Sabtu, 24 Mei 2014

Bahan Jamita Evangelium Minggu Rogate, 25 Mei 2014

 Martangiang
1 Petrus 3 : 13 – 22
     1.       Molo pandok Martin Luther, ia surat 1 Petrus ima sada sian buku na badia sian Padan na Imbaru jala Barita na Uli na polin, jala nang pe marhite surat na jempek alai manghorhon poda na godang. Lapatanna mansai ringkot do surat on diparngoluan ni halak Kristen. Surat 1 Petrus on na ginurithon ni Apostel  Petrus ditingki maringan di Rom nasida mandonok ne tu hamateanna, tingki di panggomgomion ni  Kesar Nero taon 64. Dipasahat do suratna on tu halak Kristen na marserak Asia na metmet ; Pontus, Galatia, Kappadosia, Asia dohot Bitinia. Godang do hamaolon naniadopannasida ala ni na mangihuthon Kristus. Disituasi songon i ma dilehon Apostel Paulus poda sipaingot asa margogo laho mangadopi i saluhutna marhite pangalaho nang ulaon na denggan.
    2.       Ayat 13-14: somalna adong do pandapot taringot tu rumus hukum sebab akibat; ise na mambahen nadenggan tapuonna ma na denggan. Jala ise na mangulahon na jat tapuonna ma na jat. Alai pandapot sisongon i ndang manongtong marlangku tarlumobi molo marhahonaan tu haporseaon ni ha-Kristenon. Ruas ni huria na dipartingkian ni si Petrus mangadopi pangalaho na mansai marasing. Nang pe mangulahon nadenggan nasida alai ndada na denggan tapuonnasida. Boasa boi masa sisongon i ? Sian turpuk on naeng patorangkon taringot panjaloon ni portibi on tu haporseaon ni ruas ni huria i. Ndang tarjalo portibi on hasintongan (dikaiosune) na pinatudu ni halak na porsea i, ala maralo situtu do tu haportibion. Namangihut dipodahon asa unang pola mabiar nasida jala godoron rohana, alai naeng do na masa i mambahen lam marpos ni roha rua ni huria i.
    3.       Ayat 15 – 16: Nang pe godang hamaolon na naiadopan nasida naeng nasida tongtong marpangunsandean tu Kristus. Hata ‘parbadiai...dibagasan rohamu’ namarlapatan manghaporseai Kristus; mangalehon ngoluna tu Kristus. Dipatuduhon ma dirina na boi gabe alus tu tonga ni portibi on, lao mangalehon pertanggung-jawaban (apologia)na naeng ro dope diadopan nasida. Alai ndada gabe indoktrinasi alai na boi mangalehon hatorangan ma nasida. Naung diulahonnasida do i di masa panggomgomi Rom nang pe najinalonasida uhuman mate ala ni haporseaonasida i. Ala ni i sikap nanaeng siparrohahononhon molo naeng mempertanggung-jawabkan (mar-apologia); naeng ma lambok jala hormat, toman, porman. Mansai ringkot do i asa marhite haburjuon nirohanasida di Kristus ima na gabe tanda ni haporseaonnasida na gabe alus na manghorhon tu angka panudu i maila sandiri. Ali ndang boi tarulahon i molo marhite gogona sandiri alai naeng do pasidohot Kristus mangula disi (Joh.15:5b).
    4.       Ayat 17; turpuk on ma na gabe panimpuli sian sude pangaradeon laho mangadopi panaritaan. Unang ma adong halak Kristen manaon haporsuhon ala ni na mangulahon na jat, jala unang ma nasida tarsonggot  molo manaon na porsuk ala ni na mangulahon na denggan. Nunga marbalik portibion dohot hagiotna, asa gabe torop do halak mandok: “.....na jat denggan do i, jala tu na denggan na jat do i, angka na mambahen haholomon gabe hatorangan, jala hatorangan gabe haholomon, angka na mambahen na paet gabe tonggi, jala na tonggi gabe paet” (Jes.5:20), dung i: “.... peol do uhumi ruar” (Hab.1:4).
