduhon. Tanda naung dipalua hita jala naung pinillit ima haunduhonta tu Jesus Kristus na naung mate humonghop jolma pardosa.

Tanda ni haluaon i ima muse gabe tanda ni panguhuman ni Jesus Kristus. Johannes 5:24 Na tutu situtu do na hudok on tu hamu: Manang ise na tumangihon hatangki jala porsea di na marsuru Ahu, nunga sahat tu ibana hangoluan na salelenglelengna; ndang pola be ibana tu paruhuman, nunga taripar ibana sian hamatean tu hangoluan.”

Tanda ni naung dipalua hita ima naolo tumangihon Hatani Tuhanta Jesus jala satia dibagasan haporseaon. Pangungkapon 2:10c  “Sai burju ma ho rasirasa mate; dung i lehononku ma tu ho tumpal hangoluan i”

 

f. Hita saluhut angka na porsea dibagasan Jesus Kristus; Naung tajalao do hamoraon dohot hagogokna i dibagasan Jesus Kristus ima hamoraon dibagasan partondion. Sude na i ndada laho tu dirinta sandiri alai laho disagihon tu halak na asing.  Parmingguonta i ndada holan rutinitas sambing manang na laho patuduhon hamoraon ni portibi alai managihon asiasi ni Tuhan Debata. Mangolu dibagasan parsaoran dohot Tuhan tarida ma i dibagasan parsaoranta dohot donganta sahaporseaon. Amos 5:24 “Jadi margilinggiling ma songon aek uhumi, jala hatigoran songon sunge na so olo marsik.” Ido nadihalomohon roha ni Debata gabe hamoraon na susuk tu angka halak na porsea.

 

g. Partontangan dibagasan portibi on nuaeng ima sian angka halak na manahan, na manggugai hasintongan dohot hatigoran ni Tuhan Debata. Hape naung dijou Tuhan i do angka jolma na olo gabe ulaulaNa laho pasahathon hasintongan dohot hatigoran. Ise do  na ginoaran uluan ni partondion ? Si Amos do manang si Amasia ? Tangkas si Amos do goaron na gabe uluan ni partondion na manguluhon bangso Israel tu dalan hasintongan, alai molo si Amasia na laho paliluhon do.

Hita do na targoar gabe Amos di partingkian sinuaeng on laho paboahon angka hasintongan nang  hatigoran ni Debata. Nang pe sipata sai maralo do hita tu  arus, alai Debata do namandongani  hita.

Rom 8:31 Onpe, aha ma dohononta disi? Molo Debata donganta, ise ma alonta?

 8:33 Ise mangaluhon angka na pinillit ni Debata? Ai Debata do na mamintori. 8:34 Ise do na mandabu uhum hamagoan? Nunga mate Kristus Jesus i, lobi tahe, naung mulak mangolu do; di siamun ni Debata do Ibana mangondihon hita.

Sipata angka halak na tigor i songon na onding do jala dipasiding ala talu sian hatoropan, talu sian pengaruh manang sian pendukungna. Alai ingkon hot do hajongjonganta dibagasan Tuhan i. Ingkon umbiaran do  hita tu Debata asa sian tu Jolma na mangalo Debata. Sai pajongjongonNa do hatigoran i, disi ma partingkian na patar iadon ise do na monang i, ima angka na pinasupasu ni Debata. Unang olo hita manadinghon hatigoran ni Debata dohot hasintonganNa gabe masuk hita tu horong ni halak na ingkon siuhuman, alai na taparsinta ima manjalo panjanghonnon ni Debata jala pasupasuNa naung pinarade tu angka na sai burju rasirasa ro ajal ni portibi on. 2 Timotius 4:2 Jamitahon hata i, hajongjongkon di tingki na une nang so une; pinsang, paingot, apoi marhitehite nasa lambas ni roha dohot pamodaion. Amen. 

Jamita Evangelium Minggu EXAUDI (Sai tangihon ma soarangku, Ale jahowa- Pslm.27:7)– 12 Mei 2024

Hatuaon ni Halak Partigor     (Kebahagiaan Orang Benar) Psalmen 1 : 1  – 6   1)       Ia turpukta on ima patujolo ni sude psalmen (1...