    5.       Ayat 18-20 : Mansai maol do perikop on nibuat hubunganna aha do lapatan nibua t Apostel Petrus taringot tu turpuk on? Molo intina naeng do dohonon doktrin panobusion ni Kristus. Na mate do Kristus sahali ro di salelengni lelengna (Rom.6:10; Heb.10:11-12). Dipatuduhon do panaritaan ni Jesus sahat tu hahamateNA tu hau pinarsilang i, ndang adong na jat diula Ibana alai panaritaan do najinaloNa; Kristus do na gabe tiruan di halak Kristen.  Jesus ima “Partigor  i” (Ul.Ap.3:14), alai na jat do na masa di Ibana. Boasa ? Asa Ibana ma na gabe pelean tu angka na mardosa (parjahat). Na mate do Ibana na gabe ganti ni angka jolma pardosa i (1 Ptr.2:24; Heb.9:24-28; 1 Ptr.2:22). Hata ‘ditogihon hita tu Debata’ ima istilah ni Padan na Robi ditingki manahbishon malim (2 Musa 29:4; 40:12; 3 Musa 8:24; 4 Musa 8:9,10): Kristus na manogihon  ruasNa na gabe Malim na imbaru, naung nididi, jala pinalua sian dosa, tu Debata (ptds.2:5,9)
Molo di Kristus, dungkon haporsuhonNa i, ro ma hamonangan. Dibunu do Ibana dibagasan daging, alai dipahehe. HaheheonNa i dibagasan Tondi, ala haheheon ni pamatangNa i, haheheon ni TondiNa do i. Na laho do Ibana marhite TondiNa i tu bagasan hurungan (inganan angka na mate; ‘hades’; sheol;  penjara, ndada naroko, alai banuatoru)tu angka nung mate dipartingkian si Noak. (ptds. Rom 10 : 6 - 7). Taingot ma Hata Haporseaonta  ponggol paduahon “Ahu porsea di Jesus Kristus....na tuat tu banuatoru dung ditanom...”, andorang so hehe Ibana di ari patoluhon (Efesus 4:9 Alai nangkok pe Ibana, naung tuat do Ibana jumolo tu inganan na ditoru ni tano). Molo tuat pe Kristus tu banuatoru ima patuduhon HuasoNa, hamonanganNa. Jadi hamonanganNa ndada dipaboa tu angka na mangolu di portibi on alai dohot do dipatuduhon jala dipaboa tu angka naung mate (ptds.Kol.2:15). Ptds. Pangungkapon 1:18 “Ahu do Siparngolu; naung mate do Ahu najolo, gabe mangolu antong ro di salelenglelengna; di Ahu do anak hinsu ni hamatean dohot banua toru!”. Alai ndada tujuan na gabe dapotan haluaon angka na mate uju ni si Noak i. Dungi dipaboa aek na sumar  di partingkian si Noak dipatudos tu pandidion, alai sasintongna pandidion nanidokna disi ima ‘antitupos’ ima ‘antitipe’ (penggenapan dari apa yang telah dinyatakan dahulu), jadi pandidion i, ima ‘kiasan’ (ay.21’ ido tudosan pandidion i). Tudosan tu pambahenan ni Debata na paluahon si Noak dohot keluargana. Aek na mandidihon ndada boi manesa dosa i alai laho mangido asi no roha ni Debata do marhitehite haheheon ni Jesus Kristus (1 Joh.1:7-2:2). DI ayat 22 disiamun ni Debata do Ibana; naung mamolus hasusaan do Kristus i na jumolo martangiang mangido asi ni roha ni Debata (ptds.Mark.14:32-72), naeng do songon i dipodahon Apostel Petrus angka halak Kristen i uju mangadopi hasusaan asa martangiang tu Debata Ama i, mangido asi ni rohaNa. Marhite na mangido asi ni rohaNa dibagasan tangiang asa margogo hita mangadopi hasusaan on.
    6.       Goar ni Minggunta ima Minggu Rogate na marlapatan: Martangiang; asa marhite tangiang i do hita lam pasolhothon diri tu adopan ni  Debata. Ala mansai godang do hamolon nang hasusaan na niadopan angka siihuthon Kristus dijaman nuaeng on. Torop do jolma na so manghalomohon hajongjongan ni huria, dohot hamajuon ni halak Kristen tarlumobi ditonga bangso dohot negaranta Indonesia on. Asa dipodahon topik ni minggunta tu hita: “Unang hamu mabiar jala unang godoron” tajugulhon ma martangiang sadalan napinodahon ni Apostel Paulus di Rom 12:12 Marlas ni roha ma hamu mangkirim! Marbenget ni roha ma di haporsuhon! Jugulhon hamu ma tangiang!Amen.

Jamita Evangelium Minggu ROGATE (Martangiang) – 5 Mei 2024

Sai Na Manjalo DO Nasa Na Mangido      (Setiap Orang Yang Meminta Akan Menerima) Matius 7: 1 - 11   a)       Huria ni Tuhanta ia Matiu...